چگونه در معاملات بورس

سرمایه گذاری در بورس ترکیه و شرایط آن

وقتی صحبت از سرمایه گذاری در بورس ترکیه می شود ، تقریباً همه به ذهنشان بورس سهام خطور می کند. بورس اوراق بهادار که بخش جدایی ناپذیری از اقتصاد جهانی و بازارهای مالی امروز است ، از قرن 17 و 18 شروع به گسترش کرد. با این وجود ، ابزارها و کالاهای مختلف قرضه از زمان های اولیه تاریخ که هنوز مفهوم بورس وجود نداشت ، در بسیاری از نقاط جهان در بازارهای سهام دست به دست هم می دهند.

طبق منابع مختلف ، اوراق بهادار مربوط به ابزارهای بدهی عمومی و خصوصی در بورس سهام Antewerp در بلژیک بود که در سال 1531 تأسیس شد و به عنوان اولین بورس عادی در جهان در نظر گرفته شد. بورس اوراق بهادار آمستردام که در سال 1602 تأسیس شد نیز نخستین بورس اوراق بهادار است که ما آن را می شناسیم. بورس کالای شیکاگو که در قرن نوزدهم تأسیس شده است ، اولین بورس کالا به معنای مدرن است که از بازارهای نقدی و آتی تشکیل شده است.

اولین بازار بورس در ترکیه در چاودارحیصار منطقه ی کوتاهیا درسالهای پایانی دویست سال پس از میلاد مسیح و به دستوردیئولئتیانوس امپراطور رم تاسیس شد. این بنا با نام Aizanoi در آن زمان به عنوان بازار گندم استفاده می شد و قیمتهای تعیین شده بر روی سنگهای این مکان حک می شد.

بورس اوراق بهادار استانبول در سال 1926 تاسیس شد و در سال 2013 با ادغام بورس طلا و بورس معاملات مدت دار و آتی، بورسا استانبول به کار خود ادامه داد.

اکنون در عصر فضای مجازی شما به سادگی می توانید از طریق اینترنت بر ابزارهای سرمایه گذاری بورس استانبول دسترسی داشته باشید. بوسیله ی اکرانهای پیشرفته ای که توسط شرکتهای واسطه توسعه یافته است، به راحتی می توانید دستورات خود را ارائه نمایید.

بازار سهام ( بورس) چیست؟

بورس اوراق بهادار یک نام عمومی است که به بازارهای منظم و تحت نظارت اطلاق می شود و در آن اوراق بهادار مانند سهام ، اوراق قرضه و صندوقهای سرمایه گذاری و کالاهای منقول دیگر مانند نفت ، طلا و قهوه خرید و فروش می شوند.

بورس ها سکوهایی هستند که در آن ابزارهای سرمایه گذاری مانند کالاها یا اوراق بهادار مطابق با قوانین خاص با تطبیق خریداران و فروشندگان رد و بدل می شوند و جایی است که سرمایه گذاران سعی می کنند از طریق تغییر در معاملات کوتاه مدت و بلند مدت قیمت، سود کسب کنند.

درحالی که در بورس اوراق بهادار ، اسناد ارزشمندی از قبیل سهام ، اوراق قرضه ، قبض و صندوق های سرمایه گذاری معامله می شود ، در بورسهای تجاری فلزات گرانبها مانند طلا ، نقره ، پلاتین ، محصولات بخش انرژی از جمله نفت و گاز طبیعی ، پارتیشن های ارزی ، محصولات کشاورزی مانند قهوه ، پنبه و گندم خرید و فروش می شوند. معاملات آتی ، پیمان آتی و اختیار معامله، بر اساس دارایی زیربنایی در بازارهای معاملات مدت دار خریداری و فروخته می شوند.

چنانکه در موارد فوق نیز ذکر کردیم، ابزارهای سرمایه گذاری بسیاری در بورس های گوناگون وجود دارد. اما وقتی ازاصطلاح بورس در ترکیه استفاده می کنیم، منظور همان بورس اوراق بهاداراستانبول یا به اختصار 100 BIST می باشد.

شرایط سرمایه گذاری در بورس ترکیه

اولین کاری که سرمایه گذارانی که می خواهند در بورس کالا سرمایه گذاری کنند باید انجام دهند ، یافتن یک موسسه واسطه و افتتاح یک حساب سرمایه گذاری در بانکی است که دارای مجوز ازSPK (هیئت مدیره ی بازار بورس) است.

چگونه یک حساب برای سرمایه گذاری در بورس ترکیه باز کنیم؟

قبل از افتتاح حساب ، می توانید به وب سایت رسمی SPK (هیئت مدیره بازارهای بورس) مراجعه کرده و لیست فعلی موسسات واسطه ای و بانک هایی را مشاهده کنید که دارای مجوز SPK هستند و مجاز به تجارت در بورس کالا هستند. توصیه می شود با مقایسه شرایط خدمات کارگزاری ، کارمزد معامله ، نرخ کمیسیون و سایر هزینه ها و کسر خانه های کارگزاری در این لیست ، کارگزاری را انتخاب کنید که مناسب ترین شرایط را برای شما فراهم کند.

بسیار مهم است که کارگزاری که شما انتخاب کرده اید ، انتظارات شما را برآورده سازد ، زیرا باید تمام معاملات انجام شده در بورس کالا را از طریق کارگزاری که در آن حساب سرمایه گذاری خود را باز خواهید کرد ، انجام دهید.

حساب سرمایه گذاری شما هنگامی فعال می شود که شخصاً به شعبه ای از کارگزاری مورد نظر خود مراجعه کرده ، موافقت نامه چارچوب خدمات کارگزاری و فرم اطلاع رسانی ریسک را برای معاملات بازار سرمایه بخوانید و امضا کنید. پس از انتقال پول به حساب خود ، می توانید سفارشات خود را در سکوی سرمایه گذاری شرکت کارگزاری مذکور و تجارت در بورس کالا وارد کنید.

فرم اطلاع رسانی ریسک چیست؟

فرم های گزارش ریسک اسنادی است که برای اطلاع رسانی به سرمایه گذار در مورد خطرات مرتبط با ابزارهای مختلف بازار بورس تهیه شده است. SPK بنیاد هیئت مدیره ی بازار بورس ، تفهیم و امضاء فرم های گزارش ریسک توسط سرمایه گذارانی که می خواهند حساب سرمایه گذاری باز کنند را اجباری کرده است.

کلیه سرمایه گذاران که یک حساب سرمایه گذاری باز می کنند، باید فرم گزارشگری ریسک عمومی ابزار بازار سرمایه را امضا کنند. به علاوه سرمایه گذارانی که می خواهند در ابزارهای مشتق و ضمانت سرمایه گذاری کنند باید فرم های اعلام خطر مربوط به ابزارهای مشتق و ضمانت نامه را نیزامضا کنند.

تجارت در بورس کالا چگونه است؟

سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار سفارشات خرید و فروش خود را از طریق سکوی معاملات آنلاین سرمایه گذاری ارائه شده توسط کارگزاری انجام می دهند و معاملات یا خرید و فروش زمانی انجام می شود که سفارشات به طور خودکار بر اساس مقدار و قیمت، مطابقت داشته باشند. ارسال سفارشات را می توان از طریق تلفن و فکس یا به صورت حضوری انجام داد.

برای اینکه سفارش خرید منتقل شده توسط یک سرمایه گذار تحقق یابد ، یک سفارش فروش برای تحقق این سفارش و در همان قیمت باید به بورس ارسال شود. اجرای سفارشات در بورس کالا به همخوانی تقاضا و عرضه بستگی دارد. بسته به ترجیح سرمایه گذار،عرضه ی سهام و سفارش های انجام نشده در پایان روز لغو می شوند یا در انتظار خریدار می مانند.

چگونه می توان در بورس کالا درآمد کسب کرد؟

اگر می خواهید پس انداز خود را در بورس کالا سرمایه گذاری کرده و از درآمد منفعل خود سود بیشتری کسب کنید ، به جای اینکه پس انداز یا پول کلان خود را در حساب های سپرده گذاری بلند مدت به عنوان منبع درآمد منفعل نگه دارید ، می توانید یک حساب کاربری سرمایه گذاری را در یک کارگزاری بورس باز کنید و ابزارهای سرمایه گذاری خریداری کنید که انتظار دارید افزایش قیمت داشته باشد.

اگر قیمت سهام خریداری شده برای سرمایه گذاری در بورس ترکیه مطابق با برآوردهای شما افزایش یابد ، می توانید با فروش سهام در قیمت مورد نظر خود سود کسب کنید و سود خود را محقق کنید.

اگر با متنوع کردن سرمایه گذاری ها ، یک سبد متعادل ایجاد کنید ، می توانید با توزیع آنها مدیریت کنید تا خطرات خود را به حداقل برسانید و سود خود را به حداکثر برسانید. برای اینکه بتوانید هنگام خرید سبد سرمایه گذاری خود ، تخمین های دقیقی در مورد قیمت سهم کسب کنید ، باید مدتی بر حرکت قیمت سهام معامله شده در بازار نظارت داشته باشید و با دقت تحقیق در مورد داده های مالی شرکت ها ، انتظارات رشد و سودآوری آنها را انجام دهید.

صندوق قابل معامله ETF چیست؟ چطور در این صندوق ها سرمایه را معامله کنیم؟

صندوق قابل معامله ETF یکی از انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری است. سرمایه‌گذاری از طریق صندوق ها یکی از راه های سرمایه‌گذاری غیرمستقیم است. تحلیل بازار و مدیریت سبد سرمایه‌گذاری نیازمند زمان و آگاهی است. افراد زیادی مشتاق به سرمایه‌گذاری در بورس هستند اما دانش و یا زمان کافی برای آن ندارند. سرمایه‌گذاری در صندوق ها رایج ترین راه برای این افراد است. صندوق های سرمایه‌گذاری شامل ترکیب متنوعی از دارایی ها هستند که توسط تیم تحلیلگران صندوق انتخاب و مدیریت می‌شوند. سرمایه‌گذاران در ازای پرداخت وجه صاحب واحدهای صندوق می‌شوند. هر چگونه در معاملات بورس یک از این واحد ها چکیده ای از کل دارایی های صندوق است. افراد با مبالغ سرمایه‌گذاری اندک میتوانند با خرید واحد های صندوق، در ترکیبی از دارایی های مختلف سرمایه‌گذاری کنند.

صندوق ها انواع مختلفی دارند. در مقاله انواع صندوق های سرمایه‌گذاری به توضیح کامل درباره انواع صندوق ها پرداخته‌ایم. در این مقاله میخواهیم به طور اختصاصی به موضوع صندوق های قابل معامله (ETF) بپردازیم. در ادامه ضمن تعریف صندوق های قابل معامله، از ویژگی های آن برای شما میگوییم و شما را برای انتخاب صندوق و سرمایه‌گذاری در آن راهنمایی میکنیم.

صندوق قابل معامله (ETF) چیست؟

EXCHANGE TRADED FUND یا همان ETF یکی از انواع صندوق های سرمایه‌گذاری است. صندوق قابل معامله متشکل از سهام و سایر اوراق، به عنوان دارایی های پایه است. همچنین مانند سهام در بورس داد و ستد میشود.

به بیان دیگر ETF ها سبدی متشکل از سهام متنوع هستند که خود به شکل تک سهم در بورس معامله می‌شوند. ساعات معامله آن‌ها از 9 الی 12:30، روزهای شنبه تا چهارشنبه در بازار سهام است. در نتیجه علاوه بر تاثیر تغییر قیمت دارایی های پایه بر ارزش صندوق، تغییرات عرضه و تقاضا هم بر واحدهای صندوق تاثیرگذار است. همین امر باعث شده صندوق های قابل معامله نقدشوندگی بالایی داشته باشند و ارزش دارایی ها به صورت لحظه ای محاسبه شود، نه با تاخیر.

ETFها چه ویژگی هایی دارند؟

• ETF ها دوره زمانی مشخصی ندارند بلکه به صورت نامحدود فعالیت میکنند.
• ETF ها هیچ نرخ سود مشخص یا تضمین شده ای ندارند.
• به صاحبان واحد های این نوع از صندوق ها سود تقسیمی تعلق نمیگیرد. آنچه به دست میاد حاصل اختلاف قیمت خرید و فروش ETF ها است.
• از جهت ترکیب دارایی های ریسکی و بدون ریسک، این صندوق ها شامل انواع صندوق های سرمایه‌گذاری هستند. مثل صندوق درآمد ثابت قابل معامله، صندوق سهامی قابل معامله و صندوق مختلط قابل معامله
• اغلب ETF ها مانند صندوق های شاخصی عمده دارایی چگونه در معاملات بورس چگونه در معاملات بورس های خود را صرف سرمایه‌گذاری در یکی از شاخص های بازار بورس میکنند.

ETF ها با صندوق های مشترک سرمایه‌گذاری چه تفاوت هایی دارند؟

بین ETF ها و سایر صندوق های سرمایه‌گذاری تفاوت هایی وجود دارد. این تفاوت ها در مجموع باعث شده تا ابزارهای سرمایه‌گذاری متنوع‌تر شوند. سرمایه‌گذاران ‌می‌توانند با توجه به سلایق و منفعت خود، بین طیف وسیعی از ابزارها انتخاب کنند.

• اصلی ترین تفاوت ETF و سایر صندوق ها در شیوه معامله آن هاست. ETF ها همچون سهام و از طریق کارگزاری ها معامله می‌شوند. در حالیکه برای معامله دیگر صندوق ها باید به سراغ مراجع صندوق مورد نظر بروید.
• یکی از دیگر تفاوت های مهم، هزینه کمترETF ها نسبت به سایر صندوق هاست. در نتیجه ETF ها ارزان‌تر قیمت گذاری می‌شوند.
• تفاوت دیگر این است که صندوق های مشترک سرمایه‌گذاری مشمول مالیات هستند. اما طبق قانون صندوق‌های ETF معاف از مالیات هستند.
• صندوق‌های ETF ابزار نوینی هستند که از سال 1392 در ایران آغاز به کار کردند. در حالیکه صندوق های مشترک سرمایه‌گذاری از سال 1387 در ایران پا گرفتند و بالغ بر 10 سال سابقه فعالیت دارند.
• صندوق های سرمایه‌گذاری مشترک گردش مالی بیشتری نسبت به ETF ها دارند.

ETF ها چه مزایایی دارند؟

نقدشوندگی بالا

باتوجه به اینکه صندوق های قابل معامله پیوسته قیمت‌گذاری می‌شوند، ارزش چگونه در معاملات بورس خالص دارایی (NAV) این صندوق ها هر ۲ دقیقه یک‌بار به‌روزرسانی می‌شود. در حالیکه برای خرید و فروش واحدهای سایر صندوق ها (غیرقابل معامله) باید تا روز بعد منتظر مشخص شدن قیمت واحدها بمانید. هم‌چنین معامله این صندوق ها در بورس باعث شده تا مثل فروش سهام، ظرف کمتر از سه روز پول خود را در حساب شخصیتان داشته باشید. به علاوه، در صندوق های ETF مشکل بازخرید وجود ندارد و همین مسئله باعث می‌شود تا ETF ها از نقدشوندگی بالایی برخوردار باشند.

واحدهای صندوق های قابل معامله ارزان تر از صندوق های غیرقابل معامله ارزشگذاری شده

با معامله ETFها در بورس، بخشی از هزینه های معاملاتی از صندوق به کارگزاری منتقل می‌شود. در نتیجه صندوق های قابل معامله ارزان‌تر از صندوق های غیرقابل معامله قیمت گذاری شده‌اند.

معافیت مالیاتی

خرید و فروش واحدهای صندوق های قابل معامله معاف از مالیات است. شما در هنگام معامله تنها کارمزد خرید و فروش می‌پردازید.

سرمایه‌گذاری با سرمایه کم‌تر

قیمت هر واحد صندوق های قابل معامله (ETF) ارزان‌تر است. این موضوع باعث می‌شود تا صاحبان سرمایه های اندک امکان سرمایه‌گذاری در این صندوق ها را داشته باشند.

شفافیت

تغییر مدام قیمت واحد ها نشان از تاثیرپذیری سریع و حساسیت آن ها دارد. این حساسیت در تغییر قیمت ها مشهود است.

سادگی و سهولت معامله

ETF ها روزانه و به صورت آنلاین از طریق سامانه کارگزاری منتخب شما معامله می‌شوند. در نتیجه معامله را برای شما راحت‌تر میکنند.

ETF ها چه معایبی دارند؟

معامله ETF ها در بورس برای سرمایه‌گذاران هیجانی که به پیروی از دیگران معامله میکنند خطرناک است. این دسته از سرمایه‌گذاران به محض اطلاع از تغییرات قیمت اقدام به معامله میکنند. این در صورتی است که همچین رفتاری را میان سرمایه‌گذاران صندوق های غیرقابل معامله نمی‌بینیم. چرا که آن ها با افق زمانی میان مدت و یا بلند مدت اقدام به سرمایه‌گذاری میکنند.

کارمزد کارگزاری ها

باتوجه به اینکه ETF ها مانند سهام در بورس معامله می‌شوند، برای معامله آن ها باید عضو کارگزاری باشید و کارمزد معاملاتی پرداخت کنید.

فاصله قیمت و NAV

Net Asset Value یا همان NAV به معنای ارزش خالص دارایی است. مقدار NAV برابر با حاصل اختلاف مجموع دارایی‌ها و بدهی‌های صندوق تقسیم بر تعداد کل واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق است. NAV آماری همان NAV ابطال صندوق است. یعنی شما واحد های صندوق را به قیمت NAV آن بفروش میرسانید.

به مبلغی که برای خرید واحدهای صندوق پرداخته می‌شود NAV صدور می‌گوییم. همچنین به مبلغی که سرمایه‌گذاردر ازای فروش هر واحد سرمایه‌گذار به دست می‌آورد، NAV ابطال گفته می‌شود. لازم است بدانید که NAV صدور از NAV ابطال اندکی بیشتر است. این اختلاف قیمت به دلیل محاسبه کارمزد و هزینه های صندوق است.

صندوق های ETF رکنی به عنوان بازارگردان دارند. بازارگردانی به معنای تنظیم عرضه و تقاضا و از بین بردن شکاف بین آن ها است. هدف بازارگردان ها از بین بردن صف های خرید و فروش و شفاف سازی بازار سرمایه است. حضور کارامد بازارگردان ها باعث می‌شود تا سرمایه‌گذاران نگران عدم چگونه در معاملات بورس نقدشوندگی سهام خود نباشند.

اما اگر بازارگردان ها به خوبی عمل نکنند، قیمت ابطال واحد های صندوق با NAV آن متفاوت خواهد بود. یعنی فروشنده نمیتواند واحد های صندوق را به ارزش واقعی آن یا همان NAV آن به فروش برساند. پس ناچار خواهد بود آن را به قیمتی کمتر از ارزش واقعی سهام بفروشد. در این صورت به فروشنده ریسک بالایی تحمیل خواهد شد. یا بالعکس. ممکن است صندوق به قیمتی بالاتر از ارزش واقعی خود معامله شود و خریدار متحمل ریسک باشد.

در زمان نگارش این مقاله صندوق دارایکم با اختلافی بیشتر از 5 هزار تومان از NAV ابطال خود معامله می‌شود. همانطور که در تصویر زیر از سایت tsetmc مشاهده میکنید.

برای کاهش خطرات این‌چنینی پیشنهاد میکنیم پیش از معامله صندوق ها تفاوت قیمت معامله و NAV را در نظر بگیرید.

منظور از صندوق ETF دولتی چیست؟

طبق سیاست های دولت مبنی بر واگذاری سهام بخش های دولتی به مردم و گسترش خصوصی سازی، صندوق هایی متشکل از سهام بخش های دولتی به شکل صندوق های قابل معامله (ETF) به سرمایه‌گذاران ارائه می‌شود. به طور مثال صندوق واسطه گری مالی یکم یا همان دارا یکم در سال ۱۳۹۹ عرضه شد.این صندوق متشکل از سهام بانکهای ملت، تجارت، صادرات و شرکتهای بیمه البرز و بیمه اتکایی امین است.

از مزایای این صندوق ها تخفیفی است که در زمان پذیره نویسی به سرمایه‌گذاران ارائه میشود.

چگونه ETF بخریم؟

تا به این جا صندوق های قابل معامله را تعریف کردیم و از ویژگی آن ها گفتیم. اما چطور این صندوق ها را معامله کنیم؟

گام اول- انتخاب ETF

برای شناسایی ETF ها می‌توانید به سایت سازمان بورس، بخش صندوق‌های چشم بورس و سایت فیپیران مراجعه کنید. تا اطلاعات تمام صندوق های ETF از طریق این سایت‌ها قابل مشاهده است. از جمله اطلاعات مربوط به بازدهی و عملکرد صندوق، تعداد واحدهای در اختیار سرمایه‌گذاران، مدیران صندوق، اساسنامه و امیدنامه صندوق

با بررسی عملکرد و بازده ای ETF ها میتوانید از کیفیت عملکرد آن ها مطلع شوید. ETF ها در ایران سابقه طولانی ندارند. اما همچنان می‌توان گفت عملکرد گذشته یک صندوق معیار مناسبی برای ارزیابی اعتبار آن است.

گام دوم – مراجعه به کارگزاری

برای خرید و فروش سهام ETF باید عضو یک کارگزاری باشید. لذا باید فرایند سجام، احراز هویت و دریافت کد بورسی را طی کرده باشید. سپس از طریق کارگزاری می‌توانید اقدام به معامله واحدهای ETF کنید.

البته برای معامله برخی از ETF ها از جمله ETF های دولتی صرفا نیازی به داشتن کد بورسی نیست. پذیره نویسی واحدهای ETF برای اشخاص فاقد کد بورسی، از طریق درگاه‌‌های غیرحضوری و یا حضوری بانک‌های منتخب انجام می‌شود.

گام سوم- معامله از طریق سامانه کارگزاری

گفتیم که ETF ها مثل تک سهم در بورس معامله می‌شوند. لذا شما میتوانید از طریق سامانه کارگزاری خود سفارش خرید یا فروش واحد های ETF را ثبت کنید.

آینده بازارهای مالی در ۱۴۰۱ چگونه خواهد بود؟ / بورس، بهترین بازار!؟

بهترین بازار برای سرمایه‌گذاری بازاری است که به قیمت‌تر باشد، بازار مسکن که وارد رکود شده است به شکلی که هم حجم معاملات به نسبت فصول مشابه قبلی پایین تر است و هم قیمت آنقدر بالاست که فقط کسانی که می‌خواهند تبدیل به احسن کنند معامله می‌کنند؛ به جز این مهم این باعث شده که تهیه مسکن به شدت کاهش پیدا کند در مقابل اما بازار سهام بازاری است که به شدت به قیمت است.

برجام اگر به نتیجه رسیده و حاصل شود فضا قدری مثبت خواهد شد، پول‌هایی که ریسک عدم توافق را برای خود قائل بودند و وارد بازار نشده بودند ورود پیدا خواهند کرد، در عین حال صنایعی که در برجام انتظار می‌رود با کاهش هزینه‌های نقل و انتقال پول و کاهش تحریم‌ها بازدهی بیشتری دهند مورد توجه قرار گرفته و برخی وارد این صنایع می‌شوند در نتیجه شاهد رشد بازار خواهیم بود. البته ممکن است بازار دلار به محدوده ۲۵ یا ۲۶ هزار تومان برسد و چند ماهی ثبات پیدا ‌کند که این مهم اثر روانی بازار است.

در ادامه نکته مهم این است که انتظار نمی‌رود دلار نیما کاهش آنچنانی داشته و تقریبا ثابت خواهد بود بنابراین توافق برجام مثل گذشته باعث ریزش بازار نخواهد شد. بخش عمده‌ای از ریزشی که در گذشته رخ داد بخشی به دلیل مداخلات ارزی دولت بود یعنی دولت به بازار ارز پاشی می‌کرد و دلار با کاهش جدی باعث ریزش بازار سهام می‌شد و پی بر ای‌ها کاهش می‌یافت؛ حالا اما از این خبرها نیست و نه ذخایر ارزی در آن حد است و نه ذخایر کیفیت آن زمان را دارد یعنی به لحاظ کمی و کیفی آن سبقه قبل را نداریم. از طرفی چگونه در معاملات بورس کاهش تحریم‌ها، باعث کاهش هزینه خیلی از شرکت‌ها می‌شود مثلا برای تعمیرات خط تولید می‌توان انتظار داشت که با کاهش هزینه‌های نسبی مواجه باشیم که همه در بازار سهام اثر مثبت می‌گذارد. اما اگر شرایط فعلی ادامه پیدا کند و به سمت عدم توافق برویم، دلار قدری بازار را بالا کشیده و ریسک‌های خود را روی بازارها دیکته کند. با گذشت هر ماه از سال ۱۴۰۱ وزن عدم قطعیت توافق نشدن بیشتر می‌شود، بنابراین افزایش نرخ ارز می‌تواند در بازارها التهاب به وجود بیاورد که طبیعتا باز هم بازار رشدهای خود را در ادامه خواهد داشت. این نکته مهم و اصلی است که روی آن خیلی باید حساب باز کرده و درست تحلیل کنیم. در نتیجه انتظار می‌رود بازار فارغ از اصلاح کوتاه مدت و جزیی رشد قابل توجهی داشته باشد.

بهترین بازار برای سرمایه‌گذاری بازاری است که به قیمت‌تر باشد، بازار مسکن که وارد رکود شده است به شکلی که هم حجم معاملات به نسبت فصول مشابه قبلی پایین تر است و هم قیمت آنقدر بالاست که فقط کسانی که می‌خواهند تبدیل به احسن کنند معامله می‌کنند؛ به جز این مهم این باعث شده که تهیه مسکن به شدت کاهش پیدا کند در مقابل اما بازار سهام بازاری است که به شدت به قیمت است.
برای مقایسه بازده بازارها باید نگاهی به صف‌های تاریخی سال ۹۹ و پیک‌های بحران بیندازیم. هر چند پیک بحران پشت سرگذاشته شده است اما اوج قیمت دلار، ماشین‌های خارجی و اقلام لوکس در آبان ۹۹ رخ داد. در آن زمان قیمت دلار ۳۲ هزار تومان بود اما در حال حاضر نرخ دلار ۲۸ هزار تومان است. یعنی دلار نسبت به آن زمان رشد چندانی نداشته است ضمن اینکه در سال ۱۴۰۱ یک سال پس از آن بحران ارزی همچنان نرخ دلار از مرز قبلی پائین تر است. بنابراین بازدهی مورد نظر، در بازاری امکان وقوع دارد که قیمت‌ها تا حدودی جذاب‌تر شده باشد اما از آنجا که تا کنون از چنین بازدهی برخوردار نبودیم انتظار می‌رود با بازدهی مناسبی در بازار سهام روبه رو باشیم.

چگونه حساب معاملاتی خود را شارژ نماییم؟

اولین گام برای انجام معامله در بازار آتی کالا، شارژ کردن حساب به میزان وجه تضمین اولیه است. یکی از سوالاتی که معامله‌گران در بدو ورود به بازار آتی با آن مواجه می‌شوند این است که چگونه حسابِ در اختیار بورس را برای انجام معاملات آتی کالا شارژ کنیم؟

به گزارش «کالاخبر»؛ اکثر معامله‌گران تازه‌وارد، برای شارژ حساب در اختیار بورس در سامانه آنلاین آتی، دنبال آیکون پرداخت شتابی یا واریز وجه می‌گردند و آن را پیدا نمی‌کنند. لازم به ذکر است شارژ کردن حساب در اختیار بورس در بازار آتی شبیه شارژ کردن حساب معاملات سهام نیست. در واقع در سامانه آنلاین آتی کالا هیچ درگاهی برای پرداخت وجه وجود ندارد. از آن جایی که معامله‌گر برای انجام معاملات آتی کالا باید وجه را به حساب در اختیار خود و نه حساب کارگزاری واریز کند ، می‌تواند از طرق مختلف پول چگونه در معاملات بورس را به حساب در اختیار خود واریز نماید. او می‌تواند وجه مورد نیاز را از طریق مراجعه حضوری به بانک یا از طریق اینترنت بانک، همراه بانک یا عابر بانک به حساب در اختیار بورس واریز کند. پس از واریز وجه به حساب در اختیار بورس، معامله گران می بایست حساب در اختیار بورس را از طریق سامانه معاملاتی آنلاین بروزرسانی کند.

به روز رسانی حساب در اختیار بورس

هنگامی که معامله‌گر حساب در اختیار بورس خود را شارژ کرد، می‌بایست از قسمت مدیریت مالی، برای به روز رسانی حساب اقدام کند تا وجه واریزشده در سامانه آنلاین نمایش داده شود. در صورتی که معامله‌گر عمل به روز رسانی حساب را در سامانه آنلاین آتی انجام ندهد، وجه واریز شده در سامانه آنلاین نمایش داده نمی‌شود.

نکته: پس از واریز وجه و به روز رسانی حساب در سامانه آنلاین، وجه مورد نظر بلافاصله در سامانه آنلاین نمایش داده می‌شود.

مراحل انجام معاملات در بورس چگونه است؟

مراحل یا فازهای معاملاتی به دوره‌های مختلف معاملات در طول یک جلسه معاملاتی گفته می‌شود. این مراحل با وجود آنکه در بورس‌های مختلف از تفاوت‌هایی در جزئیات برخوردارند اما در کلیات تقریبا یکسان هستند.

• مراحل معاملات در بورس‌های اوراق بهادار
• ۱- مرحله‌ پیش‌گشایش
• ۲- مرحله‌ حراج آغازین
• ۳- مرحله‌ پیوسته یا اصلی
• ۴- مرحله پیش‌پایانی
• ۵- مرحله حراج پایانی
• ۶- مرحله‌ معاملات پایانی

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از دنیای اقتصاد، به علت تفاوت در جزئیات است که برخی از قوانین و مقررات در آنها با یکدیگر متفاوت است. مراحل معاملاتی در بورس‌های پیشرفته شامل مرحله پیش‌گشایش، حراج ناپیوسته یا آغازین، مرحله پیوسته‌ (اصلی) معاملات، پیش‌پایانی، حراج پایانی و معاملات پایانی است. مدیریت تحقیق و توسعه شرکت بورس تهران در گزارشی به قلم حمید اسکندری، جزئیات مربوط به هر یک از مراحل معاملاتی را تشریح کرده است.

مراحل معاملات در بورس‌های اوراق بهادار

بورس‌های اوراق بهادار با تفکیک دوره‌ زمانی جلسه معاملات در یک روز و در نظر گرفتن شرایط ویژه برای هر مرحله،‌ به فازبندی معاملات اقدام می‌کنند. این تفکیک و تعیین ویژگی‌های خاص برای هر مرحله با هدف افزایش کارآیی بازار صورت می‌گیرد. در واقع عمده‌ترین هدف از فازبندی معاملات، شفافیت بیشتر و ممانعت از ایجاد اختلال در فرآیند قیمت‌گذاری در ساعات معاملاتی، به ویژه ساعات اولیه و پایانی بازار است. به‌ عبارت ‌دیگر، هر یک از این مراحل، با توجه به ساختار تدوین‌شده برای هر یک، تکمیل‌کننده مرحله قبل و پیش‌نیاز مرحله بعدی است. به‌طور معمول هر روز معاملاتی شامل شش مرحله‌ است که هر مرحله ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود را دارد. این مراحل شامل: پیش‌گشایش، حراج آغازین، جلسه اصلی یا پیوسته بازار، پیش‌پایانی، حراج پایانی و معاملات پایانی است. برخی از بورس‌های دنیا بخشی از این مراحل معاملاتی را در سازوکار معاملاتی اتخاذ کرده و برخی دیگر علاوه بر مراحل معمول، مراحل بیشتری را تعریف می‌کنند ولی مطابق بررسی‌های انجام شده، بورس‌های پیشرفته تمام مراحل شش‌گانه را به‌صورت کامل اجرا می‌کنند.

۱- مرحله‌ پیش‌گشایش

اولین مرحله در معاملات روزانه، مرحله پیش‌گشایش است که هدف اصلی از برگزاری آن کشف قیمت مناسب برای شروع معاملات است. در این مرحله سرمایه‌گذاران می‌توانند سفارش‌های خود را وارد کرده یا اقدام به اصلاح یا حذف آنها کنند. سفارش‌های دریافتی در سامانه معاملات ثبت می‌شوند ولی در این مرحله هیچ معامله‌ای صورت نمی‌گیرد. در این مرحله سرمایه‌گذاران باید سفارش‌ها را در دامنه نوسان تعیین شده وارد کنند. یعنی این مرحله معاملاتی نیز شامل محدودیت دامنه نوسان است. برای تعیین دامنه نوسان این حراج از قیمت پایانی روز قبل استفاده می‌شود. به‌عنوان مثال اگر دامنه نوسان همانند بورس اوراق بهادار تهران ۵ درصد حول قیمت پایانی در نظر گرفته شود و قیمت پایانی روز قبل ۱۰۰ تومان باشد، حدود دامنه نوسان مورد استفاده برای مرحله پیش گشایش ۹۵ تا ۱۰۵ تومان است. در صورتی که در روز معاملاتی قبل، معامله‌ای انجام نشده باشد از آخرین قیمت پایانی برای تعیین دامنه نوسان استفاده می‌شود. مدت زمان این مرحله از معاملات بنا به شرایط مختلف بورس‌ها با یکدیگر متفاوت است ولی به‌صورت کلی بورس‌هایی که نمادهای آنها در چند کشور معامله می‌شود یا وسعت جغرافیایی کشور آنها بسیار زیاد است، دارای مدت زمان پیش‌گشایش بیشتری هستند. هدف از افزایش زمان در آنها، کاستن اثر اختلاف زمانی بین فعالان بازار در کشورهای مختلف یا مناطق مختلف کشور با اختلاف زمان زیاد، در فرآیند کشف قیمت است. در طول این مرحله معاملاتی و بر اساس قیمت‌های پیشنهادی سفارش‌های خرید و فروش، قیمتی با عنوان قیمت تئوریک گشایش محاسبه و منتشر می‌شود.

۲- مرحله‌ حراج آغازین

پس از پایان مرحله پیش‌گشایش، حراج آغازین بر اساس آخرین قیمت تئوریک گشایش انجام می‌شود. در این مرحله، به ‌محض اعلام قیمت تئوریک گشایش، سفارش‌های مشمول قیمت تئوریک با یکدیگر منطبق شده و معامله می‌شوند. حراج‌های آغازین در بورس‌های دنیا در حداقل زمان ممکن صورت می‌گیرند. در این مرحله امکان ورود سفارش‌ جدید و اصلاح یا حذف سفارش‌های موجود وجود ندارد و هدف از ایجاد آن انطباق سفارش‌های ثبت شده در مرحله پیش‌گشایش است. انطباق سفارش‌هایی که با قیمت تئوریک گشایش قابلیت اجرا دارند، فرآیندی است که نیاز به حجم بالایی از محاسبات دارد زیرا سفارش‌های دریافتی در سامانه‌های معاملات دارای انواع مختلفی است و علاوه بر در نظر گرفتن نوع و اعتبار زمانی هر یک، باید کنترل‌های مختلفی نیز توسط سامانه معاملات روی آنها صورت پذیرد. به همین دلیل برخی از بورس‌ها چگونه در معاملات بورس در این مرحله اقدام به گشایش طبقه‌بندی‌شده می‌کنند.

۳- مرحله‌ پیوسته یا اصلی

پس از پایان حراج آغازین و بدون وقفه مرحله اصلی معاملات شروع می‌شود. در این مرحله انواع مختلف سفارش‌ها در دامنه مجاز نوسان قیمتی وارد سامانه معاملات شده و در صورت امکان انطباق با یک سفارش دیگر به‌صورت آنی معامله می‌شوند. دامنه نوسان برای این مرحله از معاملات بر اساس قیمت تئوریک حاصل از مرحله قبل یا حراج آغازین تعیین می‌شود. به عبارت بهتر در سایر بورس‌های اوراق بهادار دامنه نوسان مرحله پیش‌گشایش و مرحله اصلی معاملات با یکدیگر متفاوت است. دامنه نوسان اول بر اساس قیمت پایانی روز قبل و دامنه جلسه اصلی معاملات بر اساس قیمت حاصل از حراج آغازین تعیین می‌شود. در واقع با استفاده از حراج آغازین به بازار فرصتی داده می‌شود تا اتفاقاتی را که پس از بسته شدن بازار رخ داده است تحلیل کرده و در مرحله پیش‌گشایش اثر خود را روی قیمت گذاشته و با تعیین دامنه نوسان جدید حاصل از آن، معاملات در مرحله اصلی معاملات با نوسان کمتری انجام شود. نکته قابل توجه این است که در صورتی که قیمت تئوریک روی سقف یا کف دامنه مجاز قرار بگیرد با استفاده از این سازوکار در عمل دامنه نوسان دوبرابر خواهد شد.

۴- مرحله پیش‌پایانی

پس از پایان جلسه اصلی معاملات، مرحله پیش‌پایانی برای تعیین قیمت مناسب پایانی شروع می‌شود. هدف اصلی از اجرای این مرحله از معاملات کشف قیمتی است که منعکس‌کننده خلاصه رویدادهای طی روز بوده و در آن قیمت بازار به اجماع رسیده است. مشخصات این مرحله از معاملات بسیار شبیه مرحله پیش‌گشایش است یعنی در این مرحله دقیقا همانند پیش گشایش، سفارش‌ها می‌توانند وارد، اصلاح و حذف شوند، اما هیچ معامله‌ای صورت نمی‌گیرد. در مرحله پیش‌پایانی نیز قیمت تئوریک پایانی محاسبه می‌شود. روش محاسبه قیمت تئوریک پایانی همان روش مورد استفاده در تعیین قیمت تئوریک گشایش است. ازاین‌رو، با ورود یا لغو سفارش‌ها در طول این مرحله، قیمت پایانی تئوریک تغییر می‌کند. این قیمت در طول جلسه پیش‌پایانی به‌صورت پیوسته محاسبه شده و در دسترس فعالان بازار قرار دارد. مدت‌ زمان این مرحله از معاملات معمولا در بورس‌ها متفاوت است ولی به‌صورت کلی مدت زمان آن نسبت به پیش‌گشایش کوتاه‌تر است. تعداد زیادی از بورس‌های اوراق بهادار بازه زمانی ۵ یا ۱۰ دقیقه‌ای را برای این مرحله معاملاتی در نظر گرفته‌اند. در مرحله پیش‌پایانی نیز سفارش‌ها باید در دامنه مجاز نوسان جلسه اصلی معاملات قرار داشته باشند. علاوه بر این، سفارش‌های مجازی که در جلسه معاملات اصلی وارد شده ولی اجرا نشده‌ا‌ند، در صورت عدم لغو، به‌صورت خودکار وارد این مرحله می‌شوند و در تعیین قیمت تئوریک پایانی نقش خواهند داشت. در برخی از بورس‌ها، سفارش‌های اجرانشده‌ای که از نوع سفارش محدود هستند، به‌صورت خودکار وارد این مرحله می‌شوند، اما سفارش‌ها با قیمت بازار در صورت اجرا نشدن در جلسه معاملات اصلی، در پایان جلسه اصلی لغو شده و وارد این مرحله نمی‌شوند. در صورتی که قیمت تئوریک پایانی روی کف یا سقف دامنه مجاز نوسان باشد، همانند جلسه پیش‌گشایش مرحله پیش‌پایانی برای یک بازه زمانی معین ادامه پیدا می‌کند. این زمان اضافی برای اطمینان از عدم دستکاری و اجماع بازار در قیمت حاصل از حراج است.

۵- مرحله حراج پایانی

حراج پایانی دقیقا شبیه حراج آغازین کار می‌کند و سازوکار اجرای آن نیز یکسان است. یعنی پس از اتمام مرحله پیش‌پایانی در این مرحله بر اساس قیمت تئوریک پایانی اقدام به انطباق سفارش‌ها با یکدیگر می‌شود. این مرحله از معاملات در کوتاه‌ترین زمان ممکن اجرا می‌شود و معمولا در یک لحظه انجام می‌شود. در مرحله حراج پایانی، سفارش‌های جدید وارد نمی‌شود و سفارش‌ها‌ی موجود نیز اصلاح یا حذف نمی‌شوند. به عبارت بهتر این مرحله همانند حراج آغازین است و تنها برای انطباق سفارش‌های مرحله پیش‌پایانی و تعیین قیمت پایانی طراحی شده است. برخی از بورس‌ها، در صورت عدم اعلام قیمت تئوریک پایانی (نبود سفارش در سیستم معاملاتی)، آخرین قیمت‌های معامله‌شده در مرحله جلسه اصلی معاملات یا از میانگین موزون معاملات در ساعات پایانی، به‌عنوان قیمت اعلامی این مرحله استفاده می‌کنند. بعد از اتمام این مرحله سیستم به‌صورت خودکار وارد مرحله معاملات پایانی می‌شود. سفارش‌هایی که در این مرحله نتوانستند معامله شوند یا باقیمانده سفارش‌های این مرحله وارد مرحله معاملات پایانی می‌شود. برخی از بورس‌های اوراق بهادار برای اینکه قیمت حاصل از حراج پایانی را به‌عنوان قیمت پایانی مورد قبول قرار دهند محدودیتی برای حجم مورد معامله در حراج در نظر گرفته‌اند.

۶- مرحله‌ معاملات پایانی

در مرحله معاملات پایانی ‌سرمایه‌گذارانی که می‌خواهند از نوسانات روزانه قیمت دور باشند (مانند صندوق‌های سرمایه‌گذاری، سبدگردان‌ها) اقدام به خرید و فروش اوراق بهادار می‌کنند. زیرا در این مرحله، سفارش‌ها تنها می‌توانند با قیمت پایانی تعیین‌شده در مرحله قبل معامله شوند. به عبارت دیگر در مرحله معاملات پایانی می‌توانند اقدام به خرید و فروش دارایی کنند و از انتقادات آتی که ممکن است در صورت معامله در طی روز با آن مواجه شوند، دوری کنند. از آنجا که سفارش‌های وارد شده در این مرحله با یک قیمت (قیمت پایانی) ثبت و معامله چگونه در معاملات بورس می‌شوند پس اولویت اجرای سفارش‌ها، اولویت زمان خواهد بود. برخلاف جلسه اصلی معاملات در این مرحله انواع محدودی از سفارش‌ها نظیر سفارش محدود، سفارش انجام و ابطال، سفارش حداقل مقدار می‌توانند وارد سیستم معاملاتی شوند. البته در برخی از بورس‌ها، سفارش با قیمت بازار که در جلسه معاملاتی اصلی وارد شده و اجرا نشده‌ است، امکان ورود به مرحله معاملات پایانی (در صورت عدم لغو) را دارد. مدت‌ زمان این مرحله معاملاتی به‌طور معمول بین ۵ تا ۱۵ دقیقه است و در صورت عدم معامله ورقه بهادار در روز معاملاتی، قیمت پایانی روز قبل پس از اعمال تعدیلات ضروری (مندرج در قانون) به‌عنوان قیمت پایانی تعیین می‌شود.