ارزش اسمی به چه معناست؟

صفحه مربوط به معاملات سهام شرکت حمل و نقل بین‌المللی فارس

سهام خزانه چیست؟ مهم ترین نکات سهام خانه در بورس ایران

سهام خزانه دارای یک تعریف کلی در بازار جهانی می باشد و آن تعریف این است که یک شرکت بخشی از سهام ممتاز خود را که در بازار مالی عرضه می شود خریداری می کند که دارای قوانین و شرایط خاصی نیز می باشد.

سهام خزانه چیست؟

سهام خزانه به سهامی گفته می شود که مدیریت آن تنها مختص شرکت سهام بوده و در جهت تحقق اهداف شرکت به کار گرفته می شود یا به عبارتی دیگر سهام عادی یک شرکت سهامی عام می باشد که مجددا توسط آن شرکت خریداری می شود. در کشور ما ایران هیچ شرکتی مجاز نیست تا سهام خود را بخرد به این علت که چون مدیر آن نسبت به اطلاعات داخلی آگاه است سهام خود را با حداقل قیمت بخرد و با حداکثر قیمت در اوج بفروشد و سبب ضرر و زیان فروشنده و خریدار ارزش اسمی به چه معناست؟ بشود.

سهام خزانه یعنی چه

سهام خزانه داری بخش از سهام یک شرکت می باشد که آن سهام در حساب خزانه نگهداری و حفظ می شود. هر شرکتی قادر است تنها 10 درصد از سهام خود را که منتشر کرده است بازخرید کند زیرا قوانین ایران اجازه ی خرید کل آن سهام را به دلایل مختلف به همان شرکت نمی دهد.

سهام خزانه در قانون تجارت

سهام خزانه در قانون تجارت بر اساس قانون تجارت هیچ شرکتی نمی تواند سهام شرکت مربوط به خودش را بخرد یا به عبارتی بازخرید سهام نماید این بازخرید ممکن است به دلایل بسیاری انجام بشود و منجرب کاهش سرمایه شرکت و یا فروش سهام شود. در برخی از کشورها با توجه به شرایط خاصی بازخرید مجاز می باشد.

سهام خزانه در حسابداری به چه معناست؟

سهام خزانه در حسابداری به عنوان یک عملکرد مالی در اختیارات مدیریت به شمار می رود. بر اساس استانداردهای حسابداری، این سهام به عنوان دارائی به شمار نمی رود و نباید سود حاصل از خرید و فروش در بین سهام داران توزیع بشود. مواردی هم وجود دارند که در آن سهام خزانه از حقوقی همچون حق سود سهام، حق رای، حق تقدم خرید سهام را دارا نمی باشد. در اکثر کشورها خرید سهام سود خزانه مجاز نیست.

سهام خزانه سهامی است که توسط شرکت باز خرید شده و مجددا به شرکت باز می گردد. این سهم داری یکی از ابزارهای مالی و حمایتی از سهام به شمار می رود.

منظور از سهام خرانه چیست؟

گاهی شرایطی پیش می آید که یک شرکت وادار به خرید سهام خود می شود. این کار دلایل مختلفی نیز دارد یکی از این دلایل این باشد که سهام مربوط به یک شرکت با قیمت کمی در بازار خرید و فروش می شود در صورت بروز چنین شرایطی آن شرکت می تواند از قانون سهام خرانه نیز استفاده کند و حداکثر تا ظرف ده درصد از سهام خود را باز خرید نماید و پس از بهبود اوضاع آن را دوباره به فروش برساند.

نقد شوندگی در بورس

ممکن است میزان نقد شوندگی سهام یک شرکت در بازار کاهش یافته باشد در چنین حالتی یکی از مهم ترین مزایای بورس قابلیت نقد شوندگی بالا به شمار می رود اما گاهی معامله گران نسبت به شرکت و آن سهم اعتماد خود را از دست می دهند در این شرایط چون متقاضی خرید وجود ندارد فروشندگان اقدام به خرید سهام خرانه می کنند تا سهام خود را نقد کنند و مانع از دست دادن اعتماد سرمایه گذاران نسبت به خود شوند. پیشنهاد می کنیم مقاله آموزش خرید بورس و سهام ایران را بخوانید.

حسابداری سهام خزانه

اما در روش اسمی هنگامی که شرکتی سهام خود را بازخرید می نماید به عنوان کناره گیری گروهی از سهام داران در سرمایه شرکت تلقی می شود و به همین ترتیب فروش این سهام سبب ورود گروه جدیدی از سهام داران تلقی می شود.

خرید و فروش سهام خزانه

در صورتی که درصد زیادی از سهام شرکت در اختیار افراد محدودی باشد و این افراد بتوانند در روند قیمت ها دخالت داشته باشند آنگاه شرکت برای جلوگیری از این رخداد قادر است سهام خود را خریداری کرده و کنترل قیمت ها را در دست بگیرد.

یکی از مفاهیمی که در حوزه بورس اوراق بهادر و افزایش شرکت های بورسی به کار برده می شود صرف سهام خزانه می باشد. در تحلیل ماهیت این سهام و نسبت سهم با شرکت به این صورت است که در سهام خزانه خود شرکت، طرف معامله با سهام دار قرار می گیرد.

برخی از حقوق دانان معتقدند سهم سند طلب از شرکت طلقی می شود و حق دینی محسوب می شود پس شرکت مدیون و سهام دار دائن و سهم به عنوان دین برشمرده می شود. بنابراین اگر شرکت سهم را بخرد جمع دائن و مدیون را به وجود آورده است و سهم که همان دین می باشد را از بین می برد در صورتی که می دانیم در سهام خزانه سهم نه تنها از بین نمی رود بلکه برای آن که در آینده مجددا به فروش برود نگهداری می شود پس این مشکل که سهم را دارای دو ماهیت دو گانه به شمار آوریم وجود دارد.

در نحوه ثبت حسابداری سهام خزانه می توان گفت برای سهام شرکت های اصلی در مالکیت شرکت های فرعی در صورت های مالی از روش بهای تمام شده استفاده می شود، پس در حسابداری سهام خزانه نیز از روش بهای تمام شده نیز استفاده می شود.

صرف سهام خزانه چیست

ممکن است این سوال برای شما به وجود بیاید که سهام خزانه چیست، و به این صورت توضیح می دهیم که گاهی اوقات شرکت سود زیادی را شناسایی می کند که ارزش سهام آن در بازار بیشتر از ارزش اسمی می باشد در چنین شرایطی شرکت قادر خواهد بود سهم جدید خودش را با قیمت بیشتر از ارزش اسمی انتشار دهد و به دلیل این تقاضای شرکت سهم به ارزشی بیشتر از ارزش اسمی به فروش برسد. به میزان اختلاف ارزش اسمی و مبالغ حاصله از سهام صرف سهام خزانه می گویند.

اقتصاددانان بسیاری هستند که بر این موضوع اتفاق نظر دارند که محتویات اطلاعاتی تغییر سیاست های پرداختی شرکت می تواند اطلاعاتی را به سرمایه گذاران بیرون از سازمان انتقال دهد اما نظر کافی بر چگونگی ماهیت اطلاعات انتقال داده شده نمی باشد و از طرفی دیگر سهام خزانه با علامت دادن از وضعیت شرکت می تواند سبب بهبود قیمت سهم در بازار بشود. از نظر اقتصادی این امر پیامدهای مثبتی را در کارکرد بازار در پی خواهد داشت و سبب کارا تر شدن بازار می شود.

نحوه ثبت فروش سهام خزانه در دفاتر به صورت وجه نقد، بدهکار، سرمایه اهدایی و بستانکار انجام می شود. برای ثبت حسابداری سهام ممتاز شرکت از روش بهای تمام شده نیز استفاده می شود.

سهام خزانه که سهام ممتاز یک شرکت محسوب می شود و سهامی است که توسط همان شرکت بازخرید می شود، مدیریت این سهام ممتاز در اختیار خود شرکت بوده و برای رسیدن به اهداف انجام می شود این فرآیند عملی مثبت در بازار سرمایه به شمار می رود و در دیگر کشورها هم صورت می گیرد.

• همچنین پیشنهاد می کنیم از مقاله بهترین نماد بورس ایران برای سرمایه گذاری سال 1400 بازدید به عمل آورید.

این سهام به چه دلایلی انجام می شود

سهام خزانه به دلایل مختلفی از جمله حمایت از قیمت سهام شرکت که در بازار به قیمت کمتری نسبت به ارزش سهم مورد معامله قرار می گیرد، فرصت دادن به سهام داران شرکت در زمانی که نقد شوندگی سهام کاهش یافته است بتوانند سهم خود را به فروش برسانند، ارائه دادن سیگنال های مثبت مبنی بر بالا بودن ارزش ارزش اسمی به چه معناست؟ سهام، جلوگیری از تصاحب و به مالکیت در آوردن سهام توسط دیگران انجام می شود.

در قانون تجارت یکی از موانعی که برای خرید سهام شرکت بیان شده است ممنوع بودن خرید سهام شرکت توسط خود شرکت می باشد به این عمل شرکت که در اصطلاح بازخرید سهام گفته می شود.

از دیگر دلایلی که عمل باز خرید انجام می شود می توان به کاهش سرمایه شرکت و بازفروش مجدد سهام اشاره کرد. ممنوعیت این عمل می تواند مشکلات بسیاری را برای شرکت ها به وجود بیاورد و از طرفی دیگر قانون تجارت قادر به پاسخگویی دنیای تجارت امروزه نیست به همین دلیل قانونی را تصویب کرده اند که در آن قانون به رفع موانع تولید رقابت پذیر و نظام مالی کشور پرداخته است.

در این قانون تحت عنوان خزانه آمده است که خرید سهام شرکت توسط همان شرکت بر طبق مقررات خاصی قابل انجام است. سهام خزانه در ویکی پدیا را نیز بخوانید.

سوالات متداول

1. چرا در ایران بازخرید سهام توسط شرکت ممنوع می باشد؟

در کشور ما ایران هیچ شرکتی مجاز نیست تا سهام خود را بخرد به این علت که چون مدیر آن نسبت به اطلاعات داخلی آگاه است سهام خود را با حداقل قیمت بخرد و با حداکثر قیمت در اوج بفروشد و سبب ضرر و زیان فروشنده و خریدار بشود.

گاهی اوقات شرکت، سود زیادی را شناسایی می کند که ارزش سهام آن در بازار بیشتر از ارزش اسمی می باشد در چنین شرایطی شرکت قادر خواهد بود سهام جدید خودش را با قیمت بیشتر از ارزش اسمی انتشار دهد و به دلیل این تقاضای شرکت سهام به ارزشی بیشتر از ارزش اسمی به فروش برسد. به میزان اختلاف ارزش اسمی و مبالغ حاصله از سهام صرف سهام خزانه می گویند.

قانون تجارت قادر به پاسخگویی دنیای تجارت امروزه نیست به همین دلیل قانونی را تصویب کرده اند که در آن قانون به رفع موانع تولید رقابت پذیر و نظام مالی کشور پرداخته است.

ارزش اسمی به چه معناست؟

مقدمه

احتمالا تا این جا به صورت کلی با بازار سرمایه آشنا شده‌اید. در ویدیوها و مقالات گذشته سعی کردیم در مورد انواع روش‌های سرمایه‌گذاری در بورس، نحوه خرید و فروش سهام، انتخاب سهام مناسب برای سرمایه‌گذاری و عوامل موثر بر قیمت سهام توضیحاتی را ارائه کنیم. اگر به تازگی به ما پیوسته‌اید توصیه می‌کنم حتما سری به ویدیوها و دیگر مقالات بزنید…

اما اگر چند وقتی است که وارد این حوزه شده‌اید ممکن است عباراتی مثل ارزش اسمی سهام، ارزش دفتری ، ارزش ذاتی و … به گوش شما خورده باشد. به نظر شما این ارزش‌ها چه تفاوتی با هم دارند؟! برای انجام معاملات سهام دانستن کدام یک از این‌ها لازم است؟! اصلا چند نوع قیمت یا همان ارزش سهام داریم؟!

در ظاهر به نظر می‌رسد که آشنایی با همه این مفاهیم امری بسیار پیچیده و گیج‌کننده است، اما واقعیت چیز دیگری است. در این چند سالی که در بورس فعالیت می‌کنم دریافتم که علارغم سادگی این موضوعات کمتر کسی است که به طور کامل مفهوم آن‌ها را بداند! حتی بسیاری از افرادی که سال‌هاست در خرید و فروش سهام دستی دارند، از ارائه یک تعریف ساده برای این مفاهیم عاجزند! اما نگران نباشید! در این مقاله قصد داریم یک بار برای همیشه این موضوع را حل کنیم. پس حتما همراه ما باشید …

انواع ارزش(قیمت) سهام

ارزش اسمی

ارزش اسمی یک سهم، قیمتی است که در هنگام تاسیس شرکت برای هر سهم ثبت شده و در اساس‌نامه آن نیز ذکر می‌شود. در کشور ما ارزش اسمی سهام شرکت‌های سهامی عام (پذیرفته شده در بورس) بر اساس قانون نمی‌تواند بیشتر از ۱۰۰۰۰ ریال باشد. البته این عدد در حال حاضر معمولا ارزش اسمی به چه معناست؟ ۱۰۰ تومان یا ۱۰۰۰ ریال است. ارزش اسمی سهام بر روی برگه سهام نیز درج می‌شود. ارزش اسمی سهام شرکت‌های سهامی خاص می‌تواند اعدای بیشتر ار ۱۰۰۰۰ ریال مثل یک میلیون ریال، صدهزار ریال و … باشد.

ارزش اسمی هر سهم شرکت “کاشی صدف سرام استقلال آباده” ۱۰۰۰ ریال

همچنین لازم به ذکر است تعداد سهام یک شرکت از تقسیم سرمایه ثبت شده شرکت بر ارزش اسمی سهام آن شرکت به دست می‌آید. مثلا فرض کنید یک شرکت سهامی عام سرمایه‌‌ ثبت شده معادل ۱۰۰۰ میلیارد ریال داشته باشد. از تقسیم ۱۰۰۰ میلیارد ریال بر ۱۰۰۰ ریال ارزش اسمی سهام، تعداد برگه سهام شرکت که ۱ میلیارد خواهد بود به دست می‌آید.

منظور از سرمایه ثبت شده در این جا آخرین سرمایه‌ای است که در دفاتر رسمی به ثبت رسیده باشد. مثلا اگر یک شرکت ملکی را چندین سال پیش به قیمت ۱ میلیارد تومان خریده باشد، قیمت ثبت شده آن تا زمان ارزیابی کارشناسی مجدد همان ۱ میلیارد تومان خواهد بود.

ارزش دفتری

در صورتی که دارایی‌های ثابت و جاری یک شرکت را منهای بدهی‌های آن کنیم، مبلغ سرمایه متعلق به سهامداران یا همان حقوق صاحبان سهام به دست می‌آید. از تقسیم حقوق صاحبان سهام بر تهداد سهام شرکت، ارزش دفتی هر سهم به دست خواهد آمد. ممکن است این تصور به وجود بیاید که چون بدهی‌ها از دارایی‌ها کسر شده، لذا ارزش دفتری همواره از ارزش اسمی کمتر است. اما نکته‌ای که باید به آن توجه شود این است که در محاسبه دارایی‌های شرکت در این جا علاوه بر سرمایه ثبت شده می‌بایست مبالغ نقدی، سپرده‌ها، سرمایه‌گذاری‌ها، سود انباشته و سایر اندوخته‌ها را نیز در نظر گرفت. پس ارزش اسمی به چه معناست؟ می‌توان نتیجه گرفت که دارایی‌های یک شرکت معمولا از سرمایه‌ثبت شده آن بیشتر است. مگر در مواردی خاص!

لازم به ذکر است که در هنگام تاسیس یک شرکت معمولا ارزش اسمی و ارزش دفتری با هم برابر هستند.
از آن جا که اطلاعات و ارقام و اعداد مربوط به دارایی‌ها، بدهی‌ها و سایر اطلاعات ارزش اسمی به چه معناست؟ مالی یک شرکت‌ در دفاتر مالی محاسبه شده و ثبت می‌شوند، به ارزش محاسبه شده در این روش ارزش دفتری یا قیمت دفتری می‌گویند. همچنین لازم به ذکر است که اطلاعات مالی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس و فرابورس به صورت کامل، دقیق و در فواصل زمانی مشخص بر روی سامانه جامع اطلاع رسانی ناشران (کدال) در اختیار سرمایه‌گذاران و سایر افراد قرار می‌گیرد.

ٌصورت مالی ترازنامه سال ۹۶ مربوط به پتروشیمی پارس

ارزش بازار

همان‌طور که از اسم آن نیز مشخص است به قیمتی که سهام یک شرکت در حال حاضر در بازار معامله می‌شود ارزش بازار می‌گویند. در این جا منظور از بازار همان بازار بورس است. در واقع سهام شرکت‌ها معمولا در قیمتی غیر از ارزش اسمی و دفتری خود معامله می‌شوند. این ارزش‌گذاری بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا در تابلوی معاملات بورس تعیین می‌گردد. در تصویر زیر تابلوی معاملات شرکت حمل و نقل بین‌المللی فارس در روز ۱۰ام شهریور سال ۹۷ را مشاهده می‌کنید. به نظر شما ارزش بازاری هر سهم این شرکت در این روز چقدر بوده است؟!

صفحه مربوط به معاملات سهام شرکت حمل و نقل بین‌المللی فارس

عوامل زیادی بر روی ارزش بازار یک سهم و میزان عرضه و تقاضا برای آن تاثیر می‌گذارند. مثلا شرکت‌های که عملکرد و چشم‌انداز مناسبی در سودآوری داشته باشند ممکن است حتی تا چند برابر ارزش اسمی و دفتری خود معامله شوند. در این حالت سرمایه‌‌گذاران بر اساس پیش‌بینی‌ها از عملکرد شرکت قیمت‌های پیشنهادی خود برای خرید یا فروش سهم را ارائه می‌کنند. در برخی موارد نیز ممکن است به دلیل عملکرد ضعیف یک شرکت قیمت سهام آن حتی به قیمتی کمتر از ارزش اسمی آن برسد. در مقاله عوامل تاثیرگذار بر قیمت سهام می‌توانید اطلاعات بیشتری را در این مورد به دست آورید.

ارزش ذاتی

در مقاله “چگونه یک سهام خوب انتخاب کنیم؟” گقتیم که به طور کلی دو روش برای تحلیل سهام در بورس وجود دارد. با استفاده از این دو روش، سرمایه‌گذاران قادر به انتخاب سهام مناسب جهت سرمایه‌گذاری هستند. اساس این دو روش یعنی تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال، بر ارزش‌گذاری و تعیین ارزش ذاتی و واقعی برای سهام استوار است. با استفاده ار این دو روش، سرمایه‌گذاران عواملی را که می‌توانند بر قیمت سهام اثر بگذارند بررسی کرده و در نهایت یک قیمت را بر اساس تحلیل‌های خود برای سهام پیش‌بینی می‌کنند. قیمت ذاتی یک سهم، بیانگر ارزشی است که سرمایه گذاران برای سهم قائل هستند.

تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال – دو روش ارزش‌گذاری و تعیین ارزش ذاتی سهام

ارزش(قیمت) سهام یک شرکت در بازار (بورس) ممکن است کمتر، بیشتر و یا برابر با ارزش ذاتی آن باشد. در بازار سرمایه احتمالا این جمله را زیاد خواهید شنید: ” فلان سهم بیشتر از این‌ها می‌ارزد!” این جمله دقیقا به همین موضوع اشاره دارد که ارزش ذاتی سهام ممکن است خیلی بیشتر از ارزش بازاری آن باشد. پس در صورتی که از نگاه سرمایه‌گذاران ارزش بازاری یک سهم از ارزش ذاتی آن کمتر باشد سهم برای سرمایه‌گذاری مناسب است و بالعکس!

با توضیحاتی که داده شد ممکن است برای شما این سوال به وجود آید که وقتی می‌توان ارزش ذاتی یک سهم را محاسبه کرد، چطور سهام برخی شرکت‌ها ممکن است بیشتر یا کمتر از ارزش ذاتی خود معامله شوند؟! پاسخ این سوال به نوعی در خود آن نهفته است!

اولا عواملی که بر قیمت سهام اثر می‌گذارند همواره در حال تغییر هستند. پس ارزش ذاتی سهام شرکت‌ها نیز دائما در حال تغییر بوده و کسانی که زودتر این تغییرات را تحلیل کرده و ارزش ذاتی سهم را ارزیابی کنند، موفق‌تر خواهند بود.
ثانیا، محاسبه ارزش ذاتی سهم تا حدودی به نوع تحلیل سرمایه‌گذاران بستگی دارد. به این معنا که همواره اختلاف نظر میان سرمایه‌گذاران وجود دارد و در واقع همین اختلاف نظرات است که باعث می‌شود سهام شرکت‌های مختلف همواره در حال خرید و فروش باشد. پس توجه کنید که قیمت بازار همواره سعی دارد که به قیمت ذاتی سهم میل کند.

چکیده مطلب:

تا این جا احتمالا یک دید کلی و شفاف در مورد انواع ارزش سهام به دست آورده‌اید. چهار ارزشی که به آن اشاره شد یعنی ارزش اسمی، ارزش دفتری، ارزش بازار و ارزش ذاتی بیشترین کاربرد در مفاهیم و تحلیل‌های بورسی را دارند. احتمالا شما هم از این پس بیشتر این واژه‌ها را خواهید شنید. ضمن این که بسیاری از سرمایه‌گذاران برای تحلیل سهام و سرمایه‌گذاری‌های خود، از روش‌های بنیادی ارزش‌گذاری استفاده می‌کنند، که پایه و اساس تمامی این روش‌ها آشنایی با همین مفاهیم است.

نکته قابل ذکر دیگر این که ارزش‌‌های مختلف دیگری را بر اساس مبانی حسابداری و ارزش‌گذاری برای سهام شرکت‌ها می‌توان محاسبه کرد. مثلا در مباحث حسابداری ارزش انحلال و ارزش جایگزینی نیز مطرح هستند که سعی می‌کنیم در مقالات دیگر در مورد آن‌ها توضیحاتی را ارائه کنیم.

منظور از قیمت اسمی در بورس چیست و با قیمت واقعی چه تفاوتی دارد؟

اگر قصد سرمایه گذاری در بازار سهام را دارید برای کاهش درصد ریسک معاملات بورسی که انجام می دهید علاوه بر انتخاب بهترین روش برای ورود به بازار بورس باید با اصطلاحات بورسی آشنایی داشته باشید یکی از این اصطلاحات “قیمت اسمی سهام” می باشد که ما قصد داریم در این مطلب به شرح آن بپردازیم. پس اگر نمی دانید قیمت اسمی چیست با ما در بورس فردا همراه باشید.

قیمت اسمی سهام چیست؟

در بازار سهام قیمت اسمی هر سهم معادل با 100 تومان می باشد که همان قیمت اولیه هر سهم در بازار سرمایه می باشد. اگر بخواهم خیلی ساده عبارت قیمت اسمی سهام را توضیح بدهم باید بگویم هنگامیکه یک شرکت جهت ورود به بازار سرمایه پذیره نویسی می کند تا اقدام به عرضه اولیه کند سرمایه گذاران سهام آن را به قیمت اسمی که همان 100 تومان است خریداری می کنند.

قیمت اسمی روی اوراق هر سهم چاپ شده و این مبلغ نیز در اساسنامه های شرکت های بورسی ذکر می شود اما هیچ گاه این قیمت ، قیمت نهایی سهم برای معاملات نخواهد بود و این وضعیت عرضه و تقاضا می باشد که قیمت هر سهم در بازار را مشخص می کند.

گاهی اوقات ممکن است که سهام یک شرکت کمتر و یا بیشتر از ارزش اسمی در بورس مبادله شود. در بازار بورس تهران برای اینکه سرمایه یک شرکت بورسی محاسبه شود تعداد سهام آن شرکت را در 100 ضرب می کنند و همچنین برای اینکه تعداد سهام آن را مشخص کنند سرمایه آن را تقسیم بر 100 می نمایند.

قیمت واقعی در بورس چیست؟

قیمت واقعی همان قیمت معاملاتی بوده که سهام هر شرکت با توجه به آن در بورس مبادله می گردد. و همانطور که در ابتدا گفته شد این میزان عرضه و تقاضا است که تعیین کننده قیمت واقعی یک سهم در بازار است.

بطور مثال: سرمایه گذاران بسیاری خواهان سرمایه گذاری و خرید سهام شرکت هایی هستند که عملکرد خوبی دارند. از این رو ممکن است که به دلیل تقاضای بالا میزان قیمت واقعی سهام آن شرکت بالا رود و در برخی مواقع این قیمت چند برابر قیمت اسمی سهام گردد.

از سوی دیگر نیز ممکن است که به دلیل عملکرد ضعیف و نادرست شرکتی سرمایه داران از خرید آن سهام امتناع کنند که این افزایش عرضه آن شرکت در بورس را به همراه دارد زیرا شرکت به دلیل تامین مالی باید سهام به بورس عرضه کند.

تفاوت قیمت اسمی با قیمت واقعی در چیست؟

با توضیحاتی که در رابطه با قیمت اسمی در بورس و همچنین تعریفی که از قیمت واقعی در بورس خدمت شما ارائه شد قطعا تا حدودی تفاوت این دو را متوجه شدید اما برای درک بهتر تفاوت قیمت اسمی با قیمت واقعی ادامه مطلب رو مشاهده نمایید.

همانطور که گفته شد قیمت اسمی سهام یک شرکت که می خواهد در بورس عرضه شود برابر با 100 تومان است اما پس از عرضه و مشاهده عملکرد خوب مدیران آن شرکت، سرمایه گذاران بسیاری اقدام به خرید سهام آن شرکت می نمایند از این رو قیمت واقعی آن سهم در بازار بورس افزایش می یابد.

بطور مثال قیمت اسمی یک سهم 100 تومان بوده و با توجه به تقاضای بازار به 2000 تومان رسیده به عبارتی به مبلغی برابر با 20 برابر ارزش اسمی آن رسیده است.

همانطور که گفته شد فاکتور های بسیاری در تعیین قیمت واقعی یک سهم دخالت دارند و ممکن است آن را به چند برابر قیمت اسمی و یا برابر و حتی کمتر از آن برسانند.

لازم است که بدانید مبلغ اسمی در تعیین تعهدات و بهره‏‏‏‏‏‌­مندی از منافع صاحب سهم و همچنین میزان مشارکت مبنای محاسبه قرار گرفته و مبلغ واقعی در تعیین آنها دخیل نبوده است.

مفهوم ارزش اسمی، در رابطه با اوراق مشارکت نیز حائز اهمیت می باشد. تعیین ‌کننده ارزش سررسید و ارزش ریالی بهره‌های پرداختی ، ارزش اسمی است از این رو بسیار مهم می باشد.

در بحث اوراق مشارکت نیز ممکن است که ارزش واقعی کمتر و یا برابر و یا بیشتر از ارزش اسمی اوراق شود زیرا این میزان اعتبار اوراق قرضه و نرخ بهره بازار است که ارزش واقعی آن را مشخص می کنند.

در ارتباط با نرخ بهره نیز تفاوتی بین ارزش اسمی و ارزش واقعی وجود دارد. و با طرح نرخ تورم است که تفاوت آن دو معنا پیدا می کند در یک اقتصاد تورمی، نرخ بهره واقعی، نتیجه تفریق نرخ بهره اسمی از نرخ تورم خواهد بود.

ارزش اسمی هر سهم چیست

ارزش اسمی هر سهم، قیمتی است هنگام تاسیس شرکت و انتشار سهام، تعیین شده و در اساسنامه شرکت نیز ثبت می­شود. ارزش اسمی هر سهم در واقع سرمایه شرکت است که بر اعداد برگه های سهام تقسیم می شود.

در شرکت های سهامی، سرمایه شرکت به قطعات مساوی تقسیم می­شود که سهام نام دارد. یکی از مهم ترین ویژگی­های هر سهم قیمت آن است. قیمت سهام انواع گوناگونی دارد

• قیمت اسمی
• قیمت دفتری
• قیمت بازاری
• قیمت ذاتی

به عنوان مثال اگر سرمایه یک شرکت 10 میلیون تومان باشد و ارزش هر سهم آن 1 میلیون تومان باشد، تعداد سهام عرضه شده شرکت 10 عدد است و هر کسی می­تواند تعدادی از این سهام را بخرد. پس از خرید سهام، شرکایی که با خرید سهام سرمایه شرکت را تامین کرده اند، سهامدار نامیده می­شوند و دارای برگه سهام هستند. از این پس تصمیمات شرکت بر اساس رای مخالف یا موافق سهامداران صورت می­گیرد.

ارزش اسمی هر سهم عام:

ارزش اسمی هر سهم درواقع قیمتی است که عرضه اولیه آن سهم، طبق آن قیمت اعلام می­شود. این مبلغ بر روی برگه های عرضه شده سهام نیز درج می­شود.

نکات دیگری که بر روی برگه سهام درج می شود:

• کل سرمایه شرکت
• تعداد سهام منتشر شده
• ارزش اسمی هر سهم
• تعداد سهامداران

طبق ماده 29 قانون تجارت، شرکت های سهامی عام رقم اسمی هر سهم نباید از 10000 ریال بیشتر باشد. آنچه در شرکت های بورسی معمول و متناوب است مبلغ 100 تومان است. برای بدست آوردن ارزش بازار و مبلغ سرمایه یک شرکت در بازار بورس، تعداد سهام را ضربدر عدد 100 می­کنند و بالعکس برای تعیین تعداد سهام یک شرکت، سرمایه آن را بر عدد 100 باید تقسیم کرد.

هر سهم در بازار یک ارزش اسمی دارد و یک ارزش ریالی. قیمت اسمی هر سهم، همان مبلغی است که بر روی برگه سهم درج می­شود. در واقع ارزش اسمی رقمی است که از تقسیم کل سرمایه بر تعداد سهام به دست می­ آید.

اما قیمت واقعی هر سهم، ارزشی است که هر سهم در بورس اوراق بهادار دارد و ارتباط مستقیم با وضع شرکت، میزان فعالیت های سودآور و عواید شرکت دارد.

برای مطالعه مقاله حقوق صاحبان سهام چیست می توانید از این لینک استفاده نمایید.

ارزش اسمی هر سهم در شرکت سهامی خاص:

شرکت های سهامی خاص، شرکت های بازرگانی هستند که فعالیت­شان غیر تجاری و خدماتی است مانند خدمات حسابداری، نظافتی، نگهداری و… اما در تجارت چون از نوع سهامی خاص هستند، تجاری محسوب می­شوند. اعضای یک شرکت سهامی خاص، باید حداقل از 3 سهامدار و 2 بازرس تشکیل شود و حداقل 2 هیات مدیره داشته باشد. سرمایه شرکت های سهامی خاص نیز به تعداد مساوی تقسیم می­شود. سهام این شرکت ها می تواند بانام یا بی­نام باشد.

در شرکت های سهامی خاص هم مانند شرکت های سهامی عام، سرمایه به بخش های کوچکی تقسیم می­شود که سهم نامیده می شود. سرمایه شرکت از مجموعه سهم ها تشکیل می­شود.

ارزش اسمی سهام در شرکت سهامی خاص، همان مبلغ رسمی است که در اوراق منتشر شده است. در این شرکت ها ارزش اسمی سهام ذکر شده با ارزش واقعی سهام که در بازار سهام در حال مبادله و معیاری برای داد و ستد است تفاوت دارد.

در صورتی که عملکرد شرکت ارزش اسمی به چه معناست؟ در طول دوران فعالیت شرکت مثبت و سود آور باشد، ارزش سهام از ارزش اسمی آن بیشتر می­شود و اگر عملکرد شرکت خوب نباشد و بازدهی پایین داشته باشد، ارزش بازار سهام، از ارزش اسمی آن کمتر می­شود.

برخلاف شرکت های سهامی عام که در قانون تجارت مبلغ مشخصی برایشان ذکر شده، ارزش ریالی هر سهم در شرکت سهامی خاص، مبلغ مشخصی ندارد و شرکت سهامی خاص، محدودیتی برای تعیین قیمت شهام شان ندارند و هر چه در اساسنامه شرکت با موافقت مدیران یا مجمع عمومی صاحبان سهام تایید شده باشد، ملاک تعیین قیمت و ارزش اسمی هر سهم است.

تغییرات سرمایه در شرکت های سهامی بخش دوم:کاهش سرمایه

درتمام شرکت ها دارایی شرکت از دارایی شرکا جدا می باشد و دلیل آن هم داشتن شخصیت حقوقی مستقل از شخصیت حقیقی شرکاء است. در شرکت های سهامی به خاطر این موضوع که شرکاء در مقابل تعهدات شرکت به جز سرمایه ای که پرداخته اند مسئولیتی ندارند، سرمایه شرکت اهمیت بیشتری می یابد و طلبکاران غیر از آن وثیقه ای ندارند. یکی از خصوصیات سرمایه شرکت، ثابت بودن آن است؛ به این معنا که از این مبلغ نمی توان برداشت نمود چرا که تضمین طلب طلبکاران محسوب شده و شرکا نمی توانند با برداشت و کاهش آن به حقوق طلبکاران لطمه وارد آورند. از سوی دیگر اجباری به افزایش وجود ندارد. اما ثابت بودن میزان سرمایه را با عدم امکان تغییر آن نیز نباید اشتباه کرد؛ چه در بعضی حالات و شرایط، افزایش یا کاهش سرمایه ضرورت پیدا می کند که در این مقاله به بررسی این شرایط و طرق کاهش سرمایه در دو شرکت سهامی خاص و عام، با نگاهی بر مواد ۱۵۷ تا ۱۹۸ لایحه قانون تجارت خواهیم پرداخت.

کاهش سرمایه در شرکت های سهامی

در شرکت های سهامی، سرمایه شرکت تضمینی است برای طلبکاران؛ چه اینکه هر صاحب سهمی تنها تا میزان مبلغ اسمی سهام خود نسبت به ایشان مسئول می باشد و این ها جز همین سرمایه، دستاویز دیگری ندارند. با توجه به همین امر است که نمی توان از دارایی و سرمایه شرکت برداشت نمود اما کاهش آن با حفظ حقوق طلبکاران و رعایت تساوی میان ایشان امکان پذیر می باشد.

کاهش سرمایه به دو دسته اختیاری و اجباری قابل تقسیم است که در ذیل به شرایط هریک پرداخته می شود:

کاهش اجباری سرمایه: بنا به ماده ۱۴۱ لایحه قانون تجارت هر گاه بر اثر زیان های وارده به شرکت، حداقل نصف سرمایه از بین برود هیات مدیره باید مجمع عمومی فوق العاده را جهت تصمیم گیری در خصوص انحلال یا بقای شرکت دعوت نماید. اگر این مجمع رای به بقای شرکت بدهد می بایست در همان جلسه سرمایه را تا میزان مقرر در قانون کاهش دهند. در صورتی که هیات مدیره نسبت به این دعوت اقدام نکند یا مجمع تصمیمی نگیرد، هر ذینفع می تواند با ارائه ادله قابل قبول به دادگاه، انحلال آن شرکت را درخواست دارد

طبق تبصره ماده ۱۸۹ از لایحه قانون فوق الذکر، کاهش اجباری سرمایه به دو صورت امکان پذیر است: کاهش مبلغ اسمی یا کاهش تعداد سهام موجود

• کاهش مبلغ اسمی سهام مانند اینکه ارزش ریالی هر سهم ۲٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال باشد و شرکت آن را به ارزش ریالی ۲۰۰٫۰۰۰ یا کمتر کاهش دهد. در این خصوص ماده ۱۹۶ اطلاع رسانی به صاحبان سهام را لازم دانسته و اشعار می دارد: برای کاهش بهای اسمی سهام شرکت و رد مبلغ کاهش یافته هر سهم هیأت مدیره شرکت باید مراتب را طی اطلاعیه‌ای به اطلاع کلیه‌صاحبان سهم برساند.اطلاعیه شرکت باید در روزنامه کثیرالانتشاری که آگهی‌های مربوط به شرکت در آن نشر می‌گردد منتشر شود و برای صاحبان سهام‌بانام توسط پست سفارشی ارسال گردد.

• کاهش تعداد سهام: مثل اینکه شرکتی که ۲۰۰٫۰۰۰ سهم ۱۰۰۰ ریالی دارد، سرمایه را به ۱۰٫۰۰۰ سهم ۱۰۰۰ ریال یا کمتر کاهش دهد

نکته قابل توجه در این نوع کاهش سرمایه این است که طلبکاران و سایرین مانند صاحبان سهام نمی توانند به آن اعتراض نمایند.

کاهش اختیاری سرمایه:

ممکن است صاحبان سهام به این نتیجه برسند که بیش از حد نیاز در شرکت سرمایه گذاری نموده اند و بهتر است که سرمایه خود را مسترد داشته و در امر دیگری سرمایه گذاری نمایند. با کاهش سرمایه شرکت، مسئولیت صاحبان سهام نیز به همان نسبت کمتر خواهد شد.

بنا به تبصره ماده ۱۸۹ لایحه، کاهش اختیاری سرمایه تنها از طریق کاهش بهای اسمی سهام و آن هم با شروط زیرعملی خواهد شد :

• لطمه ای به تساوی حقوق صاحبان سهام وارد نشود
• سرمایه شرکت از حداقل مقرر درقانون –در شرکت های سهامی عام حداقل ۵ میلیون ریال و در شرکت های سهامی خاص حداقل ۱ میلیون ریال- کمتر نشود
• مبلغ کاهش یافته میان صاحبان سهام به تساوی تقسیم گردد
• هیات مدیره حداکثر تا یک ماه این تصمیم را در روزنامه رسمی و روزنامه ای که اگهی های شرکت در آن منتشر می شود، اگهی نماید.

به صورت خلاصه، نحوه کاهش اختیاری سرمایه به این صورت است :

• درج اگهی توسط هیئت مدیره در روزنامه کثیرالانتشار مبنی بر کاهش سرمایه و طی شدن حداقل یک ماه از تاریخ انتشار طبق ماده ۱۹۲ لایحه
• عدم ارجاع طلبکاران که منشا طلبشان قبل از نشر اگهی بوده بنا به ماده ۱۹۳
• تایید و صدور حکم قطعی دادگاه صالحه در خصوص اجرایی شدن مصوبات مجمع عمومی فوق العاده در خصوص کاهش سرمایه طبق ماده ۱۹۵

گفتنی است که برخلاف کاهش اجباری، اعتراض به این نوع کاهش از سوی طلبکاران و سایرین امکان پذیر است اما در صورتی که این اعتراض در دادگاه صالح وارد تشخیص شود، اما شرکت نسبت به پرداخت طلب این معترضان اقدامی نکرده و وثیقه ای به دادگاه نسپرده باشد، دیونی که سررسیدشان نرسیده و به اصطلاح، موجل بوده اند، حال شده و فورا قابل پرداخت می گردند. در این خصوص طبق ماده ۱۹۵ لایحه تا زمانی که حکم قطعی ای از سوی دادگاه صادر نشده و به موقع اجرا گذارده نشده باشد، کاهش سرمایه ممنوع می باشد

مرجع تصمیم گیری در خصوص کاهش سرمایه

همانطور که قبلا نیز مطرح شد، مجمع عمومی فوق العاده رکنی است که در شرکت های سهامی به امر تغییرات سرمایه از جمله کاهش سرمایه می پردازد. در این خصوص طبق ماده ۱۹۰ لایحه هیات مدیره شرکت می بایست حداقل ۴۵ روزقبل از تشکیل این مجمع پیشنهاد کاهش سرمایه را به بازرسان شرکت اطلاع دهد. در این پیشنهاد باید دلایل موجه در راستای لزوم کاهش سرمایه و گزارشی از بدو سال مالی ارائه گردد. بازرسان با بررسی گزارش نظر خود را به مجمع اعلام نموده و ایشان پس از بررسی جوانب امر، تصمیم گیری خواهد کرد.

لزوم ثبت کاهش سرمایه

طبق بند سوم از ماده ۱۰۶ لایحه، کاهش سرمایه از جمله موضوعاتی است که می بایست به وسیله یک نسخه از صورت جلسه مجمع عمومی فوق العاده به عنوان مرجع مصوب این تغییر، به مرجع ثبت شرکت ها ارسال گردد که اطلاع سانی این امر با هیات مدیره خواهد بود.

ماده ۱۵۷ تا ماده۱۹۸

ضمانت اجرای جزایی در خصوص کاهش سرمایه

بنا به ماده ۲۶۴ لایحه در صورتی که رئیس و اعضای هیات مدیره در خصوص کاهش سرمایه تهمیدات زیر را به خرج ندهند به پرداخت بیست هزار رسال تا دویست هزار ریال جزای نقدی محکوم خواهند شد: