شاخص PPI و تورم

ژانویه 30, 2019

معرفی شاخص اقتصادی تورم

تورم، روند افزاینده و نامنظم افزایش قیمت‌ها دراقتصاد است.
نرخ تورم برابر است با تغییر در یک شاخص‌قیمت (شاخص قیمت:متغیری در اقتصاد است که تحولات قیمت را بر مبنای یک سال پایه نشان می‌دهد) که معمولاً شاخص‌قیمت مصرف‌کننده است.
تورم معمولاً با افزایش واقعی یا بالقوه‌ی سطح عمومی قیمت‌ها، یا به سخن دیگر، با کاهش قوه‌ی خرید واحد پولی همراه است.
تورم یعنی باید برای خرید کالاها و خدمات، پول بیشتری پرداخت شود.
در اقتصاد امکان رخ‌دادن تورم منفی نیز‌ وجود‌‌‌‌دارد.

انواع تورم:

1.شبه تورم و تورم مطلق:

شبه تورم: وقتی پدید می‌آید که در یک جریان بهبود دوره‌ای، افزایش در تقاضاهای پولی برای کالا تا حدی به صورت هزینه‌ها، منجر به افزایش اشتغال و بازده واقعی کالاها شود و تا اندازه‌ای نیز بها و هزینه‌ی تولید یک واحد از کالا را بالا برد.

تورم مطلق: افزایش در مقدار تقاضای مؤثر، موجب افزایش بازده نشده و تماماً خود را در افزایش هزینه هر واحد تولید منعکس می‌سازد که کاملاً متناسب با افزایش در تقاضای مؤثر است.

2. تورم حاد

تعیین درجه یا میزان تورم مفید است.
در تورم حاد افزایش مداوم قیمت‌ها انتظار افزایش باز هم بیشتر را پیش می‌آورد ،به نحوی که جوش و خروش برای کالاها وضعیتی را پدیدمی‌آورد که پایان آن سقوط کامل پول است.

3. تورم آشکار و نهان

مشخصه‌ی وضعیت تورم نهان این است که قیمت‌ها و احتمالاً نیز حقوق‌ها از طریق اعمال کنترل‌های مستقیم ثبت می‌شوند، حال آن که در وضعیت تورم آشکار چنین کنترل‌هایی اعمال نمی‌شود.

تورم برحسب سرعت

به 4 دسته تقسیم می شود.
• تورم خزنده
• تورم رونده
• تورم سواره
• ابر تورم

تورم خزنده :

تورم خزنده زمانی بوجود می اید که افزایش قیمت سالانه به اندازه ۳ درصد یا کمتر از آن باشد.
این‌گونه مصرف‌کنندگان فکر می‌کنند که قیمت‌ها در آینده افزایش خواهند‌یافت، در نتیجه، آن‌ها تقاضای خود را بیشتر خواهندکرد،این‌صورت، خزنده موجب رونق اقتصادی خواهد شد.

تورم رونده :

تورم رونده قوی‌تر یا مخرب‌تر است و سالیانه اعدادی بین ۳ تا ۱۰ درصد را اختیار می‌کند. این برای کشور‌ها مضر به شمار می‌رود زیرا آن را تحت فشار رشد اقتصادی می‌گذارد. در این زمان، مردم به خرید بیش‌از‌‌حد مایحتاج مورد نیاز می‌پردازند تا مجبور نشوند برای خرید آن‌ها در آینده پول بیشتری پرداخت کنند.

تورم سواره:

تورم سواره زمانی رخ می‌دهد که نرخ 10 درصد یا بیشتر باشد. در این‌زمان، اقتصاد، ضعیف می‌شود و ارزش پول تا حدی کاهش پیدا می‌کند که نیروی کار و کسب‌و کارها در تامین نیاز‌های خود به مشکل برمی‌خورند.

ابر تورم:

افزایش قیمت سریع، گسترده و خارج از کنترل در اقتصاد به شمار می‌رود. بیانگر افزایش سریع تورم و در حد بیش از ۵۰ درصد در ماه است.

شاخص های سنجش تورم

شاخص قیمت مصرف‌کننده یا Consumer Price Index CPI:

معیاری برای سنجش میانگین وزنی قیمت کالاها و خدمات در سبد‌مصرفی مصرف‌کننده است.
از تغییرات مشاهده شده در CPI برای تخمین تغییرات قیمتی مرتبط با هزینه معاش (سطح زندگی)
بهره گرفته می‌شود.

شاخص قیمت عمده‌فروشی WPI یا wholesale price index:

شاخصی است که تغییرات بوجود آمده در قیمت کالاها را پیش ‌از ورود به مرحله خرده‌فروشی می‌سنجد. این شاخص به کالاهای به فروش رسیده در مقیاس کلان، اشاره می‌کند.
WPI نیز نشان‌دهنده میانگین تغییرات قیمتی کالاهاست و آن‌را به عنوان شاخص کلی در اقتصاد در نظر می‌گیرند.

شاخص قیمت تولیدکننده PPI یاProducer Price Index

:
این شاخص، در واقع به گروهی از شاخص‌ها اشاره می‌کند که میانگین متحرک در قیمت فروش را محاسبه و ارائه می‌کنند. PPI هزینه‌ها را از دید صنایع تولیدکننده محصولات بررسی می‌کند

علت تورم

یکی از بدیهی‌ترین علل بوجود آمدن تورم، افزایش حجم پول است.
از علل بوجود آورنده تورم می‌توان به افزایش مخارج عمومی و کسری بودجه دولت، افزایش سرعت گردش پول، رشد جمعیت، احتکار، کمبود حقیقی، صادرات، اتحادیه‌های کارگری و کاهش مالیات اشاره کرد.

• افزایش مخارج عمومی :

مخارج دولت بخش مهمی از مخارج کل را تشکیل می‌دهد. زمان‌هایی وجود دارد که مخارج دولت از میزان مالیات جمع‌آوری شده بیشتر می‌شود. در شاخص PPI و تورم این زمان دولت به دنبال راه‌های جایگزین برای رفع کسری بودجه خود خواهدبود و یکی از این راه‌ها چاپ پول است که فشار تورمی بر اقتصاد وارد می‌کند.

• افزایش سرعت گردش پول :

در اقتصاد کل حجم پول بدست آمده از ضرب سرعت گردش پول در میزان پول عرضه شده توسط دولت بدست می‌آید.

• رشد جمعیت:

با افزایش جمعیت تقاضای کل در بازار افزایش پیدا می‌کند و بیشتر می‌شود.

• احتکار:

به معنی گردآوری کالاها و عدم عرضه آن‌ها به بازار است. احتکار باعث بوجودآمدن اضافه تقاضای مصنوعی در اقتصاد می‌شود که تورم را بوجود میاورد.

• کمبود حقیقی:

این امکان وجود دارد که در زمان‌های مخصوصی عرضه عوامل تاثیرگذار در تولید با کاهش مواجه شود، به نحوی که تاثیر قابل‌توجهی بر تولید داشته باشد.

• صادرات:

در یک اقتصاد باید کل تولیدات توانایی تامین نیاز‌های داخلی و خارجی را داشته باشد.

• اتحادیه های کارگری:

اتحادیه‌های کارگری به نفع نیروی کار عمل می‌کنند. زمانی که قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کنند این اتحادیه‌ها درخواست افزایش حقوق برای نیروی کار را دارند. این مورد باعث افزایش هزینه تولید و افزایش قیمت کالاهای تولیدشده می‌شوند.

• کاهش مالیات:

عموماً، مالیات‌ها با گذر زمان افزایش پیدا می‌کنند. در زمان‌هایی، دولت‌ها به دلایل سیاسی مالیات‌ها را کاهش می‌دهند تا محبوبیت خود را در میان شهروندان افزایش دهند. این عمل موجب افزایش مطلوب شهروندان می‌شود و آن‌ها پول بیشتری خرج خواهندکرد.

سرعت گردش پول

M × V = P × Q

• «M»= میزان «عرضه پول»
• «V»= «سرعت» پول در گردش
• «P»= سطح کلی «قیمت»
• «Q»= «مقدار»

نظریه مقداری پول بر این بنا شده که افزایش در P، M را نیز افزایش خواهد داد. اگر چه این فرض، سرعت گردش پول و Q را ثابت در نظر می‌گیرد. در واقعیت، همه چیز به سادگی این نظریه نیست و ممکن است تغییراتی در سرعت گردش پول بوجود بیاید. مثال خوب از این مورد اقتصادی است که رکود را تجربه می‌کند. در این زمان، امکان دارد، حجم پول ۵ درصد افزایش پیدا کند، با این‌حال، انتقال پول کاهش پیدا کرده و سرعت آن کم شده است.

قانون k درصد فریدمن

عرضه پول باید با درصد ثابت K هرسال افزایش پیدا کند. این میزان افزایش باید با توجه به عوامل نهادی تعیین شود و مستقل از سیاست‌های سیاست‌گذاران باشد.

نرخ تورم

نرخ تورم نشان‌دهنده افزایش قیمت در یک دوره زمانی معین است که به درصد بیان می‌شود.

تورم به عنوان شاخصی برای سنجش کارایی اقتصاد کشورها است. به همین دلیل برای مقایسه قابلیت‌های اقتصادی یک کشور نرخ تورم را به همراه شاخص‌های دیگر مانند شاخص «تولید ناخالص ملی» یا GDP نیز محاسبه کرده و بین کشورهای مختلف رتبه‌بندی می‌کنند.

مقاطع اندازه‌گیری نرخ تورم نیز بطور معمول به سه طبقه یا گروه تقسیم می‌شود.

• نرخ تورم نقطه به نقطه
• نرخ تورم سال به سال پایه
• نرخ تورم متوسط سالانه

نرخ تورم نقطه به نقطه:

نرخ تورم نقطه به نقطه، بوسیله درصد تغییرات شاخص CPI در یک مقطع زمانی نسبت به مقطع دیگر، اندازه‌گیری می‌شود.

متوسط نرخ تورم سالانه:

اگر متوسط نرخ تورم ماهانه را در یک سال در نظر بگیریم، متوسط این نرخ‌ها را به عنوان متوسط نرخ تورم سالانه در نظر می‌گیرند.

نرخ تورم سال به سال پایه:

ممکن است نرخ تورم را براساس شاخص CPI یک سال نسبت به یک سال پایه در نظر گرفت. به این ترتیب مشخص می‌شود که میزان تورم نسبت به یک سال خاص چقدر است. باز هم کافی است که شاخص CPI سال پایه را از سال جاری کسر کنیم و حاصل را بر سال پایه تقسیم کنیم.

محسابه ی نرخ تورم

فرمول زیر را برای نرخ تورم نقطه به نقطه داریم:

T= CPIp-CPIb/CPIb

CPIp= شاخص کالا و خدمات در مقطع زمانی جاری

CPIb= شاخص CPI را در مقطع پایه

محاسبه ارزش کالا باتوجه به تورم

ارتباط تورم و جی دی پی

جی دی پی یکی از مهم‌ترین ارقام در اقتصاد به شمار می‌رود و به ۳ روش قدرت در یک اقتصاد را شرح می‌دهد.

• ارزش هر محصولی که در کشور تولید می‌شود.
• ارزش هر کالایی که در کشور خریداری می‌شود به علاوه خالص صادرات به سایر کشورها.
• درآمد تمام افراد و کسب‌وکارها در درون کشور.

این ۳ مورد یکسان هستند زیرا تمام محصولاتی که خریداری می‌شوند باید ابتدا تولید و سپس فروخته شوند. سپس، از طریق فروش محصولات و خدمات، ما درآمد کسب می‌کنیم. در نتیجه، میزان کل تولید، میزان کل خرید و میزان کل درآمد برای تمام کشور، یکسان است. جی دی پی به ما می گوید که عملکرد ما به عنوان یک ملت چگونه است. اگر جی‌دی‌پی در حال افزایش باشد، به این معنی است که درآمد‌ها در حال افزایش هستند و مصرف‌کنندگان بیشتر خریداری می‌کنند. همه این‌ها به معنی یک اقتصاد قوی‌تر است.

رابطه تورم و بیکاری

منحنی فیلیپس رابطه بین نرخ تورم و بیکاری را بررسی می‌کند. در واقع، منحنی فیلیپس مدعی معکوس بودن رابطه بین تورم و بیکاری است. یعنی زمانی که بیکاری افزایش پیدا می‌کند، تورم کاهش پیدا می‌کند.

کاهش تقاضا، تورم را در چین کاهش داد

دنیای‌اقتصاد - راضیه احقاقی : تورم برای تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان چینی در ماه اوت کاهش داشت؛ اما بخشی از این عقبگرد تورمی نتیجه کاهش تقاضا متاثر از افول ساخت‌‌‌وساز و قرنطینه در این کشور رقم خورده است؛ بنابراین لزوما نشان‌دهنده بهبود وضعیت اقتصادی در چین نیست. در عین حال، با توجه به کاهش ارزش یوآن در مقابل دلار، بانک‌خلق چین نسبت به افزایش تورم مصرف‌کننده در ماه‌‌‌های پایانی سال هشدار می‌دهد. در این شرایط، اگرچه دولت چین نسبت به اعمال محرک مالی برای بازگرداندن اقتصاد به مسیر رشد وعده‌‌‌ می‌دهد؛ اما بانک‌خلق این کشور ترجیح می‌دهد که اعمال محرک‌‌‌ها را به‌آرامی اجرا کند تا از تبعات تورمی آن اطمینان یابد.

تورم در چین کنترل شد؟

داده‌‌‌های رسمی چین، از کاهش شاخص قیمت تولیدکننده و مصرف‌کننده در ماه اوت نسبت به ماه ژوئن خبر داد. در عین حال، این دو شاخص تورمی در این ماه با سرعتی کمتر از حد انتظار و پیش‌بینی تحلیلگران شرکت‌کننده در نظرسنجی رویترز افزایش یافتند. براساس داده‌‌‌های منتشرشده از سوی اداره ملی آمار چین (NBS) که نهم سپتامبر منتشر شد، شاخص قیمت مصرف‌کننده CPI نسبت به اوت سال گذشته تنها 5/ 2درصد رشد داشت؛ این در حالی بود که این شاخص در ماه ژوئیه نسبت به سال قبل افزایش 7/ 2درصدی را تجربه کرده بود. در عین حال، تحلیلگران شرکت‌کننده در نظرسنجی رویترز، پیش‌بینی افزایش 8/ 2درصدی شاخص قیمت مصرف‌کننده برای ماه اوت را داشتند.

شاخص قیمت تولیدکننده در محل کارخانه (PPI) نیز برای ماه اوت نسبت به مدت مشابه سال قبل 3/ 2‌درصد افزایش یافت که این رقم پایین‌‌‌ترین نرخ آن پس از فوریه 2021 است. این شاخص در ماه ژوئیه رشد 2/ 4درصدی را به ثبت رسانده بود؛ بنابراین تولیدکنندگان چینی افت نرخ خوبی را طی ماه ژوئیه نسبت به شاخص PPI و تورم ماه اوت تجربه کردند. در حالی شاخص PPI در این ماه برابر 3/ 2‌درصد اعلام شد که تحلیلگران شرکت‌کننده در نظرسنجی رویترز رشد 1/ 3درصدی را برای آن پیش‌بینی کرده بودند.

کاهش تورم چین خوشایند نیست

در شرایطی که بسیاری از کشورهای دنیا با غول تورم و مهار آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند، چین همچنان در مهار تورم موفق بوده است. با وجود این، برخی تحلیلگران، این موفقیت را برای دومین اقتصاد بزرگ جهان چندان مهم و بزرگ تلقی نمی‌‌‌کنند و تضعیف بخش ساخت‌‌‌وساز و اصرار دولت چین مبنی بر اعمال قرنطینه‌‌‌های سختگیرانه با هدف اتخاذ سیاست «کرونا صفر» باعث شده است تا بزرگ‌ترین اقتصاد کالامحور جهان دچار رکود شود که این موضوع عامل اصلی پایین‌ماندن تورم در چین است. در واقع مهار تورم به قیمت بروز رکود در اقتصاد حاصل شده است.

چینی‌‌‌ها با تورم ساختاریافته مواجه‌‌‌اند؟

بانک خلق چین (PBoC) در ماه اوت هشدار داد که کشورش با افزایش فشار تورم ساختاری مواجه است و تورم CPI ممکن است برای چند ماه در نیمه دوم سال از 3‌درصد فراتر رود. دولت چین تورم مصرف‌کننده کمتر از 3‌درصد را هدف‌گذاری کرده است. این در حالی است که این میزان به‌مراتب کمتر از تورم فعلی در شاخص PPI و تورم سایر اقتصادهای بزرگ دنیاست.

تحلیلگران معتقدند، افزایش تورم مصرف‌کننده می‌‌‌تواند زمینه تسهیل سیاست انبساط پولی را در چین دشوار کند، این در حالی است که این کشور برای عبور از رکود به افزایش محرک‌‌‌های مالی نیاز دارد. بارکلیز در یادداشتی تحقیقاتی می‌‌‌گوید: «ریسک‌‌‌های مالی بالقوه در چین مانند عدم‌تمایل به بازپرداخت وام مسکن، عدم‌تمایل به اخذ وام مسکن جدید و رسوایی بانک‌های روستایی ممکن است بانک خلق چین را مجبور کند که نقدینگی مناسبی به اقتصاد تزریق کند تا با کاهش ریسک‌‌‌ها سازگار بماند.

افت ارزش یوآن و ریسک صعود تورم موادغذایی و انرژی در چین

قیمت موادغذایی در ماه اوت نسبت به زمان مشابه سال قبل رشد 1/ 6درصدی داشت که این رقم اندکی از میزان رشد نرخ مواد غذایی در ماه ژوئیه که برابر 3/ 6‌درصد بود، کمتر است. در عین حال، بهای گوشت خوک پس از رشد 2/ 20درصدی در ژوئیه، در این ماه افزایش 4/ 22درصدی داشت. قیمت خوک در چین بزرگ‌ترین تولیدکننده گوشت خوک در جهان طی ماه‌‌‌های اخیر افزایش یافته است؛ زیرا کاهش گله‌‌‌های پرورشی که از سال گذشته آغاز شد، به‌تازگی تاثیر خود را بر افت قیمت در بازار گذاشته است. در عین حال Core CPI که بی‌‌‌ثباتی نرخ مواد غذایی و انرژی را نشان می‌دهد، نسبت به سال قبل 8/ 0درصد در ماه اوت افزایش داشت.

البته این شاخص نسبت به ماه ژوئیه بدون تغییر ماند. چین از بزرگ‌ترین واردکنندگان موادغذایی و انرژی در دنیاست؛ بنابراین کنترل بهای این محصولات در این کشور به‌مراتب دشوار‌تر از محصولاتی است که در داخل این کشور تولید می‌شود. اتخاذ سیاست انبساطی از سوی بانک‌خلق چین، در شرایطی که سایر بانک‌های مرکزی مهم و اثرگذار دنیا به اتخاذ سیاست انقباضی روی آورده‌‌‌اند، ریسک کاهش ارزش یوآن را به همراه دارد. این موضوع باعث می‌شود تا بهای کالاهای وارداتی برای چینی‌‌‌ها گران شود. در شرایطی که این کشور به واردات انرژی و موادغذایی وابسته است، افت ارزش یوآن ریسک رشد Core CPI را شدت می‌‌‌بخشد.

افول ساخت‌‌‌وساز؛ پاشنه‌‌‌آشیل اقتصاد چینی

تحلیلگران، بخشی از عقبگرد تورمی چین را ناشی از افول بخش ساخت‌وساز و مسکن در این کشور می‌‌‌دانند و معتقدند، این موضوع در کوتاه‌مدت به مهار تورم تولید در این کشور منجر شده که داده اقتصادی مثبتی تلقی می‌شود؛ اما ریسک تعطیلی و توقف واحدهای فولادی صنعتی را به‌شدت افزایش داده است. بخش ساخت‌‌‌وساز حدود 25‌درصد تولید ناخالص داخلی را در چین پشتیبانی می‌کند. آخرین برآوردها از کاهش 5/ 22درصدی فروش املاک در چین نسبت به زمان مشابه سال قبل حکایت دارد؛ بنابراین بخش مسکن که ظرف سال‌های گذشته از رشد اقتصادی چین حمایت کرده، به فاز رکود فرورفته است. در شرایطی که اقتصاد چین با چالش قرنطینه‌‌‌های سختگیرانه به‌‌‌منظور مهار ویروس کرونا مواجه است، بحران مسکن در این کشور می‌‌‌تواند احتمال فرورفتن اقتصاد این کشور در فاز رکود را به شکل جدی‌‌‌تری برای نیمه دوم سال 2022 مطرح کند.

در این شرایط، برخی تحلیلگران اتخاذ سیاست انبساطی از سوی بانک خلق چین را مهم‌ترین راهکار برون‌‌‌رفت اقتصاد این کشور از وضعیت رکود دانسته و معتقدند، اتخاذ سیاست انبساطی و اعمال محرک مالی در شرایطی که تورم در این کشور تحت کنترل است، امکان اعمال محرک در اقتصاد را تسهیل می‌کند. ظرف هفته‌‌‌های اخیر نیز بانک‌مرکزی چین برای احیای اقتصاد متزلزل این کشور، نرخ بهره اصلی را کاهش داد.با وجود این، برخی تحلیلگران بر این عقیده‌‌‌اند که حتی با وجود کاهش تورم در چین، سیاست انبساطی باید محتاطانه اتخاذ شود. در شرایطی که اغلب بانک‌های مرکزی دنیا به اجرای سیاست انقباضی برای مهار تورم روی آورده‌‌‌اند، اعمال محرک مالی بیش از حد می‌‌‌تواند با کاهش ارزش یوآن، زمینه تورم در بخش کالاهای وارداتی را فراهم کند.

چشم انداز اقتصاد ایران

مصاحبه ها و یادداشت‌های حمید آذرمند درباره اقتصاد ایران

تورم چیست؟

بسم الله الرحمن الرحیم

تورم چیست؟

اقتصاد به زبان ساده - یادداشت 4

تورم، به بیانی ساده عبارت از رشد پایدار سطح عمومی قیمت‌ کالاها و خدمات در اقتصاد یک کشور است که در اثر آن، قدرت خرید پول ملی کاهش می‌یابد. نرخ تورم معمولاً به صورت ارقام سالانه و به درصد بیان می‌شود.

علل تورم

نظریه‌های مختلفی برای توضیح علل تورم وجود دارد. بر اساس برخی نظریه‌ها، تورم ممکن است در اثر افزایش عمومی تقاضا بوجود آید. اگر تقاضا برای کالا و خدمت با سرعتی بیش از عرضه آن رشد کند، قیمت‌ها افزایش خواهد یافت. از طرف دیگر، تورم ممکن است در اثر افزایش هزینه‌های تولید از قبیل دستمزد و مالیات و مواد اولیه، افزایش یابد. در این مورد البته برخی اقتصاددانان مانند فریدمن، تورم را همواره و در همه‌جا یک پدیده پولی می‌دانند و لذا حجم پول را عامل اصلی نرخ تورم می‌شمارند.

بر اساس نظریه‌های اقتصادی، اگر ستانده اقتصاد را تابعی از «تابع تولید» و «عوامل تولید» بدانیم و متغیر عرضه پول را تعیین‌کننده ارزش اسمی ستانده اقتصاد فرض کنیم، در این جا با فرض ثابت بودن سرعت گردش پول، سطح عمومی قیمت‌ها برابر با نسبت ارزش اسمی ستانده به سطح ستانده واقعی اقتصاد خواهد بود. به بیان دیگر، ظرفیت‌های مولّد اقتصاد مانند نیروی کار و سرمایه ثابت، تعیین‌کننده تولید واقعی و حجم پول تعیین‌کننده تولید اسمی است. در این جا، نسبت تولید اسمی به تولید واقعی، به شاخص ضمنی تولید معروف است.

با خلق پول جدید توسط بانک مرکزی، سطح تولید اسمی اقتصاد افزایش می‌یابد. حال اگر ظرفیت‌های واقعی اقتصاد افزایش نیافته باشد، خلق پول جدید منجر به افزایش نسبت تولید اسمی به تولید واقعی می‌شود که به معنی افزایش سطح عمومی قیمت‌ها (یا همان نرخ تورم) است. بنابراین، بین حجم پول و افزایش سطح عمومی قیمت‌ها ارتباط وجود دارد به طوری‌که، تغییرات در حجم پول، صرف نظر از تغییرات تولید، تعیین‌کننده سطح عمومی قیمت‌ها است.

بانک مرکزی، به عنوان کنترل‌کننده حجم پول اقتصاد، کنترل نهایی را بر نرخ تورم دارد. اگر بانک مرکزی، حجم پول را به سرعت افزایش دهد، سطح عمومی قیمت‌ها نیز به سرعت افزایش خواهد یافت. سوال این است که چرا باید بانک مرکزی اقدام به افزایش حجم پول کند؟ در پاسخ می‌توان گفت، دولت‌ها به طور کلی هزینه‌های خود را از شیوه‌هایی مانند اخذ مالیات، انتشار اوراق و چاپ پول تأمین می‌کنند. اگر دولت بخواهد هزینه‌های خود را از محل چاپ پول و خلق پول جدید توسط بانک مرکزی تأمین کند، منجر به افزایش حجم پول و در نتیجه افزایش تورم خواهد شد.

تأمین هزینه‌های دولت از محل خلق پول جدید، به معنی تحمیل مالیات تورمی بر کل اقتصاد است. مالیات تورمی در واقع، هزینه‌ای است که دارندگان شاخص PPI و تورم پول می‌پردازند. با افزایش حجم پول برای تامین هزینه‌های دولت، سطح عمومی قیمت‌ها افزایش می‌یابد و در عمل ارزش پول در اختیار شهروندان کاهش می‌یابد. این چنین است که تورم، اثری همانند مالیات بر پول شهروندان دارد.

برندگان و بازندگان تورم

تورم، برندگان و بازندگان متفاوتی دارد. به عنوان مثال با افزایش تورم، بستانکاران زیان می‌کنند و بدهکاران نفع می‌برند. صاحبان املاک و دارایی‌‌ها از افزایش تورم سود می‌برند و در مقابل، افراد حقوق‌بگیر با حقوق ثابت یا اقشار زیرخط فقر از افزایش تورم زیان می‌کنند.

در بلندمدت، افزایش تورم با ایجاد نااطمینانی در اقتصاد، انگیزه سرمایه‌گذاری را کاهش می‌دهد و به زیان رشد اقتصاد است. افزایش تورم یک کشور به سطحی بیش از سایر کشورها، موجب کاهش رقابت‌پذیری محصولات داخلی آن کشور می‌شود. این پدیده‌ها، در مطالعات مختلف در مورد اقتصاد ایران و سایر کشورها اثبات شده است. بنابراین، کنترل پایدار تورم و حفظ آن در سطحی ثابت و پایین، بسیار اهمیت دارد و در تمامی کشورهای پیشرفته یکی از اهداف اصلی دولت‌ها است.

کنترل تورم

با توجه به اهمیت حفظ ارزش پول ملی و کنترل تورم، این مسئله یکی از اصلی‌ترین مأموریت‌های بانک‌های مرکزی محسوب می‌شود. بانک‌های مرکزی برای کنترل تورم ابزارهای مختلفی دارند شاخص PPI و تورم که در چارچوب سیاست پولی تعریف می‌شود. در برخی کشورها، بانک‌های مرکزی از طریق هدف‌گذاری تورمی و در برخی کشورها از طریق هدف‌گذاری کل‌های پولی نرخ تورم را کنترل می‌کنند. در برخی کشورها نیز از طریق یک لنگر اسمی از جمله لنگر اسمی نرخ ارز، انتظارات تورمی را کنترل می‌کنند. در اقتصادی مانند ایران، که با تورم نسبی بالا و محدودیت ذخایر خارجی مواجه است، استفاده از لنگر اسمی نرخ ارز برای کنترل تورم، کارایی لازم را ندارد.

اندازه‌گیری تورم

اندازه‌گیری تورم از ابعاد مختلف اهمیت دارد. بانک‌ مرکزی برای تنظیم سیاست پولی و حفظ ارزش پول ملی، به پایش مستمر قیمت‌ها و اندازه‌گیری نرخ تورم نیاز دارد. شرکت‌ها و اشخاص هم به دلایل مختلف از جمله تعدیل دستمزد و دعاوی حقوقی و نظایر آن به شاخص تورم نیاز دارند. بنابراین، وجود یک شاخص معتبر و دقیق برای پایش تغییرات قیمت و تغییرات تورم بسیار اهمیت دارد. از جمله مهمترین شاخص‌های اندازه‌گیری تورم، شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI)، شاخص قیمت تولید‌کننده (PPI) و شاخص ضمنی تولید ناخالص داخلی (GDP Deflator) است.

در ایران، سابقه طولانی برای محاسبه شاخص تورم وجود دارد. معروف‌ترین و رایج‌ترین شاخص تورم، شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی (CPI) است. این شاخص، معیار سنجش تغییرات قیمت سبدی متشکل از 386 قلم کالا و خدمت مصرف‌شده توسط خانوار شهرنشین ایرانی است.‌ از جمله مزایای شاخص CPI آن است که با تأخیر بسیار کم تهیه و منتشر می‌شود. با شاخص CPI می‌توان تغییرات قیمت را نسبت به ماه قبل، ماه مشابه سال قبل و همچنین میانگین قیمت هر سال را نسبت به سال قبل اندازه‌گیری کرد.

شاخص‌ دیگر، شاخص قیمت تولیدکننده (PPI) است که سبد بزرگ‌تری از محصولات را در بر می‌گیرد. این شاخص، تغییرات سطح عمومی قیمت‌ محصولات فروخته شده توسط تولیدکننده را در مبدأ فروش اندازه‌گیری می‌کند. این شاخص، تغییرات قیمت را از نگاه تولیدکننده نشان می‌دهد و یک شاخص پیش‌نگر برای تورم مصرف‌کننده است.

شاخص مهم و معتبر دیگر برای اندازه‌‌گیری نرخ تورم، شاخص ضمنی تولید ناخالص داخلی است. این شاخص با دقت و جامعیت بیشتری می‌تواند تغییرات تورم را اندازه‌گیری نماید. نقطه ضعف این شاخص، بهنگام نبودن و تأخیر انتشار آن است.

سابقه تورم در ایران

بالاترین نرخ تورم در ایران در دهه بیست تجربه شد. در اوایل دهه بیست نرخ تورم سالانه به بیش از 100 درصد رسید. در مقابل در برخی دوره‌های رکود مانند اواسط دهه بیست، نرخ تورم منفی هم تجربه شده است. در مجموع بیش از همه دوره‌ها، در دهه چهل ثبات قیمت‌ها و تورم پایین برقرار بوده است. با افزایش درآمدهای نفتی در سال 1353 و به تبع آن با جهش شدید پایه پولی و افزایش نقدینگی، نرخ تورم نیز افزایش یافت. از آن پس در اغلب دوره‌ها، اقتصاد ایران با رشد بالای نقدینگی و تورم مزمن مواجه بوده است. در سال 1374 تورم ایران با افزایشی قابل توجه، به نزدیک 50 درصد رسید. مجدداً در سال 1392، با افزایش رشد نقدینگی، نرخ تورم افزایش یافت و به حدود 35 درصد رسید.

از سال 1394 به بعد، با بهبود انتظارات و در اثر کاهش قیمت کالاهای وارداتی و تثبیت نرخ ارز، به طور موقت نرخ تورم به کمتر از 10 درصد کاهش یافت ولی این کاهش، پایدار نماند. از خرداد 1397 به بعد شاخص تورم ماهانه با شتاب در حال افزایش است به طوریکه شاخص CPI تیرماه نسبت به ماه مشابه سال قبل رشدی برابر با 18 درصد دارد.

ریشه‌های تورم در ایران

ریشه اصلی تورم مزمن در اقتصاد ایران، رشد بالای نقدینگی است. از اوایل دهه پنجاه، نقدینگی در اقتصاد ایران همواره رشد بالایی داشته است به طوریکه میانگین رشد نقدینگی از سال 1353 تا 1396 برابر با 27 درصد بوده است. رشد بالای نقدینگی همزمان با رشد پایین ظرفیت‌های تولید در بخش واقعی، منجر به شکل‌گیری تورم مزمن در اقتصاد ایران شده است. در اغلب سال‌ها، عواملی مانند کسری بودجه دولت، مشکلات ساختاری نظام بانکی، فقدان شفافیت و انضباط مالی در بخش عمومی، بدهی‌های فزاینده دولت، سیاست‌های حمایتی و توزیعی دولت، فقدان استقلال و کارایی کافی بانک مرکزی و ناکارایی سیاست‌های بودجه‌ای منجر به انتقال ناکارایی‌های اقتصاد به منابع بانک مرکزی و در نهایت منجر به تورم مزمن و بالا شده است. رهایی از تورم ساختاری، مستلزم افزایش استقلال و کارایی بانک مرکزی، اصلاح سیاست‌های مالی دولت، افزایش شفافیت و انضباط مالی بخش عمومی و اصلاح ساختار نظام بانکی است.

شاخص قیمت تولیدکننده (PPI) ایالات متحده چیست؟

اگر تحلیل‌های فاندامنتال یا بنیادی را دنبال کرده باشید، حتما نام شاخص قیمت تولیدکننده یا شاخص PPI به گوش‌تان خورده است. اگر می‌خواهید با این شاخص اقتصادی که در معاملات فارکس هم مهم است آشنا شوید، با گیلان بورس همراه باشید. در این مقاله به معرفی شاخص قیمت تولیدکننده ایالات متحده می‌پردازیم که در معاملات تمام جفت‌های ارزی شامل دلار امریکا مهم است.

شاخص PPI چطور گردآوری می‌شود؟ چطور تفسیر می‌شود و نشان‌دهنده چه چیزهایی در اقتصاد است؟ و مهمتر اینکه چطور از آمارهای PPI در معاملات فارکس استفاده کنیم؟ در این مطلب پاسخ تمام این پرسش‌ها را به صورت تفصیلی خواهید خواند.

شاخص قیمت تولیدکننده یک آمار اقتصادی است که بیانگر تغییر قیمت کالاهای فروخته شده توسط تولیدکنندگان و صنایع مختلف است. بنابراین یکی از ابزارهای اصلی برای اندازه‌گیری میزان تورم است و همیشه مورد توجه قرار می‌گیرد. یک تریدر فاندامنتال از شاخص PPI برای اندازه‌گیری رشد تورم یک ارز استفاده می‌کند و یک تریدر روزانه از این شاخص برای بررسی انحرافات غیرمنتظره از پیش‌بینی‌ها و ایجاد نوسان مورد نیاز برای فرصت‌های معاملاتی کوتاه‌مدت استفاده می‌کند. همانطور که می‌بینید این شاخص کارکردهای گسترده و متنوعی در بازار فارکس دارد که همه آنها مستلزم شناخت درست از این ابزار تحلیلی هستند.

شاخص قیمت تولیدکننده چه چیزی را اندازه می‌گیرد؟

شاخص قیمت تولیدکننده ایالات متحده توسط اداره آمار اشتغال این کشور گردآوری می‌شود. زمان انتشار این آمار که به صورت ماهانه منتشر می‌شود، معمولا پایان هفته دوم هر ماه و ساعت ۸:۳۰ دقیقه صبح است. اداره آمار داده‌های جدید را در قالب تغییرات درصدی در بازه زمانی مشخص روی مجموعه‌ شاخص‌های PPI شاخص PPI و تورم منتشر می‌کند. این تغییرات قیمت ناشی از تغییرات قیمت فروش کالاها و خدمات توسط فروشندگان هستند. بنابراین این شاخص، تغییرات قیمت را از دیدگاه فروشنده بررسی می‌کند.

اداره آمار اشتغال ایالات متحده، شاخص قیمت تولیدکننده را به صورت مجزا برای کالاها یا صنعت‌های خاص هم منتشر می‌کند و تعداد این شاخص‌ها به ۱۰هزارتا هم می‌رسد که هر کدام به یک کالای خاص یا یک گروه کالا تعلق دارند. شاخص PPI را می‌توانید برای بخش کشاورزی، صنعت، شیلات، کشاورزی، الکترونیک، ساخت‌وساز و . پیدا کنید اما بازار روی سه شاخص اصلی که تمام بخش‌های بالا را شامل می‌شود، تمرکز دارد.

شاخص PPI چطور محاسبه می‌شود؟

برای محاسبه شاخص PPI، قیمت فعلی کالاها با قیمت بازه زمانی پایه مقایسه می‌شود. برای افزایش دقت این شاخص از روش وزن‌دهی استفاده می‌شود؛ به این ترتیب که تاثیرگذاری هر کالا یا خدمت خاص در محاسبات با توجه به اندازه و اهمیتش در بازار مشخص می‌شود.

محاسبه و آماده کردن شاخص‌ها مراحل مختلفی دارد. اداره آمار اشتغال برای تعیین اهمیت کالاها از داده‌های سرشماری اقتصادی استفاده می‌کند. این داده‌ها هر پنج سال یکبار تغییر می‌کنند.

شاخص PPI از کی محاسبه می‌شود؟

شاخص PPI ابتدا با عنوان شاخص قیمت عمده‌فروشی – از سال ۱۹۰۲ – محاسبه می‌شد اما از سال ۱۹۷۸ نام آن به شاخص قیمت تولیدکننده تغییر یافت. همزمان با این تغییر نام، اداره آمار اشتغال از شاخصی که کل اقتصاد را در برمی‌گرفت سراغ سیستمی رفت که از سه شاخص اصلی تشکیل می‌شد. این سه شاخص جدید که شاخص PPI را تشکیل می‌دادند، شامل مراحل مختلف تولید بودند و ریسک محاسبه مجدد را کاهش حداقل می‌رسانند. از آنجایی‌که شاخص‌های قیمت کالا دیگر در شاخص PPI لحاظ نمی‌شدند، امکان ریسک محاسبه مجدد افزایش یافت اما روش جدید این مشکل به حداقل می‌رساند.

در فوریه ۲۰۱۴، اداره آمار اشتغال تمرکز شاخص‌ها را به تقاضای نهایی (FD) – تقاضای واسط (ID) تغییر داد. در این روش جدید قیمت و وزن‌دهی خدمات، ساخت‌وساز، خریدهای دولتی و صادرات هم محاسبه می‌شود.

کدام شاخص PPI برای تریدرهای فارکس مهم است؟

اداره آمار اشتغال هر ماه چندین شاخص و تغییرات قیمت درصدی منتشر می‌کند. این آمارها به صورت سالانه و فصلی هم به‌روزرسانی می‌شوند. برای اینکه بدانید کدام شاخص‌ها در پیش‌بینی بازار اهمیت دارد، باید دسته‌بندی‌ها را خوب بشناسید.

شاخص‌های منتشر شده در سه گروه ساختاری طبقه‌بندی می‌شوند: گروه صنعتی، گروه کالایی و گروه تقاضای نهایی – تقاضای واسط مبتنی بر کالا.

گروه صنعتی حدود ۵۳۵ شاخص دارد؛ گروه کالایی حدود ۳۷۰۰ شاخص کالای واحد را پوشش می‌دهد و در گروه تقاضای نهایی – تقاضای واسط هم ۶۰۰ شاخص متفاوت منتشر می‌شود. داده‌های جدید در این سه گروه در بازه‌های زمانی ماهانه، فصلی و سالانه به‌روزرسانی می‌شوند.

مجموع این شاخص‌ها بسیار پیچیده به نظر می‌رسند اما برای معاملات فارکس در درجه اول باید به تغییرات درصدی قیمت تولیدکننده – تقاضای نهایی (PPI – FD) در بازه‌های ماهانه و سالانه توجه کنیم و آنها را با تغییرات شاخص‌های قیمت تولیدکننده – تقاضای نهایی به جز غذا و انرژی مقایسه کنیم. برخی تریدرها، تغییرات این دو گروه را با تغییرات شاخص‌های قیمت تویدکننده – تقاضای نهایی به جز غذا، انرژی و خدمات هم مقایسه می‌کنند.

شاخص‌های PPI که شامل قیمت غذا و انرژی و غذا، انرژی و خدمات نمی‎شوند از اهمیت بیشتر برخوردارند چون غذا و انرژی جزو کالاهای پرنوسان این شاخص هستند. این نوسان به خاطر اصلاح این کالاها به نسبت قیمت کالاهاست که در طول یک ماه می‌تواند تا چند درصد تغییر کند. خدمات هم گرچه بخش کوچکی از این شاخص هستند اما می‌توانند نوسان زیادی داشته باشند که به خاطر تاثیر دستمزدها روی قیمت خدمات است.

بیشتر تریدرها شاخص PPI – FD را به عنوان ابزار پیش‎بینی روند انتخاب می‌کنند چون نوسان ناشی از قیمت غذا و انرژی که در شاخص کلی وجود دارد را حذف می‌کند اصلاحات این شاخص‌ها هم از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند اما معمولا چهار ماه بعد از انتشار شاخص منتشر می‌شوند.

داده‌های PPI را کجا پیدا کنیم؟

در نمودار بالا مقایسه PPI – FD با تغییرات درصدی ماهانه شاخص PPI (خط آبی) در ژانویه ۲۰۱۴ را می‌بینید. بهتر است در کنار شاخص ماهانه نگاهی به تغییرات سالانه شاخص هم داشته باشید. داده‌های PPI سالانه یکی از ابزارهای سیاست‌گذاران برای بررسی تورم در یک اقتصاد است.

برای مشاهده این آمار می‌توانید به fxstreet.com بروید و از تقویم اقتصادی آنلاین این سایت که به صورت آنی به‌روزرسانی می‎شود، استفاده کنید. تقویم اقتصادی پایگاه بلومبرگ هم یکی دیگر از منابع دسترسی به داده‌های PPI است اما معمولا کمی تاخیر دارد. اگر از اکسل استفاده می‌کنید و ترجیح می‌دهید نمودارها را خودتان بسازید، می‌توانید داده‌ها را به صورت مستقیم از سرور وب سایت اداره آمار اشتغال ایالات متحده دریافت کنید.

داده‌های PPI چطور گردآوری می‌شود؟

ابتدا کارخانجات و شرکت‌ها طبق معیارهار خاص انتخاب می‌شوند و از آنها برای مشارکت در برآوردها دعوت می‌شود. بعد از پذیرش دعوت از سوی این شرکت‌ها، یک اقتصاددان با آنها تماس می‌گیرد و مقدمات ارسال اطلاعات از طریق پرسشنامه را فراهم می‌کند. این داده‌ها به صورت ماهانه گردآوری می‌شوند و تا سیزدهم ماه آماده می‌شوند. اداره آمار اشتغال ایالات متحده هر ماه ۲۵هزار گزارش شامل صدهزار قیمت دریافت می‌کند و شاخص‌های PPI را برمبنای این گزارشات تدوین می‌کند. معمولا هر ۷ تا ۸ سال یکبار در لیست شرکت‌ها و کارخانجات تجدیدنظر می‌شود.

چرا شاخص قیمت تولیدکننده برای تریدرهای فارکس مهم است؟

ماهیت داده‌های شاخص PPI طوری است که این آمار اقتصادی را به ابزار خوبی برای بررسی تورم تبدیل می‌کند. تغییرات درصدی شاخص قیمت تولیدکننده در واقع افزایش و کاهش قیمت کالاها و خدمات از سوی خود تولیدکنندگان را نشان می‎دهد.

شاخص قیمت تولیدکننده، قیمت کالاها را در مرحله تولید و قبل از رسیدن به مصرف‎کننده نهایی اندازه می‌گیرد. نظارت بر این سطوح قیمت به تریدرها کمک می‌کند فشارهای تورمی در آینده را پیش‌بینی کنند. این شاخص معمولا به عنوان پیشگام داده‌های مربوط به تورم عمل می‌کند و به همین خاطر از سوی دولت و بانک مرکزی ایالات متحده هم برای تنظیم سیاست‌های مالی و پولی مورد توجه قرار می‌گیرد.

افزایش مداوم و طولانی‌مدت شاخص PPI در نهایت منجر به افزایش شاخص قیمت مصرف‌کننده و تورم خواهد شد. در این شرایط فشار تورمی بانک مرکزی را وادار می‌کند در نرخ بهره تجدید نظر کند و ممکن است افزایش نرخ بهره را به همراه داشته باشد. به همین ترتیب کاهش PPI هم منجر به تورم کمتر می‌شود که بانک مرکزی را به تحریک اقتصاد و سیاست‌های انبساطی وامی‌دارد.

البته قیمت تولیدکننده بالا همیشه به معنای تورم نیست؛ اگر این افزایش در یک محدوده معقول بماند، به معنای افزایش درآمد تولیدکنندگان است که برای رونق اقتصادی خوب است و می‌تواند بازار سهام را هم تقویت کند.

تورم بالا در وهله اول منجر به افزایش نرخ بهره می‌شود که همیشه پیشرفت خوبی برای یک ارز است. اگر همه فاکتورها برابر باشند، سرمایه‌گذاران تمایل بیشتری برای خرید اوراق بهادار ارزی خواهند داشت که نرخ بهره بیشتری دارد. در بین جفت‌های ارزی اصلی هم، افزایش نرخ بهره – و حتی احتمال افزایش نرخ بهره – منجر به تقویت آن ارز می‌شود.

افزایش شاخص‌های PPI معمولا نشان‌دهنده فضای قوی‌تر برای فروشندگان و به عبارتی یک اقتصاد پویا است. رشد اقتصادی یکی دیگر از عوامل مهم برای استقبال از یک ارز است؛ بنابراین حتی اگر رشد PPI خطی و در محدوده مورد نظر بانک مرکزی باشد هم باید به عنوان یک عامل مثبت برای دلار امریکا در نظر گرفته بشود چون به معنای سالم بودن فضای اقتصاد است.

در نمودار بالا روند رشد ماهانه تغییرات درصدی شاخص PPI سالانه ایالات متحده در مقایسه با اتحادیه اروپا در ۱۰ سال گذشته را می‌بینید. همانطور که می‌بینید در بیشتر موارد رشد شاخص PPI در ایالات متحده از اتحادیه اروپا پیشی گرفته است. نمودار پایین هم چارت ماهانه قیمت EUR/USD در همین بازه زمانی است.

مقایسه این دو نمودار نشان می‌دهد که هرجا شاخص ‌PPI ایالات متحده بیشتر بوده، قیمت دلار هم در همان بازه زمانی افزایش یافته است (که به معنای نرخ تبادل پایین‌تر برای جفت ارزی EUR/USD است). البته در بخش اول نمودار که به اواخر سال ۲۰۰۸ برمی‌گردد، شاخص PPI ایالات متحده همچنان بالاتر از اتحادیه اروپا بوده اما یورو نسبت به دلار تقویت شده است. علت این امر تاثیرپذیری سرمایه‎گذاران از بحران مسکن است که در همان بازه زمانی در ایالات متحده رخ داد.

قسمت آخر نمودار بالا نشان می‌دهد چطور تغییرات شاخص PPI اتحادیه اروپا در ماه‌های ژانویه تا ژوئن ۲۰۱۷ از ایالات متحده پیشی می‌گیرد. اگر همین بازه زمانی را در چارت EUR/USD بررسی کنید، خواهید دید که یورو از روند نزولی بازگشت کرده و با قیمت‌های بیشتر معامله شده است. البته در این بازه زمانی فاکتورهای دیگری هم نقش داشته‌اند؛ درست در همان موقع هر دو بانک مرکزی ایالات متحده و اتحادیه اروپا قصد داشتند بیانیه سیاست‌های پولی جدید منتشر کنند. در آن دوره ترازنامه ایالات متحده تضعیف شده بود و یورو با استقبال بیشتری مواجه بود.

یکی دیگر از بازه‌های زمانی این نمودار از اواسط ۲۰۱۳ تا اواخر ۲۰۱۶ است. در طول این دوره، شاخص قیمت تولیدکننده ایالات متحده همواره بیشتر از اتحادیه اروپا بوده است. وقتی به همین بازه در چارت EUR/USD دقت می‌کنیم، می‌بینیم که در طول این دوره یورو نسبت به دلار تضعیف شده و روند نزولی آن مداوم بوده است.

چطور شاخص PPI را در معاملات فارکس به کار ببریم؟

درست مثل سایز شاخص‌های اقتصادی، برای معامله با شاخص PPI هم باید شناخت درستی از انتظار بازار از این شاخص داشته باشیم. برای رسیدن به این شناخت می‌توانید مقالات مربوط به پیش‌بینی آمارهای PPI آتی را بخوانید یا پیش‌بینی‌های منتشر شده در سایت‌هایی مثل Fxstreet، Bloomberg و Econoday را بررسی کنید.شاخص PPI و تورم

همانطور که گفتیم شاخص قیمت تولیدکننده ایالات متحده پیشگام تورم است و بنابراین آمارهای مربوط به آن برای رسیدن به دید کلی نسبت به عوامل فاندامنتال موثر بر یک ارز بسیار مهم هستند. البته رشد PPI باید با شاخص قیمت مصرف‌کننده و آمارهای تورم هم تایید بشود تا بتوان با قطعیت برمبنای آن تصمیم گرفت. این یعنی معمولا در کوتاه‌مدت و وقتی اعداد منتشر شده انحراف زیادی از سطح مورد انتظار داشته باشد، این آمار فقط منجر به نوسان در قیمت خواهد شد.

با این وجود، افزایش شدید شاخص PPI معمولا با افزایش ارزش دلار نسبت به ارزهایی همراه است که شاهد کاهش تورم هستند. علت این همبستگی این است که نرخ‌های بهره معمولا در جهت‌های مخالف حرکت می‌کنند.

یک مثال خوب از میزان نوسانی که شاخص PPI می‌تواند ایجاد کند، تغییرات درصدی بسیار شدید و غیرمنتظره در چهاردهم سپتامبر ۲۰۱۴ بود. شاخص قیمت تولیدکننده ۱.۷ درصد رشد کرد و ۰.۵ درصد از پیش‌بینی‌های اقتصادی فراتر رفت. این میزان افزایش، بیشترین مقدار از ژوئن ۲۰۰۹ بود و باعث شد دلار امریکا که در روند صعودی بود، با سرعت بیشتری رشد کند. جفت ارزی EUR/USD حدود ۱.۱ درصد یا ۱۴۳ پیپ رشد و جفت ارزی USD/JPY حدود ۰.۹۶ درصد یا ۷۴ پیپ رشد کرد. رشد جفت ارزی USD/JPY بسیار ناگهانی بود و در روز چهاردهم سپتامبر، روند نزولی به صعودی تغییر کرد و قیمت از ۷۷.۲۹ به ۱۰۳.۷۴ افزایش یافت.

درست است که شاخص قیمت تولیدکننده همیشه این میزان از نوسان را در بازار ایجاد نمی‌کند اما نباید از این فاکتور مهم در تحلیل‌ها و تریدها غافل شد. در این صورت اگر آمار منتشر شده با انتظارات اختلاف فاحش داشته باشد و نوسانات شدید در بازار ایجاد بشود، شما می‌توانید تغییرات روندی شدید و موثر را پیش‌بینی کنید.

نتیجه گیری

حالا می‌دانید شاخص قیمت تولیدکننده ایالات متحده چطور محاسبه می‌شود، چه چیزی را اندازه می‌گیرد و چرا برای تریدرهای فارکس مهم است. برای تریدرهای بنیادی یا فاندامنتال، شاخص قیمت تولیدکننده ابزار پیش‌بینی تورم و نشانگر سلامت اقتصاد است چون قیمت‌های بالاتر به معنای افزایش درآمد تولیدکنندگان و قیمت‌های پایین‌تر به معنای کاهش درآمد آنهاست. تغییرات تورمی باعث تغییر سیاست‌های پولی می‌شود؛ بنابراین با نظارت بر این شاخص می‌توانید سیاست‌های جدید بانک مرکزی ایالات متحده را پیش‌بینی کنید. به خصوص اگر شاخص قیمت تولیدکننده با شاخص قیمت مصرف‌کننده هم تایید بشود.

شاخص PPI برای شاخص PPI و تورم تریدرهای روزانه که دنبال معامله روی انحراف بازار از روند‌های مورد انتظار هستند هم مفید خواهد بود. انتظارات غالب از بازار و پیش‌بینی‌ها معمولا از طریق وب‌ سایت‌های اقتصادی که پیشتر نام بردیم در دسترس هستند.

همانطور که گفتیم اداره آمار اشتغال ایالات متحده، انواع مختلف شاخص PPI را منتشر می‌کند که هر کدام از آنها به یک کالا یا یک بخش از اقتصاد تعلق دارد. از بین تمام شاخص‌ها، آنکه بیشتر مورد توجه اقتصاددانان و سرمایه‎گذاران قرار می‌گیرد تغییرات درصدی شاخص قیمت تولیدکننده هسته است. این شاخص کالاهای گروه غذا و انرژی را در تغییرات قیمت ماهانه و سالانه محاسبه نمی‌کند چون این گروه‌ها نوسان قیمت زیادی دارند.

شاخص قیمت تولیدکننده معمولا نوسان زیادی ندارد و از پیش‌بینی‌ها فاصله چندانی نمی‌گیرد. با این حال گاهی اوقات برخلاف انتظار پیش می‌رود و ممکن است باعث نوسانات شدید در بازار بشود. این شاخص قیمت کالاها و خدمات در اولین مراحل زنجیره عرضه را نشان می‌دهد و به همین خاطر ابزار بهتری برای پیش‌بینی تغییرات تورم و روند قیمت است. برای اینکه تاثیر بنیادی این شاخص تایید بشود، باید تغییرات آن با سایر شاخص‌های مربوط به تورم از جمله شاخص قیمت مصرف‌کننده تایید بشود.

شاخص PPI قیمت تولیدکننده چیست؟

این شاخص نشان دهنده نرخ تورم در قیمت ها است. سبد این شاخص تنها مربوط به هزینه های تولید توسط کارخانجات است، در واقع قیمت متوسطی از هزینه های تولید کننده در روند تولید است.

هر چه این شاخص نسبت به گذشته افزایش یابد موجب تورم و در نتیجه افت ارزش سهام های شرکت های صنعتی و افت ارزش پول آن کشور می شود.

شاید دوست داشته باشید

تراز تجاری آمریکا دسامبر 2018

مارس 7, 2019

شاخص اطمینان مصرف کننده چیست ؟

ژانویه 30, 2019

شاخص سفارشات کالاهای بادوام خالص آمریکا ماهانه ژانویه 2019

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

شما باید وارد شوید تا بتوانید نظر بگذارید.

کارگزارهای فارکس سنتر

تنها نماینده رسمی فارسی زبان بروکرهای رگوله FCA انگلستان

درباره فارکس سنتر

فارکس سنتر در کشور ارمنستان به نام FXCENTER LLC با شماره ۲۶۴.۱۱۰.شاخص PPI و تورم ۱۰۸۱۱۰۸ به ثبت رسیده و وابسته به شرکت FOREXCO CAPITAL MARKETS LLC با آی دی ۰۴۲۱۹۲۹ از سازمان NFA آمریکا٬ در نظر دارد با آموزش حرفه ای علاقمندان معاملات در بازارهای بورس جهانی به شیوه ای برتر٬ گامی در جهت رشد و ارتقای این رشته بردارد.

این مرکز در حال حاضر در کشورهای ارمنستان و ترکیه مستقر است و هیچ شعبه ای در ایران ندارد.