کاربرد شاخص RSI

نمودار یک‌روزه بایننس کوین-تتر. منبع: TradingView

اندیکاتور RSI چیست؟ 2 سیگنال خرید و فروش از این اندیکاتور

ممکن است سوالات زیادی در مورد اندیکاتور RSI داشته باشید؛ بازار ارز های دیجیتال بازاری پر از فرصت است که در صورت داشتن دانش کافی، می توان از این فرصت ها استفاده کرد. حتما بارها و بارها متوجه این موضوع شده اید که افرادی به شکل دائم از ضرر های خود در انواع مختلف بازار می نالند و افرادی دیگر دائم از سود های خود بیان می کنند.

آیا این سود ها شانسی است؟ آیا افرادی که دائم ضرر می کنند بد شانس هستند؟ در بازار های مالی واژه شانس هیچ جایگاهی بین معامله گران ندارد؛ چرا که این واژه، به کل مفهوم کندل استیک و تحلیل تکنیکال را زیر سوال می برد. در بحث تحلیل تکنیکال، اندیکاتورها و شاخص ها کمک بسزایی به تحلیل گران می کنند. به کمک اندیکاتورها شما می توانید شرایط بازار سنجیده و با توجه به شرایط موجود، اقدام به خرید و فروش کنید. در این مقاله قصد داریم تا یکی از اندیکاتور های بسیار کاربردی در بازار های سرمایه را که آن را با عنوان اندیکاتور RSI می شناسیم، معرفی کرده و روش کار با آن را بیان کنیم.

برای ورود به فارکس، حتما از بهترین بروکر های فارکس مناسب ایرانیان استفاده کنید. ما در این مقاله، بهترین بروکر ها را معرفی و بررسی کرده ایم.

ویدئو توضیح کامل اندیکاتور RSI

در این ویدئو به صورت کامل بهتون توضیح دادیم که اندیکاتور آر اس آی چی هست و چطور باید ازش استفاده بشه.

اندیکاتور RSI چیست؟

همانطور که بیان شد، اندیکاتورها دقیقا همانند یک چراغ راهنمایی و رانندگی هستند که سر پیج ها و تقاطع های خطرناک به ما اخطار می دهند. هنگام رانندگی، درست زمانی که قرار است به یک پیج خطرناک نزدیک شوید، به وسیله علائم راهنمایی و رانندگی موجود در جاده، از خطر پیش رو در جاده آگاه می شوید و سرعت خود را می کاهید. اندیکاتور ها نیز دقیقا همان قابلیت علائم راهنمایی و رانندگی را دارند. به کمک اندیکاتور های مختلف شما می توانید اطلاعات متفاوتی از بازار بدست آورید. این اندیکاتورها می توانند خبر یک اصلاح قیمتی یا شروع روند صعودی را برای ما بیان کنند. اندیکاتور RSI که یکی از پر کاربرد ترین اندیکاتورهای موجود می باشد، در چارت هم معامله گری مشاهده می شود.

این اندیکاتور که آن را با نام RSI می شناسیم، مخفف شده عبارت Relative Strength Index است. اگر بخواهیم که این اندیکاتور را کلمه به کلمه معنا کنیم، عبارت ” شاخص قدرت نسبی ” بدست می آید. شاید مفهوم نام آن برایتان کمی مبهم به نظر آید اما در یک تعریف ساده می توان بیان کرد که اندیکاتور RSI ، ابزاری است که به کمک آن شما می توانید قدرت خرید یا فروش و حجم عرضه و تقاضا را به شکل کامل واضحی مشاهده کرده و آن را تحلیل کنید. اندیکاتور RSI توسط والاس وایلدر جونیور در سال 1978 میلادی توسعه داده شد و کمی بعد در کتاب ” مفاهیم جدید در سیستم تجاری فنی ” او در همان سال منتشر شد.

اندیکاتور RSI بر مبنای شاخص مومنتوم یا همان momentum کار می کند که برای ارزیابی شرایط خرید و فروش بیش از حد یک دارایی بسیار کاربرد دارد. RSI را به شکل یک نوسانگر گراف خطی که بین دو محدوده در حال حرکت است نمایش می دهد و این محدوده اغلب در شرایط عادی شامل اعداد 30 تا 70 است.

بررسی اندیکاتور RSI

حال که با کلیات این اندیکاتور آشنا شده ایم، بهتر است که مقداری با روش کار و سیگنال های آن آشنا شویم. همانطور که بیان شد، اندیکاتور RSI بین محدوده 30 تا 70 در حال نوسان و بالا و پایین رفتن است. زمانی که یک ارز دیجیتال یا هر دارایی دیگر با خرید انبوه و تقاضای بالا رو به رو می شود، مقدار اندیکاتور RSI افزایش پیدا کرده و به محدوده ای نزدیک به عدد 70 یا حتی بیشتر از آن هدایت می شود که به آن اشباع خرید گفته می شود.

همچنین زمانی که عرضه و فروش یک سهم یا ارز دیجیتال به شدت اوج می گیرد، اندیکاتور RSI سر خم کرده و رو به پایین حرکت می کند؛ اگر در این فرایند اشباع این اندیکاتور به زیر عدد 30 برسد، اشباع فروش صورت گرفته است. شما می توانید نواحی اشباع خرید و فروش را در تصویر بالا مشاهده می کنید. حال شاید برایتان سوال شده است که مشخص شدن این نواحی اشباع خرید و اشباع فروش چه کمکی به ما می کند؟ اینجاست که با بحث سیگنال دهی اندیکاتور RSI آشنا می شویم.

سیگنال خرید اندیکاتور rsi

ممکن است اینکه اندیکاتور RSI چگونه به ما سیگنال خرید می دهد برایتان تعجب آور و جای سوال باشد؛ برای دریافت سیگنال خرید از این اندیکاتور کافی است تا به نمودار آن مراجعه کنیم. اگر نقطه که در این اندیکاتور در حال حاضر در آن قرار دارد، در منطقه اشباع فروش باشد، می توان دریافت که سیگنال خرید برای ما ارسال می شود. چرا که معامله گرانی که عرضه کرده و خرس های بازار زهر خود را ریخته اند و قیمت به شدت کاهش یافته است. اینجاست که گاو های بازار اوردر های خرید خود را فعال کرده و از رشد بازار حمایت می کنند و ما شاهد یک اصلاح در جهت مخالف حرکت روند بازار می شویم.

اینکه این سیگنال خرید در چه حد معتبر باشد، به عوامل مختلفی چون خطوط حمایتی و مقاومی، اخبار منتشر شده و سایر اندیکاتور های بکار رفته بستگی دارد. حتی ممکن است در منطقه اشباع خرید برای بار دوم نیز شاهد فشار فروش و عرضه و در نتیجه آن ریزش بازار باشیم.

سیگنال فروش با اندیکاتور rsi

اندیکاتور RSI همانطور که سیگنال خرید ارسال می کند، سیگنال فروش نیز برای معامله گران ارسال می نماید. زمانی که نمودار اندیکاتور RSI به محدوده اشباع خرید، یعنی بالاتر از رقم 70 می رسد، این اندیکاتور به ما سیگنال sell یا همان سیگنال فروش ارسال می کند. چرا که به خاطر جو روانی ایجاد شده بین معامله گران و حمایت شدید گاوها، بازار بیش از حد رشد کرده است و ایجاد اصلاح برای آن دور از انتظار نیست.

توصیه ای که اکثر معامله گران در هنگام ورود به منطقه اشباع خرید می کنند این است که سعی کنید به شکل پله ای از بازار خارج شده و پله های ورود خود را در مناطق پایین تر و حمایتی مشخص کنید.

همانطور که در تصویر بالا مشخص است، علاوه بر اینکه اندیکاتور RSI در مناطق اشباع خرید و فروش سیگنال های خرید و فروش ارسال می کند، خط روند های موجود در نمودار اندیکاتور RSI نیز می توانند کمک بسیار مناسبی برای شما باشند؛ در خط روند صعودی شکل گرفته در تصویر بالا که در نمودار اندیکاتور RSI شکل گرفته است، کاملا مشخص است که بعد از هر اصلاح و ریزش، بعد از برخورد این اندیکاتور با خط روند مذکور، ارز دیجیتال دوج کوین حمایت شده است. اما بعد از اینکه این خط روند صعودی رو به پایین شکسته است، تبدیل به یک مقاومت برای دوج کوین شده است؛ کاملا واضح است که بعد از هر بار برخورد با این خط روند، شاهد اصلاح و ریزش بازار بوده ایم.

رسم اندیکاتور rsi در متاتریدر

برای رسم اندیکاتور rsi در متاتریدر از منوی Insert گزینه Indicators و بعد Custom را انتخاب کرده و RSI را رسم کنید.

رسم اندیکاتور rsi در متاتریدر

آموزش اندیکاتور rsi در فارکس

اگر پاراگراف بالا را به دقت مطالعه کرده باشید ، روال کار با RSI بسیار راحت می باشد. ولی در عین راحتی باید با دقت بسیار بالایی از آن استفاده کرد. کار با اندیکاتور rsi در فارکس نیز مانند روش قبلی می باشد. یعنی زمانی که شاخص rsi بالای 70 قرار می گیرد ، به نقطه اشباع فروش نزدیک می شود. البته ممکن است مانند شکل زیر در بالای این نقطه و یا نرسیده به این نقطه روند نزولی آغاز می شود.

اندیکاتور rsi در فارکس

اندیکاتور rsi به تنهایی کامل نبوده و بهتر است همراه سایر اندیکاتور ها و سیگنال ها مورد استفاده قرار بگیرد. یکی از اشتباهات رایجی که تحلیل گران هنگام استفاده از اندیکاتور rsi انجام می دهند این است که زمانی اندیکاتور به بالای 70 می رسد اقدام به فروش کرده و یا همان پوزیشن SELL را باز می کنند.

در صورتی که در موارد بسیار زیادی پیش آمده است اندیکاتور بالای 70 رسیده و به نوعی نشان از شروع روند صعودی دوباره خواهد بود. و کسانی که در این نقطه سهم خود را بفروشند و یا پوزیشن SELL باز کنند ، دچار زیان خواهند شد.

تنظیمات اندیکاتور rsi

تنظیمات اندیکاتور rsi در متاتریدر در همان ابتدای رسم مانند شکل زیر نمایان می شود. مهم ترین پارامتر این پنجره Inputs می باشد. در حالت نرمال مقدار دوره روی ۱۴ تنظیم می شود. و مقدار و به صورت پیش ، مقدار آن روی ۱۴ تنظیم شده است. بسیاری از تحلیل گران ورودی های rsi را با توجه به استراتژی و اهداف خود تغییر می دهند تا نتایج دقیق تری کسب کنند.

اوسیلاتور RSI یا Relative Strength Index

شاخص قدرت نسبی (RSI) یک شاخص حرکت است که در تحلیل تکنیکال به کار می رود.

به میزان تغییرات اخیر قیمت برای ارزیابی میزان خرید بیش از حد یا فروش بیش از حد در قیمت سهام یا ارز را اندازه گیری می کند.

RSI به عنوان یک اوسیلاتور نمایش داده می شود (نمودار خطی که بین دو حد حرکت می کند) و می تواند از 0 تا 100 داشته باشد. این شاخص در ابتدا توسط J. Welles Wilder Jr. تهیه و در کتاب اصلی خود با عنوان "New Concepts" در سال 1978 معرفی شد. در سیستم های تحلیلی قرار گرفت. "

RSI مخفف کلمه ی Relative Strength Index است که به معنی قدرت نسبی یک روند است .

شاخص مقاومت نسبی (RSI) اندازه گیری است که توسط معامله گران برای ارزیابی حرکت قیمت سهام یا سایر اوراق بهادار استفاده می شود.

ایده اصلی در پشت RSI اندازه گیری این است که معامله گران چگونه قیمت اوراق بهادار را بالا یا پایین می کنند.

RSI این نتیجه را در مقیاس 0 تا 100 ترسیم می کند.

RSI زیر 30 به طور کلی نشان می دهد که سهام بیش از حد فروخته شده است ، در حالی که RSI بالای 70 نشان می دهد که بیش از حد خرید شده است.

معامله گران اغلب این نمودار RSI را برای امنیت زیر نمودار قیمت قرار می دهند ، بنابراین می توانند حرکت اخیر آن را با قیمت بازار مقایسه کنند.

و همچنین RSI از 30 یا پایین نشان دهنده وضعیت بیش از حد فروش ارز شده یا کم ارزش شدن ارز را نشان گر است.

این اعداد برای برخی تریدرها متفاوت است.

مثلا عده‌ای از ترکیب ۳۳ و ۶۶ درصد استفاده می‌کنند، برخی معامله‌گران نیز اعداد ۲۰ و ۸۰ درصد را به کار می‌گیرند.

اما این کمترین چیزی است که از RSI می‌توان دریافت کرد. ساده بود، نه؟

ولی دقت کنید ترید کردن بر اساس یک شاخص به تنهایی تقریباً دیوانگی محض است.

خب به همین سادگی‌ها هم نیست و نباید بدون توجه از کنارش رد شویم.

RSI سیگنال های معامله گران فنی را در مورد حرکت صعودی و نزولی ارائه می دهد و اغلب در زیر نمودار قیمت ان ارز ترسیم می شود.

RSI به شما چه می گوید؟

روند اصلی سهام یا دارایی ابزاری مهم در اطمینان از درک صحیح قرائت شاخص است.

به عنوان مثال ، تکنسین مشهور بازار ، کنستانس براون ، CMT ، این ایده را تقویت کرده است که مطالعه بیش از حد در RSI در یک روند صعودی احتمالاً بسیار بالاتر از 30٪ است و میزان خرید بیش از حد در RSI در طی روند نزولی بسیار کمتر از سطح 70٪.

سیگنال خرید RSI چیست؟

برخی از معامله گران بر اساس این ایده که فروش ارز بیش از حد فروخته شده است و بنابراین آماده بازگشت است ، اگر سیگنال RSI امنیت زیر 30 حرکت کند ، آن را "سیگنال خرید" می دانند.

با این حال ، قابلیت اطمینان این سیگنال تا حدودی به زمینه کلی بستگی دارد.

اگر قدرت در روند نزولی قابل توجه قرار بگیرد ، ممکن است برای مدتی معامله در سطح فروش بیش از حد ادامه یابد.

تاجران در آن شرایط ممکن است خرید را به تأخیر بیندازند تا اینکه علائم تأییدی دیگر را مشاهده کنند.

همانطور که در نمودار زیر مشاهده می کنید ، طی روند نزولی ، RSI بیش از 70٪ نزدیک به 50٪ به اوج خود می رسد ، که می تواند توسط سرمایه گذاران برای اطمینان بیشتر از شرایط نزولی استفاده شود.

بسیاری از سرمایه گذاران در صورت برقراری روند قوی برای شناسایی بهتر ، از یک خط روند افقی استفاده می کنند که بین 30 تا 70 درصد باشد.

تغییر سطح خرید بیش از حد یا فروش بیش از حد زمانی که قیمت سهام یا دارایی در یک کانال افقی بلند مدت باشد ، معمولاً غیرضروری است.

RSI میتواند با استفاده از سطح خرید بیش از حد یا گران فروشی متناسب با روند ، تمرکز روی سیگنالهای تجاری و تکنیک های منطبق بر روند است.

به عبارت دیگر ، استفاده از سیگنالهای صعودی در زمانی که قیمت در یک روند صعودی است و سیگنالهای نزولی در هنگام نزول سهام ، باعث جلوگیری از بسیاری از سیگنال های دروغین RSI می شود.

نمونه ای از استفاده RSI

تکنیک معاملاتی زیر رفتار RSI را هنگام استفاده مجدد از قلمرو خرید یا فروش بیش از حد، بررسی می کند.

این سیگنال "برگشت نوسان" صعودی نامیده می شود و دارای چهار قسمت است:

RSI در قلمرو بیش از حد فروش قرار می گیرد.

RSI بالای 30٪ عبور می کند.

RSI بدون عبور مجدد از قلمرو بیش از حد فروش ، کف دیگری ایجاد می کند.

سپس RSI بالاترین قیمت خود را می شکند.

مانند واگرایی ها ، یک نسخه نزولی از سیگنال برگشت نوسان وجود دارد که مانند یک تصویر آینه ای از نسخه صعودی است.

رد کردن نوسان نزولی همچنین دارای چهار قسمت است:

RSI به قلمرو بیش از حد خرید افزایش می یابد.

RSI زیر 70٪ عبور می کند.

RSI بدون عبور مجدد از قلمرو خرید بیش از حد ، بالاترین سطح را تشکیل می دهد.

سپس RSI پایین ترین سطح خود را می شکند.

نمودار زیر سیگنال برگشت نوسان نزولی را نشان می دهد.

مانند اکثر تکنیک های معاملاتی ، این سیگنال هنگامی که مطابق با روند دراز مدت غالب باشد ، قابل اطمینان ترین خواهد بود. سیگنالهای نزولی در طی روند نزولی احتمال ایجاد هشدارهای کاذب را دارند.

محدودیت های RSI

RSI حرکت قیمت صعودی و نزولی را مقایسه می کند و نتایج را در یک اسیلاتور نمایش می دهد که می تواند در زیر نمودار قیمت قرار گیرد.

مانند اکثر شاخص های فنی ، سیگنال های آن هنگامی که مطابق با روند بلند مدت باشند از بیشترین اطمینان برخوردار هستند.

سیگنال های برگشت واقعی نادر هستند و جدا کردن آنها از هشدارهای دروغین دشوار است.

به عنوان مثال ، یک مثبت کاذب می تواند یک کراس اوور صعودی باشد و به دنبال آن یک سقوط ناگهانی سهام باشد.

منفی کاذب وضعیتی است که یک کراس اوور نزولی وجود دارد ، با این حال سهام به طور ناگهانی به سمت بالا شتاب می گیرد.

از آنجا که RSI نشانگر حرکت را نشان می دهد ، هنگامی که یک دارایی ، دارای حرکت قابل توجهی در هر دو جهت باشد ، می تواند برای مدت طولانی بیش از حد خریداری شود یا بیش از حد فروخته شود.

بنابراین ، RSI در بازار که نوسانی قیمت دارایی بین حرکات صعودی و نزولی متناوب است ، بیشترین کاربرد را دارد.

برخورد با خط میان RSI

شاخص RSI قدرت خریداران و فروشندگان را نسبت به هم می‌سنجد.

نقاط اکسترمم (بیشینه و کمینه) تنها نقاطی نیستند که با پیدا کردن روند‌ در خرید و فروش به شما کمک کنند.

خرید کردن در مواقعی که RSI به شدت پایین است و یا فروختن در مواقعی که RSI به شدت بالاست، تنها کاربرد این شاخص نیست.

برخی اوقات این شاخص در محدوده میانی نوسان صحبت می کند.

در این زمان بهتر است که توجه خود را به محدوده وسط نوسانگر یعنی حدود ۴۰ تا ۶۰ جلب کنید. در این محدوده نیز می‌توان نزاع بین خریداران و فروشندگان را مشاهده کرد.

اندیکاتور کاربرد شاخص RSI شاخص قدرت نسبی چیست؟

اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (Relative Strength Index – RSI) یک اندیکاتور شتاب حرکت قیمتی است که از آن در تحلیل تکنیکال برای اندازه‌گیری تغییرات اخیر قیمت و بررسی وضعیت‌های خرید افراطی (overbought) و فروش افراطی (oversold) در یک سهم و یا دیگر دارایی‌ها استفاده می‌شود. اندیکاتور RSI به‌شکل یک نوسان‌گر (یک نمودار خطی که در آن خط بین دو محدودهٔ معین حرکت می‌کند) به‌نمایش گذاشته ‌شده و محدوده‌ای از 0 تا 100 را شامل است. این اندیکاتور توسط آقای وایدِلر (J. Welles Wilder Jr) توسعه داده شد و در کتاب مشهورش در سال 1978 تحت عنوان (New Concepts in Technical Trading Systems) معرفی شد.

تفسیر سنتی و تجارب استفاده از اندیکاتور RSI به ما می‌گوید که هرگاه این اندیکاتور از محدودهٔ 70 عبور کرد، دارایی در وضعیت خرید افراطی قرار گرفته و قیمتی بیش از قیمت واقعی خود دارد. در چنین حالتی احتمال یک کاربرد شاخص RSI بازگشت روند (reversal) یا یک پولبک اصلاحی (corrective pullback) بالا می‌باشد. اگر اندیکاتور RSI در مقادیر 30 و پایین‌تر از آن قرار گیرد، نشان‌دهندهٔ وضعیت فروش افراطی در بازار بوده و سهم در این حالت ارزشی کم‌تر از ارزش واقعی خود را دارد.

نکات کلیدی:

• اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (RSI) یک نوسان‌گر شتاب قیمتی مشهور است که در سال 1978 توسعه داده شد.
• اندیکاتور RSI سیگنال‌های تکنیکالی را در خصوص حرکات کاربرد شاخص RSI صعودی و یا نزولی قیمت صادر می‌کند و معمولاً در زیر نمودار قیمتی به نمایش در می‌آید.
• یک دارایی معمولاً زمانی در وضعیت خرید افراطی قرار می‌گیرد که RSI در سطوح بالای 70% قرارگرفته باشد و زمانی در وضعیت فروش افراطی قرار می‌گیرد که RSI در محدوده‌ای زیر 30% قرارگرفته باشد.

فرمول محاسبه RSI

اندیکاتور شاخص قدرت نسبی در دو مرحله‌ای محاسبه می‌شود که شروع آن با فرمول زیر می‌باشد:

میزان افزایش و یا کاهش نسبی که در این فرمول مورد استفاده قرار گرفته است، درصد افزایش یا کاهش نسبی در طی بازهٔ زمانی منتخب می‌باشد. در این فرمول از قدر مطلق میانگین کاهش قیمت استفاده می‌شود.

استاندارد محاسبهٔ مقادیر اولیهٔ RSI استفاده از بازهٔ زمانی 14 می‌باشد. برای مثال، طی 7 روز از 14 روز گذشتهٔ قیمت به‌طور میانگین 1% افزایش یافته است و در 7 روز دیگر قیمت با میانگین کاهش 0.8٪ – بسته شده‌ است. محاسبات بخش اول RSI، به‌شکل زیر خواهند بود:

زمانی که اطلاعات قیمتی تمامی بازهٔ 14 روزه در دسترس قرار گیرند، بخش دوم فرمول RSI محاسبه می‌شود. مرحلهٔ دوم محاسبات نتایج را تعدیل (smooth) می‌کند.

محاسبات RSI

با استفاده از فرمول فوق، RSI محاسبه شده و محل قرارگیری خط آن مشخص می‌شود.
هر چه میزان قیمت‌های بسته شدن (close) افزایش پیدا کند، RSI روندی صعودی تجربه می‌کند و هر چه میزان قیمت بسته شدن کاهش پیدا کند، RSI نزول می‌کند. بخش دوم محاسبات RSI نتایج را تعدیل می‌کند. بنابراین تنها در بازارهایی با روند قدرتمند، اندیکاتور RSI می‌تواند به مقادیر 0 و یا 100 نزدیک شود.

همان طور که می‌توانید در نمودار فوق ببینید، اندیکاتور RSI می‌تواند برای مدت‌زمان طولانی ‌در وضعیت خرید افراطی قرار بگیرد. همچنین ممکن است این اندیکاتور برای مدتی طولانی در محدودهٔ فروش افراطی باقی بماند، به‌خصوص زمانی که سهم در یک ‌روند نزولی قرار گرفته است. این موضوع می‌تواند برای تحلیل‌گران تازه‌کار گیج‌کننده باشد اما یادگیری نحوهٔ استفاده از این اندیکاتور با توجه به روند غالب، این مشکلات را برطرف می‌کند.

اندیکاتور RSI چه چیزهایی را به شما می‌گوید؟

روند اصلی سهم یا دارایی ابزاری مهم برای اطمینان از درک صحیح اندیکاتور می‌باشد. برای مثال، یکی از مشهورترین تکنسین‌های بازار آقای کنستانس براون (Constance Brown) این ایده را ترویج داده که وضعیت فروش کاربرد شاخص RSI افراطی در روند صعودی بازار، ممکن است در محدوده‌ای بالاتر از 30% رخ دهد و وضعیت خرید افراطی در روند نزولی، در محدوده‌هایی پایین‌تر از 70% اتفاق می‌افتد.
همان طور که در نمودار زیر می‌بینید، در طی یک روند نزولی RSI به‌محدودهٔ 50% (به‌جای محدودهٔ 70%) رسید که می‌توانست توسط سرمایه‌گذاران به‌عنوان یک سیگنال قابل‌اتکا از وضعیت نزولی بازار مورد استفاده قرار گیرد. بسیاری از سرمایه‌گذاران یک خط روند افقی را در بین محدودهای 30% و 70% استفاده می‌کنند تا بتوانند زمانی که بازار در یک روند قدرتمند قرار دارد، نقاط خرید و یا فروش افراطی را بهتر تشخیص دهند. تنظیم سطوح خرید افراطی و یا فروش افراطی زمانی که قیمت یک دارایی و یا سهام در یک روند افقی طولانی‌مدت قرار گرفته، معمولاً ضروری نیست.

یک مفهوم مرتبط در استفاده از سطوح خرید افراطی یا فروش افراطی تمرکز بر روی سیگنال‌های معاملاتی و تکنیک‌هایی است که با روند مطابقت دارند. به بیان دیگر، سیگنال‌های صعودی زمانی که روند صعودی بوده و سیگنال‌های نزولی زمانی که روند نزولی است به شما کمک می‌کند تا در تلهٔ سیگنال‌های اشتباه تولیدشده توسط اندیکاتور RSI گیر نکنید.

مثال‌هایی از واگرایی RSI

یک واگرایی مثبت (bullish divergence) زمانی اتفاق می‌افتد که RSI دو کف بالارونده (higher lows) بسازد در حالی که قیمت دو کف پایین‌رونده (lower lows) تشکیل می‌دهد. این موضوع نشان‌دهندهٔ افزایش شتاب حرکتی مثبت قیمت بوده و هرگونه شکستی به بالای سطح محدودهٔ فروش افراطی می‌تواند به‌عنوان یک موقعیت مناسب برای ورود به‌موقعیت معاملاتی خرید (long position) مورد استفاده قرار گیرد.
واگرایی منفی (bearish divergence) زمانی رخ می‌دهد که اندیکاتور RSI دو سقف نزولی قیمت بسازد در حالی‌ که قیمت دو سقف صعودی می‌سازد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد واگرایی می‌توانید از مطلب آموزشی «واگرایی در تحلیل تکنیکال چیست؟» دیدن نمایید.

همان گونه که کاربرد شاخص RSI در نمودار زیر می‌بینید، واگرایی مثبت زمانی که RSI دو کف صعودی و قیمت دو کف نزولی را ساخته‌اند تشخیص داده شد. این یک سیگنال معتبر بوده است اما واگرایی‌ها زمانی که در یک روند پایدار طولانی‌مدت هستند، کمیاب می‌باشند. استفاده از مقادیری منعطف از سطوح فروش افراطی یا خرید افراطی می‌تواند در یافتن سیگنال‌های احتمالی بیشتر کمک کند.

مثال‌هایی از نقاط برگشتی رد شده در RSI

یک تکنیک معاملاتی دیگر، رفتار RSI زمانی که از محدوده‌های فروش یا خرید افراطی خارج می‌شود را بررسی می‌کند. این سیگنال با نام نقطهٔ برگشتی رد شده صعودی (bullish swing rejection) شناخته می‌شود و چهار بخش دارد:

1. RSI به یک محدودهٔ فروش افراطی نزول کند.
2. RSI به سطحی بالاتر از 30% برگردد.
3. RSI یک کف دیگر، بدون بازگشت به محدودهٔ فروش افراطی را بسازد.
4. RSI قلهٔ اخیر خود را بشکند.

همان طور که در نمودار زیر می‌بینید، اندیکاتور RSI در وضعیت فروش افراطی قرار داشته، سطح 30% را شکسته و دوباره یک کف بالاتر از محدودهٔ فروش افراطی را ساخته است. استفاده از RSI بدین شکل بسیار شبیه به رسم خطوط روند در نمودار قیمت می‌باشد.

به‌مانند واگرایی‌ها، یک نسخهٔ نزولی از سیگنال‌های نقاط بازگشت قیمتی ردشده (swing rejections) نیز وجود دارد که به‌مانند آینه‌ای از نسخهٔ صعودی آن می‌باشد. یک نقطهٔ بازگشت قیمتی ردشدهٔ نزولی (bearish swing rejections) نیز دارای چهار بخش می‌باشد.

1. RSI وارد محدودهٔ خرید افراطی شود.
2. RSI به زیر محدودهٔ 70% نزول کند.
3. RSI یک سقف دیگر را، بدون ورود به محدودهٔ خرید افراطی بسازد.
4. RSI کف اخیر خود را بشکند.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد بازگشت قیمتی می‌توانید از مطلب آموزشی «بازگشت قیمتی در تحلیل تکنیکال چیست؟» دیدن نمایید.

نمودار زیر نشان‌دهندهٔ سیگنال نقطهٔ بازگشت قیمتی ردشدهٔ نزولی می‌باشد. مانند بیشتر تکنیک‌های معاملاتی، این سیگنال زمانی از اعتبار بیشتری برخوردار است که با روند غالب طولانی‌‌مدت مطابقت داشته باشد. سیگنال‌های نزولی که در طی یک روند نزولی بلندمدت تشکیل می‌شوند، هشدارهای کاذب کمتری می‌سازند.

تفاوت‌های بین اندیکاتور RSI و اندیکاتور MACD

اندیکاتور هم‌گرایی-واگرایی میانگین‌های متحرک (Moving Averages Convergence Divergence – MACD) یک اندیکاتور تکنیکالی است که به‌اندازه‌گیری شتاب حرکتی قیمت‌ها – با توجه به روند حال حاضر – پرداخته و نشان‌دهندهٔ روابط بین دو میانگین متحرک یک قیمت می‌باشد. اندیکاتور MACD از طریق کسر میانگین متحرک نمایی 26 روزه از میانگین متحرک نمایی 12 روزه محاسبه می‌شود. نتیجهٔ این محاسبات خط MACD می‌باشد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد اندیکاتور هم‌گرایی-واگرایی میانگین‌های متحرک می‌توانید از مطلب آموزشی «اندیکاتور همگرایی-واگرایی میانگین متحرک – مکدی – در تحلیل تکنیکال چیست؟» دیدن نمایید.

یک میانگین متحرک نمایی 9 روزه از خط MACD با نام (خط سیگنال – signal line) شناخته می‌شود که در کاربرد شاخص RSI بالای خط MACD قرار می‌گیرد و به‌عنوان یک ماشه برای صدور سیگنال‌های خرید یا فروش عمل می‌کند. معامله‌گران ممکن است زمانی که خط MACD به بالای خط سیگنال حرکت کند به خرید پرداخته و زمانی که خط MACD به سطح زیرین خط سیگنال حرکت کند به فروش بپردازند.

اندیکاتور RSI، برای بررسی وضعیت خرید افراطی یا فروش افراطی یک سهم با توجه به تغییرات اخیر قیمتی طراحی شده است. اندیکاتور RSI از طریق محاسبهٔ میانگین افزایش یا کاهش در قیمت‌ها در طی یک بازهٔ زمانی مشخص محاسبه می‌شود. بازهٔ زمانی از پیش تعیین‌شده 14 بوده و مقادیر این اندیکاتور نیز بین 0 تا 100 متغیرند.

اندیکاتور MACD به بررسی روابط بین دو میانگین متحرک نمایی می‌پردازد در حالی که اندیکاتور RSI تغییرات قیمتی را با توجه به بیشترین و کمترین قیمت اخیر می‌سنجد. این دو اندیکاتور معمولاً در کنار یکدیگر استفاده می‌شوند تا تصویری بهتر از بازار را برای تحلیل‌گر ترسیم کنند.

هر دو اندیکاتور به بررسی شتاب حرکتی قیمت یک دارایی می‌پردازند. هر چند، فاکتورهای متفاوتی را اندازه‌گیری می‌کنند. بنابراین در برخی اوقات ممکن است سیگنال‌های متضاد صادر کنند. برای مثال، یک اندیکاتور RSI می‌تواند برای مدت‌زمانی طولانی در بالای سطح 70 باقی بماند، که نشان‌دهندهٔ یک وضعیت خرید افراطی طولانی‌مدت در بازار می‌باشد.

در همین زمان، ممکن است اندیکاتور MACD نشان‌دهندهٔ ادامهٔ افزایش شتاب حرکات قیمتی در بازار باشد. هر دو اندیکاتور می‌توانند سیگنالی از احتمال تغییر روند قیمت در آینده را با استفاده از واگرایی‌ها صادر کنند (برای مثال، قیمت به سطوح بالاتر حرکت کرده در حالی که این اندیکاتورها به سطوحی پایین‌تر حرکت می‌کنند و یا بالعکس).

محدودیت‌های استفاده از اندیکاتور RSI

اندیکاتور RSI به بررسی شتاب حرکت صعودی و نزولی قیمت پرداخته و نتایج را در پایین نمودار قیمتی به نمایش می‌گذارد. مانند بیشتر اندیکاتورهای تکنیکال این سیگنال‌ها زمانی از اعتبار بیشتری برخوردارند که با روند طولانی‌مدت مطابقت داشته باشند.

سیگنال‌های بازگشت واقعی کمیاب بوده و تشخیص آن‌ها از سیگنال‌های اشتباه سخت است. یک هشدار مثبت کاذب (false positive)، برای مثال، یک تقاطع صعودی بوده که با یک کاهش ناگهانی در قیمت سهام همراه می‌شود. یک هشدار منفی کاذب (false negative) وضعیتی است که یک تقاطع منفی، با یک حرکت صعودی ناگهانی قیمت همراه می‌شود.

از آنجایی که این اندیکاتورها شتاب حرکات قیمت را نشان می‌دهند، در صورت حرکت قیمت برای مدتی طولانی می‌توانند در وضعیت خرید افراطی یا فروش افراطی طولانی‌مدت قرار بگیرند. بنابراین، بیشتر کاربرد اندیکاتور RSI در بازارهای نوسانی می‌باشد. جایی که قیمت دارایی‌ها از حالت صعودی به نزولی و بالعکس تغییر می‌کند.

تیم تحریریه دیجی کوینر

این مقاله به کوشش هیئت تحریریه دیجی کوینر تولید شده است. تک تک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در آگاه سازی فعالان حوزه رمز ارزها و بازارهای مالی داشته باشیم.

اندیکاتور RSI‌ چیست و چگونه به ما کمک می‌کند؟

اندیکاتور RSI‌ که به اندیکاتور شاخص قدرت نسبی نیز معروف است، یکی از بهترین ابزارهایی است که با استفاده از آن می‌توانید درصد موفقیت تریدهای خود را بالا ببرید. به همین جهت به شما توصیه می‌کنیم که از این اندیکاتور به‌صورت ویژه استفاده کنید تا معاملات پرسودی داشته باشید. با توجه به این که نحوه درست استفاده از این اندیکاتور اهمیت دارد، بهتر است که در این مطلب از دلفین وست اطلاعات بیشتری در این بخش به دست بیاورید.

اندیکاتور RSI چیست؟

با توجه به کاربرد‌های زیادی که در اندیکاتور RSI وجود دارد، شما این امکان را خواهید داشت که از این ابزار در تحلیل تکنیکال خود استفاده کنید. اندیکاتور شاخص قدرت نسبی نامی است که در فارسی برای آن انتخاب شده است. کار این اندیکاتور، بررسی تغییرات قیمتی در یک دارایی خاص است. همچنین اندیکاتور RSI نشان می‌دهد که آیا بازار از نظر خرید یا فروش در ناحیه اشباع قرار گرفته یا خیر. در نهایت این شما هستید که باید تصمیم اصلی خود را در این مورد بگیرید.

کار با اندیکاتور RSI به روش‌های مختلفی امکان‌پذیر است که می‌توانید بهترین انتخاب ممکن را در این بخش داشته باشید. فرمول اندیکاتور RSI به گونه‌ای نوشته شده که نتایج بی‌نظیر آن کاملا برای شما مشخص است. بسیاری از تریدرها هستند که با استفاده از واگرایی در اندیکاتور RSI‌ معاملات خود را پیش می‌برند و از این طریق به سود خوبی دست پیدا می‌کنند.

با توجه به نکات مثبتی که درباره اندیکاتور شاخص قدرت نسبی وجود دارد، بهتر است در اولین فرصت برای این کار اقدامات لازم را انجام دهید. آمارها این موضوع را ثابت می‌کند که به‌کارگیری آر‌اس‌آی می‌تواند تاثیر بسیار زیادی بر روی معاملات شما داشته باشد؛ پس حتما نحوه کار کردن با آن را یاد بگیرید و از مزایای ویژه آن بهره‌مند شوید.

فرمول اندیکاتور RSI

اندیکاتور RSI بر اساس فرمول زیر محاسبه می‌شود:

در فرمول RSI ابتدا شما نیاز به محاسبه Average Gain یا همان میانگین درصد سود و Average Loss یا همان میانگین درصد ضرر دارید. در فرمول فوق میانگین ضرر مقبت در نظر گرفته می‌شود و به طور استاندارد میانگین سود و ضرر در ۱۴ دوره زمانی است.

برای مثال فرض کنید بازار در هفته گذشته از ۱۴ روز با سود میانگین ۱ درصد و میاگین ضرر ۰.۸- درصد بسته شده است که RSI برابر عدد به دست آمده در فرمول زیر می‌شود.

تنظیمات مناسب در معاملات اندیکاتور RSI چیست؟

یکی از موارد مهمی که باید در استفاده از اندیکاتور RSI بدانید، این است که باید آن را برای رسیدن به حالت استاندارد تنظیم کنید. خوشبختانه یک بخش ویژه در این اندیکاتور وجود دارد که می‌توانید تنظیمات دلخواه خود را در آن وارد کنید. از همین رو مهم‌ترین تنظیمی که باید صورت بگیرد، طول دوره است که در این اندیکاتور با نام Length شناخته می‌شود. شما با استفاده از این تنظیم، می‌توانید به راحتی تنظیمات دلخواه خود را از نظر تعداد کندل‌های محاسبه شده متوجه شوید.

اگر دوست دارید که تریدهای خود را در دوره زمانی کوتاه‌مدت انجام دهید، بهتر است که میزان طول دوره را کمتر کنید. همچنین تریدرهای میان‌مدت و بلند‌مدت نیز می‌توانند که از اندیکاتور شاخص قدرت نسبی در بازه زمانی بزرگ‌تر استفاده کنند. با توجه به شرایط خاصی که در این قسمت وجود دارد، شما این امکان را دارید که برای رشد معاملات خود از این اندیکاتور بی‌نظیر استفاده کنید.

اگر برای اولین بار از اندیکاتور RSI در تحلیل تکنیکال استفاده کنید، عدد طول دوره بر روی ۱۴ قرار گرفته است. در نمودار RSI می‌توان تصمیمات خوبی را برای خرید و فروش گرفت پس حتما از این ابزار ویژه و هدفمند به نفع خود سود ببرید.

استراتژی‌های مهم تجارت با اندیکاتور RSI‌

امروزه برای این که بتوانید در بازارهای مالی به شرایط خوبی دست پیدا کنید، قبل از هر چیز باید یک استراتژی معاملاتی ویژه برای خود ایجاد کنید. بر همین اساس شما هم می‌توانید با کمک اندیکاتور شاخص قدرت نسبی به تریدهای موفقیت‌آمیزی برسید که در نوع خود بسیار اهمیت دارند. درحال‌حاضر استراتژی‌های معاملاتی بسیار زیادی با اندیکاتور RSI قابل اجراست که فقط کافیست تا آن‌ها را یاد بگیرید. زمانی که از این اندیکاتور استفاده می‌کنید، یک درجه‌بندی را در نمودار RSI می‌بینید که از ۰ تا ۱۰۰ شماره‌گذاری شده است.

زمانی که خط RSI به ۷۰ یا بالاتر از آن می‌رسد، بدان معناست که در بازار، اشباع خرید اتفاق افتاده است که در این حالت احتمال ریزش قیمت بسیار بالاست. همچنین اگر خط RSI به به عدد ۳۰ یا کمتر برسد، به معنای اشباع فروش است که بعد از آن به احتمال زیاد با افزایش قیمت روبرو خواهیم شد. همین موارد سبب می‌شود تا معاملات بهتری داشته باشید و از این طریق به سود بسیار خوبی دست پیدا کنید. در صورتی که کار با اندیکاتور RSI‌ را یاد بگیرید، مسلما میزان خطای شما در معاملات نیز کمتر از حالت عادی خواهد شد.

واگرایی در اندیکاتور RSI‌ چیست؟

یکی از اتفاقات مهمی که در اندیکاتور شاخص قدرت نسبی یا همان RSI روی می‌دهد این است که پدیده واگرایی در آن اتفاق می‌افتد. در واقع فرمول اندیکاتور RSI سبب شده که امکان واگرایی در این اندیکاتور وجود داشته باشد. در این حالت، حرکت قیمت در نمودار با حرکت خط RSI هم‌خوانی ندارد. به‌طور مثال اگر قیمت و کندل‌ها حالت صعودی دارند، در خط RSI یک شیب نزولی را می‌بینیم. زمانی که این تفاوت رخ می‌دهد، اصطلاحا واگرایی در اندیکاتور RSI به وجود آمده است.

زمانی که این اتفاق رخ می‌دهد، معمولا بعد از آن با یک تغییر روند مواجه خواهیم بود. به‌طور مثال اگر بازار حالت نزولی دارد، این واگرایی می‌تواند نشانه‌های خوبی را برای ورود بدهد. همان‌طور که می‌بینید، کار با اندیکاتور RSI بسیار آسان است که شما هم می‌توانید از اندیکاتور شاخص قدرت ترکیبی بهره ببرید. خوشبختانه امروزه بسیاری از تریدرهای حرفه‌ای نیز از این روش استفاده می‌کنند که شما هم می‌توانید یکی از همین افراد باشید.

ترید با خط روند در اندیکاتور شاخص قدرت نسبی

یکی از نکات مهمی که باید درباره اندیکاتور RSI‌ بدانید، این است که می‌توان با استفاده از خط روند RSI ترید انجام داد. در واقع تمامی قوانینی که برای خط روند قیمتی وجود دارد، در این بخش نیز صدق می‌کند. به همین جهت است که اندیکاتور RSI در بورس نیز کاربرد بسیار بالایی دارد که با استفاده از آن می‌توانید به راحتی معاملات خود را به سود برسانید.

همان‌طور که برای روند قیمتی خط روند رسم می‌کنید، این مورد برای شاخص قدرت نسبی نیز قابل استفاده است. به همین جهت به شما توصیه می‌کنیم که از اندیکاتور RSI در تحلیل‌ تکنیکال خود بهره ببرید تا از این طریق بهترین نتایج نیز برای شما ممکن شود. خوشبختانه نمودار RSI همواره نتایج بسیار خوبی را برای کاربرد شاخص RSI شما خلق می‌کند که می‌توانید از این امکان ویژه به سود خود استفاده کنید.

سخن پایانی

اندیکاتور RSI یکی از مهم‌ترین ابزارهای تحلیل تکنیکال است که با کمک آن، می‌توان معاملات زیادی انجام داد. این اندیکاتور می‌تواند که مناطق اشباع خرید و فروش را پیدا کند تا از آن‌ها برای گرفتن تاییدیه برای ورود به معامله استفاده کند. همچنین واگرایی در اندیکاتور RSI نیز فرصت‌های معاملاتی زیادی را در اختیار شما قرار می‌دهد. در این مطلب از دلفین وست به‌صورت دقیق به بررسی این اندیکاتور پرداختیم پس حتما از اطلاعات مطرح شده در این مطلب استفاده کنید.

سوالات متداول

1. واگرایی منفی در RSI چیست؟

زمانی که روند صعودی در حال تمام شدن است، خط روند RSI هم برخلاف نمودار قیمت نزولی می‌شود که به آن واگرایی منفی می‌گویند.

هنگامی که روند نزولی درحال اتمام است، اندیکاتور شاخص قدرت نسبی حالت صعودی به خود می‌گیرد که به آن واگرایی مثبت می‌گویند.

1. اعداد بالا و پایین RSI به چه معناست؟

این اعداد نشان‌دهنده میزان حجم خرید یا فروش دارایی هستند که می‌توان با کمک آن، تصمیم‌های معاملاتی گرفت.

شناسایی سینگال فروش با استفاده از اندیکاتور RSI

اندیکاتور RSI از اندیکاتورهای محبوب و بسیار پرکاربرد در تحلیل تکنیکال است.

تحلیل تکنیکال در همه بازارهای مالی کاربرد دارد.

در ادامه توضیح می‌دهیم چگونه اندیکاتور RSI می‌تواند در تشخیص زمان مناسب فروش یک دارایی (ارز دیجیتال و…) به کاربرد شاخص RSI شما کمک کند.

واگرایی‌های نزولی و شرایط بیش‌خرید در اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (relative strength index) یا به‌اختصار اندیکاتور RSI سیگنال‌هایی هستند که معامله‌گرها به‌هنگام بستن موقعیت معاملاتی خود مورد بررسی قرار می‌دهند.

مطلب مرتبط: واگرایی چیست؟

هر معامله تنها هنگامی سودآور است که هم خرید و هم فروش آن در زمان و نقطه مناسب انجام شود. در بسیاری موارد، معامله‌گرها خیلی زود معامله را می‌بندند و سود قابل‌ملاحظه‌ای را از دست می‌دهند یا پس از تغییر روند، در معامله باقی می‌مانند و سود کسب‌شده را بر باد می‌دهند یا حتی متضرر می‌شوند.

معاملات باید براساس روند انجام شوند.

با این حال، معامله‌گر باید مراقب سیگنال‌ها و هشدارهای بازگشت روند نیز باشد.

اگر معامله‌گرها بتوانند این سیگنال‌های هشداردهنده را شناسایی کنند، می‌توانند از خطر خرید در اوج و فروش در کف (که بسیاری از معامله‌گرها تجربه می‌کنند) اجتناب کنند.

یکی از ابزاری که می‌تواند به معامله‌گران کمک کند تا روند معکوس را تشخیص دهند، شاخص قدرت نسبی یا همان اندیکاتور RSI است.

مبانی اندیکاتور RSI

اندیکاتور RSI در واقع یک اسیلاتور (نوسان‌ساز) مومنتوم است که میزان تغییرات اخیر قیمت را در بازه 0 تا 100 اندازه‌گیری می‌کند.

شاخص قدرت نسبی به‌طور کلی برای تشخیص سطح بیش‌خرید و بیش‌فروش دارایی استفاده می‌شود.

زمانی یک دارایی بیش‌خرید می‌شود که در کوتاه‌مدت یا بلندمدت، بیش از ارزش ذاتی خود خریداری شده باشد؛ بیش‌خرید از اولین سیگنال‌های اصلاح دارایی به شمار می‌رود.

به همین ترتیب، بیش‌فروش نیز به‌معنای فروش بیش‌ازحد یک دارایی با قیمتی کمتر از ارزش ذاتی آن است. در این صورت، دارایی احتمالاً در آستانه جهشی صعودی قرار گرفته است.

اگر شاخص قدرت نسبی در بازه‌ای بین 50 تا 100 قرار گرفته باشد، از بازار صعودی و خریداران حمایت می‌کند و از سویی دیگر، اگر اندیکاتور RSI عددی بین 0 تا 50 را نشان دهد، بازار در مسیر نزولی پیش خواهد رفت. سطح 50 در این شاخص نسبتاً خنثی تلقی می‌شود و نشان‌دهنده تعادل بین فروشندگان و خریداران بازار است.

در تنظیمات پیش‌فرض اکثر نرم افزارهای تحلیل نمودار، عددی بالای 70 به‌عنوان بیش‌خرید و سطوح زیر 30 به عنوان بیش‌فروش معرفی می‌شوند. با این حال، اگر معامله‌گران فقط از این مقادیر به عنوان راهنمای خرید یا فروش استفاده کنند، احتمالاً در بازار نزولی خیلی زود خرید می‌کنند و در مراحل اولیه بازار صعودی دارایی خود را می‌فروشند.

درواقع، شیوه تحلیل و تفسیر اندیکاتور RSI است که می‌تواند معامله‌گر را متضرر کند یا سود او را به حداکثر برساند. برای درک بهتر مبانی این شاخص، چند نمونه را مرور می‌کنیم.

نمودار یک‌روزه بایننس کوین-تتر. منبع: TradingView

همانطور که در نمودار بالا نشان داده شده است، بایننس کوین در فوریه سال جاری (اواسط زمستان 99)، رکوردشکن شد و روند صعودی جدیدی را آغاز کرد. هنگامی‌که قیمت این کوین 52 دلار ارزیابی می‌شد، شاخص قدرت نسبی به بالاتر از 70 رسید و سیگنال بیش‌خرید ارائه داد. اگر معامله‌گرها در این مرحله اقدام به فروش می‌کردند، بخش عمده‌ای از سود آینده بازار بایننس کوین را از دست می‌دادند.

به یاد داشته باشید که وقتی کوینی با عبور از سطوح مهم مقاومت، روندی صعودی آغاز می‌کند (به‌عنوان مثال، عبور از رکورد پیشین)، احتمال اینکه شاخص قدرت نسبی نقطه بیش‌خرید را نشان دهد، بسیار زیاد است؛ زیرا، در این نقطه، معامله‌گرهای حرفه‌ای شروع روند صعودی جدید را تشخیص می‌دهد و بدون انتظار برای افت جزئی قیمت، اقدام به خرید می‌کنند.

با توجه به خرید مداوم این افراد، شاخص قدرت نسبی برای مدت‌زمان قابل‌توجهی در وضعیت بیش‌خرید قرار می‌گیرد. بنابراین، در این حالت، معامله‌گرها نباید صرفاً به‌علت عبور اندیکاتور RSI از سطح 70 از موقعیت خود خارج شوند.

شناسایی شرایط بیش‌خرید

نمودار یک‌روزه بایننس کوین-تتر. منبع: TradingView

اگر اندیکاتور RSI در اوایل ایجاد روند صعودی به بالاتر از 85 برسد، بهتر است جانب احتیاط را رعایت کنید.

نمودار جفت‌ارز بایننس کوین-تتر نشان می‌دهد که در 19 فوریه (1 اسفند 99) هنگامی که قیمت به بالاترین سطح خود در 348.70 دلار رسید، شاخص قدرت نسبی از مرز 95 نیز عبور کرد.

فقط چهار روز پس از درنوردیدن این سطح، بایننس کوین با سقوطی 46 درصدی به 186 دلار رسید. در طول دوره‌های جنون خرید، پیش‌بینی صعود دشوار است، از این رو اگر شاخص قدرت نسبی عددی بیش از 85 را نشان می‌دهد، معامله‌گرها باید در پی محافظت از سود خود باشند.

در 12 آوریل (23 فروردین)، شاخص قدرت نسبی این کوین دوباره به بالای 85 رسید و رکوردشکن شد. این امر نشان می‌دهد که معامله‌گرها باید به‌هنگام خواندن عدد 85 شاخص قدرت نسبی در بازارهای صعودی، بیشتر گوش‌به‌زنگ باشند.

نکته دیگری که باید به آن توجه داشت این است که از فوریه تا اواسط ماه مه (بهمن 99 تا اردیبهشت 1400)، شاخص قدرت نسبی هرگز وارد محدوده بیش‌فروش نشد.

طی بازار صعودی، شاخص قدرت نسبی معمولاً بین اعداد 40 تا 50 نوسان می‌کند. در صورت کاهش قیمت در این سطوح، معامله‌گرها باید محتاط باشند و سایر سیگنال‌های بازار را برای اتخاذ موقعیت لانگ (خرید) دنبال کنند.

نمودار یک‌روزه بیت کوین-تتر. منبع: TradingView

همانطور که در نمودار بالا نشان داده شده است، بیت کوین روند صعودی خود را در اکتبر 2020 (مهر 99) آغاز کرد. توجه کنید که چگونه طی چند روز اول شروع بازار صعودی، اندیکاتور RSI از 70 بالاتر رفت و در آن محدوده باقی ماند.

با این حال، شاخص قدرت نسبی در این مدت به منطقه بیش‌خرید افراطی، یعنی بالاتر از 85، نرسید.

فتح سطح 85 شاخص قدرت نسبی در ژانویه اتفاق افتاد و معامله‌گرانی که در این مدت اقدام به فروش کردند، توانستند در اوج قیمت آن زمان و پیش از افت قیمت بیت کوین، سود کسب کنند. با اصلاح قیمت، شاخص قدرت نسبی از سطح بیش‌خرید به سطح 40 سقوط کرد تا این بار فرصتی برای خرید به معامله‌گران ارائه دهد.

نمودار یک‌روزه اتریوم-تتر. منبع: TradingView

اتریوم نیز در ماه نوامبر سال 2020 (آبان 99) روند صعودی خود را آغاز کرد اما شاخص قدرت نسبی در محدوده بیش‌خرید باقی نماند. تازه در اوایل ماه ژانویه (دی‌ماه) بود که این شاخص از مرز 85 عبور کرد و معامله‌گرهایی که در این محدوده اقدام به فروش کردند، از سود ادامه مسیر بازماندند. بنابراین، نباید فراموش کنیم که هیچ اندیکاتور یا استراتژی واحدی وجود ندارد که در هر شرایطی کار کند.

با این همه، معامله‌گرها با رسیدن شاخص قدرت نسبی به سطح 40، دو فرصت خرید دیگر نیز پیدا کردند. این مسئله به آنها فرصت می‌داد تا دوباره وارد بازار شوند و از بقیه بازار صعودی کسب سود کنند.

شاخص قدرت نسبی در تاریخ 11 مه (21 اردیبهشت) تا 83.46 افزایش یافت تا فقط اندکی از سطح مهم 85 پایین‌تر باشد؛ بزرگ‌ترین آلت کوین بازار رمزارز در نهایت در 12 مه به بیشترین حد خود رسید و سپس، مسیری نزولی پیش گرفت. این امر نشان می‌دهد که معامله‌گرها به‌هنگام نزدیک‌شدن قیمت به سطح 85 باید محتاط عمل کنند.

واگرایی‌های نزولی

شاخص قدرت نسبی یک اسیلاتور مومنتوم است؛ بنابراین، با افزایش قیمت، شاخص قدرت نسبی نیز افزایش می‌یابد. با این حال، در برخی موارد، شاخص قدرت نسبی از عملکرد قیمت فاصله می‌گیرد. در چنین شرایطی، وقتی قیمت افزایش می‌یابد، شاخص قدرت نسبی نمی‌تواند به‌دنبال آن حرکت کند.

این پدیده واگرایی منفی یا نزولی (negative/bearish divergence) نامیده می‌شود. این سیگنال هشداردهنده نشان می‌دهد که مومنتوم و احساسات صعودی بازار احتمالاً در حال تضعیف است.

نمودار یک‌روزه بیت کوین-تتر. منبع: TradingView

نمودار فوق مثال خوبی از واگرایی منفی است که درنهایت، منجر به سقوطی شدیدی شده است.

در 8 ژانویه (19 دی 99) که بیت کوین با رکوردشکنی به 41,950 دلار دست یافته بود، شاخص قدرت نسبی نیز از 89 بالاتر رفت. با این حال، بیت کوین همچنان سقف‌های بالاتر ایجاد کرد و شاخص قدرت نسبی سقف‌هایی پایین‌تر ساخت. این واگرایی نشانه نزول مومنتوم صعودی بازار بود.

وقتی واگرایی منفی ایجاد می‌شود، معامله‌گرها باید محتاط باشند و منتظر عکس‌العمل نزولی قیمت پیش از فروش بمانند. در این حالت، پایین‌رفتن زیر میانگین متحرک ساده 50 روزه یا زیر سطح 45 در شاخص قدرت نسبی نشان می‌داد که روند احتمالاً مسیر خود را طی کرده است.

نمودار یک‌روزه بایننس کوین-تتر. منبع: TradingView

هنگامی که بایننس کوین به اوج قیمت خود در 348.70 دلار رسید، شاخص قدرت نسبی از سطح 95 بالاتر رفت. از آنجا، قیمت به روند صعودی خود ادامه داد، اما شاخص قدرت نسبی با ایجاد سقف‌های پایین‌تر، یک واگرایی منفی شکل داد.

در این حالت، معامله‌گرها این هشدار را دریافت می‌کنند که مومنتوم صعودی در حال تضعیف است و این آلت کوین ممکن است روند خود را تغییر بدهد. به‌هنگام کاهش سطح شاخص قدرت نسبی به زیر 45 یا هنگامی‌که قیمت از میانگین متحرک نمایی 20 روزه پایین‌تر رفت و نتوانست دوباره بازگشت داشته باشد، معامله‌گرها می‌توانستند موقعیت‌های خود را بفروشند.

نمودار یک‌روزه پولکادات-تتر. منبع: TradingView

نمودار یک‌روزه پولکادات مثال خوبی است که در آن واگرایی منفی منجر به سقوط شدید می‌شود.

با این حال، در این مورد، شاخص قدرت نسبی سیگنال فروش نمی‌دهد. بنابراین، در یاد داشته باشید که هرگز نباید فقط به یک اندیکاتور اعتماد کنید. پایین‌رفتن از میانگین‌های متحرک سیگنالی بود که نشان می‌داد روند در حال تغییر است و معامله‌گرها می‌توانستند در نقطه‌ای اقدام به فروش کنند که شاخص قدرت نسبی نشان می‌داد مومنتوم بازار دچار ضعف شده است.

اهمیت ویژه تشخیص واگرایی‌ها در تحلیل اندیکاتور RSI

شاخص قدرت نسبی اندیکاتور مهمی است که می‌تواند نشان‌گر پایان بازاری صعودی باشد. هرگاه این شاخص در منطقه بیش‌خرید قرار بگیرد و واگرایی منفی ایجاد شود، معامله‌گرها می‌توانند پیش از تغییر مسیر روند، ذخیره سود کنند.

هنگامی‌که اندیکاتور RSI و میانگین‌های متحرک سیگنالی مبنی بر ازدست‌رفتن مومنتوم ارائه می‌کنند، معامله‌گرها باید به‌جای تلاش برای یافتن بالاترین سطح قیمت، به فکر فروش باشند.

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

قصد خرید یا فروش ارز دیجیتال در ایران را دارید؟ در این سایت می‌توانید با اطمینان و با چند کلیک خرید کنید: