بررسی تغییر نوسان بورس

خروج پول از گردونه معاملات سهام

شاید کمتر کسی فکرش را می‌کرد بازده شاخص‌کل بورس از ابتدای سال تاکنون در کمتر از یک هفته به‌صورت پی‌درپی منفی شود.

شاخص‌های بورسی با ورود به نیم‌سال دوم۱۴۰۱ مجددا نشان‌دادند که قصد ندارند روند ناامیدکننده‌ای را که در‌پیش گرفته‌اند، خاتمه دهند.

ابهام بزرگ بورس

این نماگر در اولین روز معاملاتی هفته‌جاری برخلاف پیش‌بینی‌های اهالی این بازار پرحاشیه و با ریزشی عجیب و غریب و با قرارگرفتن در سطح یک میلیون و ۳۲۸هزار واحدی نه‌تن‌ها سقوط بیش از ۲۷‌هزار واحدی را در کارنامه روز شنبه ثبت کرد، حتی زیانی ۸۶/۲درصدی را از خود به‌جای گذاشت.

بنابر اظهارات تحلیلگران بورسی این موج ریزشی به‌دنبال کاهش قیمت‌های جهانی و فضای منفی حاکم بر جریان دادوستد‌های بازار سهام به‌وجود آمده؛ از این‌رو با توجه به تداوم نا‌اطمینانی‌ها به فضای مبهم اقتصادی و غیر‌اقتصادی بازگشت به مدار تعادلی در این برهه به‌راحتی در دسترس نخواهد بود.

افت چشمگیر ارزش معاملات خرد از محدوده ۵هزار‌میلیارد تومانی به سطح هزار و۶۱۲میلیارد تومان در اولین روز معاملاتی مهر‌ماه حاکی از آن است که اصرار بازار یادشده به حرکت در مدار نزولی، دلسردی سرمایه‌گذاران را به‌دنبال داشته است.

خروج پول از گردونه معاملات سهام در حالی به قوت خود باقی است که برخی پیش‌بینی‌ها از تغییر مسیر قیمت سهام، همزمان با پایان نیمه نخست سال خبر می‌داد، اما آنطور که شواهد نشان می‌دهد نبود اقبال به بورس دستاویز بازار سهام شده است تا، اما و اگر‌های این بازار ادامه داشته باشد.

شاخص‌کل بورس تهران روز شنبه ٢٧‌هزار و ٥٧واحد کاهش یافت. به گفته کارشناسان بازار سهام عقبگرد شاخص‌های بورس دلایل متعددی دارد و حتی ممکن است در روز‌های آینده با توجه به وضعیت غیرقابل پیش‌بینی برخی متغیر‌های اثرگذار بر بازار، در سطوح پایین‌تری قرار بگیرد.

تحلیل وضعیت کنونی بازار سهام نشان می‌دهد که فعالان بورسی با اتکا به دورنمای پر ابهامی که در پیش دارند، همچنان در مسیر خروج قرار بگیرند.

این در حالی است که از اواسط شهریور‌ماه برخی صاحب‌نظران بازار انتشار گزارش عملکرد ۶ماهه و ماهانه شرکت‌های بورسی را پلی برای بازگشت از محدوده خطر عنوان می‌کردند. رفتار معاملاتی بازیگران سهام در هفته‌های اخیر به‌وضوح نشان می‌دهد سهامداران بیشتر تمایل دارند فروشنده باشند.

شاخص‌بورس در حالی میانه کانال۳/۱‌میلیون واحدی را از دست داد که این مهم بنابر نوسان‌های دلار و دورنمای مبهم بنگاه‌ها و چشم‌انداز اقتصادی کشور عملا سرمایه‌گذاران را وارد فاز جدیدی از دوگانگی نسبت به ماندن و رفتن کرده است.

سمت عرضه در حالی روزبه‌روز قوی‌تر می‌شود که این گروه برای ادامه مسیر خود با شک و تردید‌های فراوانی مواجهند. بررسی تکنیکالی نیز نشان می‌دهد قیمت سهام هم‌اکنون در سطوح ارزنده‌ای قرار دارد، با این حال بی‌اعتمادی شکل‌گرفته به بورس نمی‌گذارد سرمایه‌گذاران نسبت به ورود دوباره پول به بازار سهام اقدام کنند.

مهر پر مخاطره؟

«نماگر اصلی بورس تهران که فصل تابستان را نزولی پشت‌سر گذاشته بود، در مهرماه و با آغاز فصل پاییز مجددا عقب نشینی کرد. وضعیت کنونی بورس تهران متاثر از حرکت شرکت‌های کامودیتی‌محور است. با توجه به اینکه چشم انداز مثبتی از وضعیت شرکت‌های مذکور در کوتاه مدت در دست نیست، بعید به‌نظر می‌رسد بازار در مهرماه بتواند تغییر مسیر جدی بدهد.»

محمد‌علی زمانی، کارشناس بازار سرمایه با بیان این مطلب اظهار می‌کند: نوسان قیمت دلار بر بازاری که دو سوم از ارزش آن در دست صنایع کامودیتی محور است، بسیار تعیین‌کننده است. کروکی قیمت دلار و کاهش فاصله نرخ دلار نیمایی با قیمت آزاد آن بر عملکرد شرکت‌های مذکور تاثیرخواهد گذاشت با این اوصاف باید دید این متغیر مهم تا چه میزان می‌تواند راه ورود پول به بازار را هموار سازد.

او در پاسخ به اینکه روند منفی بورس تهران تا کجا ادامه می‌یابد، توضیح می‌دهد: بازار سهام در پیچیده‌ترین وضعیت ممکن به‌سر می‌برد. از یک‌سو پرونده برجام در انتظار تحولات بین‌المللی است و از سویی دیگر دو ماه زمان تا انتخابات کنگره آمریکا باقی است.

در بررسی تغییر نوسان بورس زمان یادشده بازار سهام قطعا نوساناتی را به دنبال خواهد داشت، از این‌رو به‌نظر می‌رسد با توجه به زمان انتخابات آمریکا، تالارشیشه‌ای در مهر‌ماه نیز شاهد رفتار احتیاط‌آمیز معامله‌گران باشد.

به گفته این کارشناس، در ماه جاری صنایع مختلف با چالش کمبود برق مواجه نخواهند بود. این موضوع نیز ممکن است تا حدودی شرایط متفاوتی برای برخی گروه‌ها رقم بزند. گرچه حل چالش برق به تنهایی نمی‌تواند تبدیل به محرک قوی برای بازگشت پول برای به گردونه معاملات باشد.

برهمین اساس نمی‌توان به‌صورت جدی عنوان کرد که کدام صنایع در نیمه دوم سال و در مهرماه از شرایط بنیادی مناسب تری برخوردار خواهند بود.

شاخص کل بورس تهران با تبعیت از روند متغیر‌های داخلی و خارجی اثرگذار، تصمیم به کاهش گرفته است و با توجه به اینکه سرنوشت عوامل عنوان‌شده در هاله‌ای از ابهام قرار دارد، به‌نظر می‌رسد شاخص‌های بازار مجددا از آخرین کف‌های ثبت شده نیز فاصله بگیرند.

اگر در هفته‌های آینده سیاست‌های فدرال‌رزرو با موضع‌گیری‌های جدیدی مبنی‌بر توقف سیاست انقباضی روبه‌رو شود، این مساله سرنوشت‌ساز می‌تواند به تحرکات جدی در بررسی تغییر نوسان بورس بورس تهران بینجامد.

سیاست افزایش نرخ بهره دلار در واکنش به تورم از سوی بانک مرکزی آمریکا در دستور کار قراردارد، اما با توجه به اینکه اتخاذ این استراتژی دائمی نیست، چرخش از مسیر فعلی به منزله خروج تدریجی سهام از رکود است، اما باید دید تغییرات احتمالی اثرات خود را در عملکرد مهرماه صنایع خواهد گذاشت، یا نه.

نگاه بورس به ابهامات

تداوم خروج پول و جذب‌نشدن منابع جدید همگام با آغاز نیمه دوم سال، تالارشیشه‌ای را با یک ابهام بزرگ مواجه کرده است؛ این وضعیت تا چه زمانی ادامه دارد و استراتژی نجات بخش با اتمام شهریور از چه مسیری می‌گذرد؟ در همین رابطه کارشناسان بازار سرمایه اظهارات مختلفی عنوان می‌کنند. آیا بازار سهام هفتمین‌ماه از سال‌را نیز رو به افول ادامه می‌دهد؟

علی ایمانی کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش می‌گوید: در این روز‌های منفی بازار صحبت از تقویت دوباره با توجه به ابهامات چندوجهی حاکم بر فضای داخلی و خارجی کشور تا حدودی غیرممکن به‌نظر می‌رسد. روند دادوستد‌های بازار سرمایه در هفته‌های گذشته حاکی از خلأ محرک قدرتمند برای تقویت طرف تقاضا است.

همان‌طور که مشاهده شد تالارشیشه‌ای نیمه‌دوم۱۴۰۱ را ریزشی آغاز کرد؛ این در حالی است که سایر بازار‌های دارایی نیز در تعقیب و گریز یکدیگر از چشم‌انداز مبهمی برخوردارند. شاخص‌کل بورس در بهار حتی توانست کانال یک‌میلیون و ۶۰۰‌هزار واحد را کسب کند، اما ورق بازار برگشت و روند نزولی قیمت اکثر سهام، شاخص را در ماه‌های گذشته تا یک‌میلیون و۳۲۸‌هزار واحد کاهش داد.

به گفته این کارشناس، بازارسهام برای فرار از مهلکه ایجاد شده و بهبود شرایط فعلی نیازمند میانبری جدی برای جذب نقدینگی پر قدرت است. او در ادامه تاکید می‌کند: قاعدتا با عنایت به اینکه برنامه مشخصی برای تقویت این بازار از سوی متولیان مربوطه به‌صورت شفاف و عملیاتی اعلام نشده، به‌نظر می‌رسد وضعیت کنونی با انتظارات ایجادشده فاصله زیادی داشته باشد.

بورس تهران برای بهبود این شرایط ناخوشایند در ابتدا باید رنگ ثبات در حیطه متغیر‌های اثرگذار را ببیند تا بدین وسیله سرمایه‌گذاران برای ورود به بازار انگیزه کافی پیدا کنند.

او با اشاره به اثرگذاری انتشار گزارش عملکرد بنگاه‌های بورسی در جذب مابع مالی جدید بیان می‌کند: فعالان بورسی این روز‌ها بیش از هر زمان دیگری چشم به سامانه کدال دوخته‌اند. در همین راستا به‌نظر می‌رسد پس از دریافت گزارش کامل فصل تابستان و عملکرد ۶ماهه بنگاه‌های بورسی رفتار معامله‌گران نیز همراه با این مهم تغییر کند.

گزارش‌های یادشده به‌طور معمول تصویری روشن از شرایط بنیادی و سود و زیان شرکت‌ها به سرمایه گذاران ارائه می‌دهد. بر همین اساس می‌توان گفت کارنامه نیم‌سال اول صنایع بورسی، مسیر‌یابی قیمت سهام را می‌تواند با تغییرات مهمی روبه‌رو کند.

تغییر دامنه نوسان در 1400 | آیا بورس بالاخره از شر دامنه نوسان خلاص می شود؟

سال گذشته چندین بار شاهد تغییر دامنه نوسان به قصد التیام بازار بورس بودیم؛ که البته خیلی موثر واقع نشد. بسیاری از تحلیلگران و فعالین بازار بورس، به تغییرات دامنه نوسان معترض بودند. آنان این دستکاری‌ها را مسکن‌هایی موقت تلقی می‌کردند. اکثر بررسی تغییر نوسان بورس کارشناسان بورس معتقد بودند، بازار بدون تغییرات و دستکاری‌های این چنینی سریع‌تر به تعادل می‌رسد.

در نهایت بهمن سال گذشته دامنه نوسان نامتقارن تصویب و دامنه نوسان 2- درصد تا 6+ درصد اعمال شد. بررسی روند بازار از بهمن تا کنون بیانگر است که این تصمیم تاثیر چندان مثبتی بر بازار نداشت.

در سال جدید یعنی 1400، حسین سلاح ورزی، عضو شورای عالی بورس، از احتمال تغییر دامنه نوسان بورس تا قبل از انتخابات ریاست جمهوری سال جاری خبر داد. وی با اشاره به درآمد 239 هزار میلیارد تومانی دولت از بازار بورس، بدهی‌ها و مالیات، گفت: «رئیس جمهور آینده باید نگاه و عملکرد بهتری به این بازار داشته باشد.»

تغییر دامنه نوسان و افزایش تدریجی آن در 1400

در اواخر اسفند سال 1399، محمدعلی دهقان دهنوی، از تغییر دامنه نوسان و افزایش آن خبر داد. وی اعلام کرد این افزایش تدریجی و در دوره‌های مختلف اتفاق خواهد افتاد.

دهقان دهنوی، گفت: «شورای عالی بورس، در راستای تغییر دامنه نوسان، سه سیاست کلی را تبیین و تصویب کرد.»
اولاً شورا به افزایش دامنه نوسان تاکید کرد. دوماً افزایش دامنه نوسان به صورت تدریجی، با اطلاع رسانی و آمادگی کامل بازار انجام خواهد شد. سوماً به همراه افزایش دامنه نوسان، ترویج فرهنگ بورسی و روش‌های سهامداری غیرمستقیم نیز صورت می‌گیرد. وی معتقد است هر چقدر دامنه نوسان محدود شود، نقدشوندگی در بازار محدود می‌شود.

سلاح ورزی در خصوص افزایش تدریجی دامنه نوسان در سال جدید توضیح داد:

«دامنه نوسان نامتقارن سهام قرار بود برای مقطع زمانی کوتاه ادامه داشته باشد؛ حال آنکه تعیین دامنه نوسان سهام و حجم مبنا در دست سازمان بورس و هیئت مدیره بوده و در رابطه با دامنه نامتقارن بررسی‌های زیادی صورت گرفت. نگاه غالب این است که دامنه نوسان باید به تدریج باز و بیشتر شود. سازمان بورس هم برنامه‌هایی در رابطه با تغییر دامنه نوسان دارد. با این حال به نظر می‌رسد تا قبل از انتخابات ریاست جمهوری این امر اتفاق بیفتد.»

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در برنامه گفتگوی ویژه خبری در خصوص تغییر دامنه نوسان گفت: دامنه نوسان باید بازتر از آن چیزی باشد که اکنون هست، چرا که کارایی بازار این را حکم می‌کند.

حذف دامنه نوسان بهترین گزینه برای بهبود بازار

بعضی فعالان بورس معتقدند، حذف دامنه نوسان می‌تواند موجب بهبود وضعیت بازار شود. به عقیده مخالفان دامنه نوسان، تعیین دامنه نوسان مداخله در سازوکار بازار است. به نظر آنان وجود دامنه نوسان بازار را با 5 مشکل مواجه می‌سازد که عبارتند از:

1. کشف قیمت با تاخیر انجام شود.
2. قیمت‌ها به حد بالا یا پایین تمایل یابند.
3. صف فروش تشکیل شود.
4. نقدشوندگی بازار کاهش پیدا کند.
5. در نهایت کارایی بازار پایین بیاید.

امیر هامونی، مدیرعامل فرابورس ایران با اشاره به تغییر دامنه نوسان گفت: «ممکن است زمانی اعلام شود که برای بهبود وضعیت بازار سرمایه، دامنه نوسان حذف شود یا دامنه نوسان ۱۰ درصدی وجود داشته باشد، که بین این دو، گزینه حذف دامنه نوسان را انتخاب می‌کنم.»

با این حال موافقان دامنه نوسان بر این عقیده هستند که، قرار گرفتن قیمت سهم در یک بازه مشخص مانع صعود یا ریزش شدید یک روزه قیمت آن می‌شود. در واقع به نظر آنان تعیین دامنه نوسان به ثبات بازار کمک می‌کند.

چه زمانی مصلحت بورس در حذف دامنه نوسان است؟

فرهاد رمضان، کارشناس بازار سهام می‌گوید:
«به نظر اینجانب با توجه به نبود شاکله مناسب کنترل و‌ نظارت لازم در باب نوسان‌گیری فعالانی که با نمودار معامله می‌کنند و فعالانی که علاقمند به خرید سهم در پایین‌ترین قیمت ممکن هستند، عدم شکل‌گیری ساختار وسیع و مترقی بازارگردانی و بازارسازی در بازار سرمایه کشور، علی‌رغم اعتقاد به حذف دامنه نوسان لیکن حذف دامنه تا شکل‌گیری ساختار بررسی تغییر نوسان بورس مناسب موارد مذکور به مصلحت بازار نمی‌باشد.»

انتقادات به تغییر دامنه نوسان در سال جدید

برخی کارشناسان بازار سهام تغییر دامنه نوسان را در شرایط فعلی به نفع بازار نمی‌دانند. مهدی میرزایی، کارشناس بازار سرمایه، در این رابطه اظهار کرد:
«دهقان دهنوی رئیس سازمان بورس قبل از تصمیم گیری در رابطه با تغییر دامنه نوسان اول باید به این سوال پاسخ دهد که چرا قرار است دامنه مذکور را به مثبت یا منفی۶ برساند؟ مگر تا قبل از آنکه منفی یا مثبت ۵ بود چه اتفاقی در بازار سرمایه رخ داد که حال با بازگرداندن آن به مثبت یا منفی ۶ بر بازار اثر بگذارد؟! به نظر می رسد مسئولان بورس در عوض آنکه به فکر رفع مشکلات زیر ساختی باشند، درگیر مسائل حاشیه ای شده اند و قصد دارند یک تصمیمی را در این چند ماهه بازه زمانی گرفته باشند.»

او ادامه داد:
«طرح هایی که در رابطه با دامنه نوسان مطرح می شود به نظر می رسد چندان تغییر مثبتی در بازار سهام ایجاد نکند. می توان به تغییر دامنه از منفی و مثبت ۵ به مثبت ۶ و منفی ۲ اشاره کرد که باتوجه به مشاهدات صورت گرفته اثر چندانی در این بازه زمانی نداشت.»

جمع‌بندی

با بررسی تغییر نوسان بورس توجه به تصمیمات جلسه‌ی شورای عالی بورس در اسفند سال گذشته، شاهد تغییر دامنه نوسان در سال 1400 خواهیم بود. این تغییر نیز به شکل افزایشی و تدریجی بررسی تغییر نوسان بورس خواهد بود.

مسئله‌‌ی مهم این است که در شرایط فعلی مردم به بازار سرمایه بی اعتماد شده‌اند. بازار سرمایه نیازمند ثبات اعتبار از لحاظ تصمیم‌گیری است. لازم است از حجم این تصمیمات ضد و نقیض که هر روز بازار و سهامداران را تحت تاثیر قرار می‌دهد کاسته شود. لازم است متولیان بورس در هنگام اخذ یک تصمیم نهایت آینده‌نگری را داشته و تصمیمات اصولی و با ثبات بگیرند.

مشکل اساسی بازار دامنه نوسان نیست که با تغییر آن همه چیز درست شود! آن نقدینگی‌هایی که از بازار خارج شدند باید برگردند تا بازار جانی تازه بگیرد.

به نظر شما تغییر دامنه نوسان چه تاثیری بر بازار سهام خواهد داشت؟ شما هم نظر خود را درباره تغییرات دامنه نوسان با ما به اشتراک بگذارید.

اجازه فرابورس به ۱۳ نماد معاملاتی برای تغییر دامنه نوسان

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، معاونت نظارت بازار شرکت فرابورس ایران پیرو اطلاعیه شماره 3661/الف/01 مورخ 22/01/1401 این شرکت، با موضوع ضوابط مربوط به ماده 21 دستورالعمل فعالیت بازارگردانی در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران، پس از بررسی های صورت گرفته طی شش ماه منتهی به 30/06/1401، نمادهای معاملاتی آهن و فولاد ارفع، پلیمر آریا ساسول، تجلی توسعه معادن و فلزات، بانک دی، سیمان ساوه، سپیدار سیستم آسیا، پالایش نفت شیراز، نفت ایرانول، پتروشیمی تندگویان، توسعه و مدیریت سرمایه صبا، محصولات کاغذی لطیف، سرمایه‌گذاری پویا و گروه توسعه مالی مهر آیندگان مشمول بندهای 2 بررسی تغییر نوسان بورس ،3 و 4 ماده 1 ضوابط مذکور می باشند.

لذا بازارگردانان در نمادهای فوق در صورت تمایل می توانند با رعایت سایر بندهای ضوابط مربوط به ماده 21 بررسی تغییر نوسان بورس دستورالعمل فعالیت بازارگردانی در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران درخواست تغییر دامنه نوسان قیمت را به فرابورس ایران ارائه نمایند.

در خصوص صندوقهای سرمایه گذاری و نیز اوراق تامین مالی توجه به مفاد ماده 2 ضوابط مربوط به ماده 21 دستورالعمل فعالیت بازارگردانی در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران ضروری است.

نوسان سهام عدالت بین ۱۲ تا ۱۰ میلیون تومان

ارزش واقعی سهام عدالت با ارزش اولیه ۴۹۲ هزار تومان همچنان در محدوده ۱۰ میلیون تومان است. البته امکان فروش این سهام هنوز هم وجود ندارد و به طور کلی زمزمه‌های اصلاح آیین‌نامه این سهام به گوش می‌رسد.

به گزارش صفحه اقتصاد، بررسی روند حرکت ارزش واقعی سهام عدالت حاکی از آن است که ارزش واقعی سهام عدالت با ارزش اولیه یک میلیون تومانی در ۲۰ اسفندماه سال ۱۳۹۹، ۱۸ میلیون و ۷۸۰ هزار تومان قیمت داشت، در حالی که قیمت این سهام در ۱۶ تیرماه سال ۱۴۰۰ تا ۱۴ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان کاهش یافته بود. سهامی که در روزهای نخستین آزادسازی سهام عدالت یعنی اردیبهشت‌ ماه و خرداد ماه سال ۱۳۹۹ بیش از ۲۰ میلیون تومان قیمت داشت.

در این راستا، در یازدهم مهرماه سال گذشته ارزش واقعی سهام عدالت با ارزش اولیه ۴۹۲ بررسی تغییر نوسان بورس هزار تومانی بیش از ۱۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان و در ۲۸ آبان ماه حدود ۱۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان قیمت داشت. اما روند نزولی در بورس باعث کاهش این ارزش شد. به طوریکه ارزش واقعی سهام عدالت به ارزش اولیه ۴۹۲ هزار تومانی در ۲۹ بهمن ماه سال گذشته، ۱۰ میلیون و ۳۵۱ هزار تومان قیمت داشت.

اما در نهم فروردین ماه سال جدید ارزش واقعی این سهام با ارزش اولیه ۴۹۲ هزار تومانی ۱۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بود که با بررسی تغییر نوسان بورس توجه به صعود بازار، در اواخر فروردین این رقم به حدود ۱۲ میلیون و ۲۷۵ هزار تومان رسید. تا ۱۸ اردیبهشت افزایش ارزش سهام عدالت ادامه داشت و به ۱۲ میلیون و ۷۶۳ هزار تومان هم رسید. اما دوباره روزهای پرنوسان بازار روی ارزش سهام عدالت نیز تاثیر گذاشت و در ۱۰ خردادماه، ارزش واقعی سهام عدالت با ارزش اولیه ۴۹۲ هزار تومانی، ۱۲ میلیون و ۵۸۰ هزار تومان و در چهارم تیرماه نیز حدود ۱۲ میلیون و ۴۸۹ هزار تومان بود.

بر این اساس چراغ‌های قرمز بورس بر سهام عدالت نیز سایه انداخته و ارزش واقعی سهام عدالت با ارزش اولیه ۴۹۲ هزار تومانی حتی حدود یک ماه قبل ۱۰ میلیون و۴۶۳ هزار تومان بود و طبق آخرین آمار اکنون به ۱۰ میلیون و ۴۸۴ هزار تومان رسیده است.

البته همه این مباحث درحالی مطرح می شود که امکان فروش این سهام برای مشمولان وجود ندارد و این افراد همچنان باید منتظر تصمیم مسئولان برای تعیین تکلیف سهام عدالت باشند. این توقف فروش نیز از اواسط سال ۱۳۹۹ و پس از سقوط تاریخی بورس آغاز شد و همچنان هم با وجود وعده‌های زیاد چه در دولت قبل و چه در دولت فعلی درمورد تعیین تکلیف سهام عدالت، ادامه دارد.