وضعیت بازار: آیا احساسات مثبت برای شروع روند صعودی اتریوم به بازار بازگشته است؟
احساسات معامله‌گران پس از افزایش ۷.۵درصدی قیمت اتریوم در بازهٔ ۱۰ تا ۱۴ مهر به‌طرز چشمگیری بهبود یافت. با این حال، بررسی دقیق‌تر قراردادهای فیوچرز و آپشن نشان می‌دهد که بازپس‌گیری محدودهٔ ۱٬۳۵۰ دلاری به‌اندازه‌ای کافی نبود تا معامله‌گران به شروع روند صعودی جدید امیدوار کند.
به گزارش کوین تلگراف، اتریوم همچنان حدود ۳۲درصد کمتر از قیمت ۲٬۰۰۰ دلاری معامله میشود که آخرین بار در ۱۴ اوت (۲۳ مرداد) به آن رسیده بود. همچنین، میانگین کامزد تراکنش‌های این شبکه پس از به‌روزرسانی مِرج در نزدیکی ۲ دلار ایستاده است.
مِرج، مهم‌ترین به‌روزرسانی بلاک چین اتریوم در ۱۵ سپتامبر (۲۴ شهریور) انجام شد. در این به‌روزرسانی فناوری وابسته به انرژی زیاد استخراج به مجموعه‌ای از اعتبارسنج‌ها تغییر کرد که نیاز به سهام‌گذاری ۳۲ اتریوم در شبکه دارند.
اگرچه برای پیاده‌سازی فناوری شاردینگ (Sharding) یا پردازش موازی در آینده ضرورت دارد، اما مِرج در مرحله فعلی برای حل مسئله مقیاس‌پذیری طراحی نشده بود. در نتیجه، طبق داده‌های دپ‌ریدار، اتریوم میزبان هیچ یک از ۵ برنامه غیرمتمرکز برتر برای کاربران نیست.
احساسات معامله‌گران پس از افزایش ۷.۵درصدی قیمت اتریوم در بازهٔ ۱۰ تا ۱۴ مهر به‌طرز چشمگیری بهبود یافت. با این حال، بررسی دقیق‌تر قراردادهای فیوچرز و آپشن نشان می‌دهد که بازپس‌گیری محدودهٔ ۱٬۳۵۰ دلاری به‌اندازه‌ای کافی نبود تا معامله‌گران به شروع روند صعودی جدید امیدوار کند.
به گزارش کوین تلگراف، اتریوم همچنان حدود ۳۲درصد کمتر از قیمت ۲٬۰۰۰ دلاری معامله میشود که آخرین بار در ۱۴ اوت (۲۳ مرداد) به آن رسیده بود. همچنین، میانگین کامزد تراکنش‌های این شبکه پس از به‌روزرسانی مِرج در نزدیکی ۲ دلار ایستاده است.
مِرج، مهم‌ترین به‌روزرسانی بلاک چین اتریوم در ۱۵ سپتامبر (۲۴ شهریور) انجام شد. در این به‌روزرسانی فناوری وابسته به انرژی زیاد استخراج به مجموعه‌ای از اعتبارسنج‌ها تغییر کرد که نیاز به سهام‌گذاری ۳۲ اتریوم در شبکه دارند.
اگرچه برای پیاده‌سازی فناوری شاردینگ (Sharding) یا پردازش موازی در آینده ضرورت دارد، اما مِرج در مرحله فعلی برای حل مسئله مقیاس‌پذیری طراحی نشده بود. در نتیجه، طبق داده‌های دپ‌ریدار، اتریوم میزبان هیچ یک از ۵ برنامه غیرمتمرکز برتر برای کاربران نیست.
به همین دلیل، تحلیل و بررسی داده‌های بازار مشتقات برای درک میزان اطمینان سرمایه‌گذاری در حفظ روند صعودی قیمت اتریوم و حرکت به سمت محدودهٔ ۱٬۵۰۰ دلاری یا بالاتر ارزشمند است.
احساسات خنثی تا منفی سرمایه‌گذاران پس از مِرج
معامله‌گران کوچک معمولاً از انجام معاملات فیوچرز سه ماهه به‌دلیل اختلاف قیمت با بازار اسپات اجتناب می کنند. با این حال، قراردادهای فیوچرز سه ماهه ابزار مورد مجبوب معامله‌گران حرفه‌ای هستند، زیرا می‌توانند از ایجاد نوسان دائمی در نرخ‌های تأمین مالی قراردادها جلوگیری کنند.
در بازارهایی با احساسات خنثی تا صعودی، این قراردادهای ثابت سه ماهه معمولاً با اختلاف قیمت اندکی نسبت به قیمت در بازارهای اسپات معامله می‌شوند؛ زیرا سرمایه‌گذاران پول بیشتری را برای خودداری از تسویه قرارداد خود مطالبه می کنند. البته، این وضعیت منحصر به ارزهای دیجیتال نیست و قراردادهای فیوچرز در بازارهای سالم با حق تضمین یا پریمیوم سالانهٔ ۴ تا ۸درصدی معامله می‌شوند.
نمودار سه ماهه نرخ سالانه پریوم اتریوم در صرافی‌های بایننس و اوکی‌اکسچنج
منفی‌بودن پریوم قراردادهای فیوچرز اتریوم از زمان مِرج در ۱۵ سپتامبر، نشان‌دهندهٔ تقاضای بیش از حد برای بازکردن موقعیت‌های معاملاتی شورت با تخمین کاهش قیمت است. وضعیتی نگران‌کننده که با نام وارونگی (Backwardation) – افزایش مبلغ قیمت قرارداد آتی با نزدیک‌شدن به زمان سررسید آن – شناخته میشود.
معامله‌گران باید برای حذف اثرات جانبی تأثیر گذار در معاملات فیوچرز، قراردادهای اختیار معامله یا آپشن (Option) اتریوم را نیز بررسی کنند. انحراف ۲۵درصدی دلتا، نشان‌دهندهٔ زمانی است که بازارسازها (Market Makers) و معامله‌گران آربیتراژ در حال پرداخت هزینهٔ اضافی برای حفظ روند صعودی یا نزولی هستند.
در بازارهای صعودی، سرمایه‌گذاران آپشن از ضریب معاملاتی بالاتری برای افزایش قیمت استفاده می‌کنند: این باعث میشود تا انحراف شاخص دلتا به منفی ۱۲درصد کاهش یابد. در مقابل، هراس گسترده بازار نیز باعث ایجاد انحراف مثبت ۱۲درصد یا بیشتر خواهد شد.
نمودار انحراف ۲۵ درصدی دلتای معاملات آپشن اتریوم در ۳۰روز گذشته
انحراف ۱۲درصدی شاخص دلتا در ۳۰ روز گذشته منتهی به ۳ اکتبر (۱۱ مهر)، نشان‌دهنده بی‌میلی معامله‌گران در انجام معاملات آپشن بر روی کاهش قیمت اتریوم است. با این حال، این احساسات از ۴ اکتبر (۱۲ مهر) به سرعت به سمت خنثی تغییر کرد؛ زیرا بازارسازها و معامله‌گران آربیتراژ از آن زمان شروع به استفاده از ضرایب مشابه در موقعیت‌های معاملاتی لانگ و شورت اتریوم کردند.
انتظار پایین از افزایش قیمت اتریوم تا محدوده ۱٬۵۰۰ دلار
بررسی شاخص‌های بازار مشتقات نشان می‌دهد که معامله‌گران حرفه‌ای مطمئن نیستند که اتریوم بتواند به این زودی‌ها برای عبور از مقاومت ۱٬۵۰۰ دلاری تلاش کند. پایین‌بودن قیمت قراردادهای فیوچرز نسبت به قیمت‌های بازار اسپات نیز نشانه‌دهنده نبود علاقه به استفاده از اهرم (Leverage) در میان خریداران است.
به علاوه، ادامهٔ قیمت‌گذاری معامله‌گران آپشن اتریوم مشابه خریداران و فروشندگان بازار ادامه می‌دهند، به این معنی است که رشد ۷.۵درصدی قیمت آنها را برای شروع روند صعودی قانع نکرده است. در حال حاضر، حجم قراردادهای باز اتریوم به ۷.۷میلیارد دلار رسیده است که با درنظرگرفتن افزایش موقعیت‌های معاملاتی شورت می‌تواند به‌طور بالقوه باعث ایجاد یک فشار فروش استقراضی گسترده شود.
در حالی که استفاده از اهرم معاملاتی راهی عالی برای افزایش حجم سرمایه و سود است، یک نوسان غیرمنتظره در قیمت اتریوم می‌تواند منجر به لیکوئیدشدن اجباری معاملات و تقویت بیشتر حرکت قیمت شود.
گاوهای اتریوم به‌دلیل وجود مشکلات اقتصاد کلان و قانون‌گذاری که روند فعلی را دیکته می‌کند، در به‌دست‌گرفتن بازار با مشکل مواجه هستند. با این اوصاف، رشد ۱۰درصدی قیمت به سمت ۱٬۵۰۰ دلار غافل‌گیرکننده خواهد بود و باعث لیکوئیدشدن موقعیت‌های معاملاتی شورت خواهد شد.
فیلم آموزشی اختیار معامله در بورس تهران با وحید زارع
قبل از اینکه به توضیح اختیار معامله بپردازیم اجازه دهید مروری اجمالی به انواع معاملات داشته باشیم تا بتوانید درک صحیح تری از اختیار معامله بدست آورید. در بازارهای مالی روش های متفاوتی برای دادستد کالا یا سهام وجود دارد که در زیر به مرور مهم ترین آنها می پردازیم.
انواع معاملات از نگاه کلی
معاملات نقدی : تحویل پول و کالا در لحظه معامله
معاملات سلف : تحویل آپشن یا اختیار معامله پول در لحظه معامله و تحویل کالا در آینده
معاملات نسیه : تحویل کالا در لحظه معامله و تحویل پول در آینده
قراداد آتی (فیوچرز) : نوعی از ابزار مشتقه و قراردادی برای انجام یک معامله در آینده است. در این نوع قرارداد فروشنده و خریدار تعهد می‌دهند که مقدار مشخصی از یک دارایی را در زمان سررسید قرارداد با یک قیمت مشخص شده معامله کنند. لذا، خریدار و فروشنده خودشان را در برابر نوسان‌های قیمتی پوشش ریسک می کنند. مثلا یک نوع قرارداد آتی می‌تواند بین یک شرکت سد سازی و کارخانه تولید سیمان باشد که هر دو متعهد می‌شوند مقدار مشخصی از سیمان را با قیمت مشخصی در زمان مشخصی معامله کنند.
قرارداد های فوروارد : مانند قرارداد آتی هست ولی بصورت غیر رسمی و خارج از بورس انجام می شود. این بازارها به صورت شبکه‌ای مبتنی بر ارتباطات تلفنی و رایانه‌ای هستند که معامله‌گرانی را به همدیگر مرتبط می‌سازند. و وجود ریسک نکول (نقض و عدم پایبدی به قرار داد) باعث ایجاد تفاوت بین قرارداد فوروارد و فیوچرز میشود .
اختیار معامله چیست؟
همانند قرار داد فیوچرز و فوروارد است یعنی از جمله قرارداد هایی به شمار می رود که یک طرف قرارداد در یک بازه زمانی مشخص و در قیمتی معین متعهد به فروش دارایی پایه به طرف دیگر می باشد. ولی تفاوت هایی وجود دارد که اصلی ترین تفاوت مسئله تعهد است. در قرارداد آتی طرفین قرارداد تعهد دارند که قرارداد را اجرا نمایند اما در قرارداد اختیار معامله، (همانطور که از اسمش پیداست) تنها یک طرف قرارداد متعهد به انجام آن است و طرف دیگر دارای اختیار جهت اجرا یا عدم اجرای قرارداد می باشد.
پس در قرارداد اختیار معامله خریدار هیچگونه تعهد و الزامی در برابر اجرای قرارداد ندارد و در صورتی که او از اجرای قرارداد منصرف شود، تنها مبلغی را که در ازای این حق، پرداخت کرده را از دست می‌دهد اما فروشنده در صورت تمایل خریدار، به اجبار باید قرارداد را اجرا کند.
در اختیار معامله (که در خارج از خاک ایران با نام آپشن (option) شناخته می شود) یا قرارداد های این مدلی در حقیقت داریم از معاملات در آینده حرف میزنیم یعنی یک کالا با قیمت مشخص و با کیفیت مشخص و در زمان مشخص در آینده معامله میشود.
این نوع بازارها دو طرفه هستند یعنی شما علاوه بر اینکه می توانید سهامی را بخرید و از رشد قیمت آن سود کنید می توانید سهامی را بفروشند و از کاهش قیمت آن نیز متنفع شوید. همچنین دارای اهرم هستند یعنی چند برابر سرمایه خود می توانید معامله کنید و قرار نیست کل سرمایه خود را درگیر معامله کنید
تصویری از محیط معامله گری اختیار معامله سهام در بورس تهران
بازار اختیار معامله بازار جدید و بسیار پرسود است که بدلیل داشتنن محاسبات فراوان و عمق کم بازار از طرف کارشناسان بورس مورد توجه قرار نگرفته است. بازار اختیار معامله توسط شرکت های بزرگ سرمایه گذاری برای پوشش ریسک خرید سهام مورد استفاده قرار میگیرد.
درحال حاضر بازار اختیار معامله بازار نوپایی است که در صورتی که جزو اولین نفراتی باشید که این بازار را می آموزید، قطعا جزو موفق ترین افراد در این بازار خواهید بود.
جذابیت اصلی در قراردادهای اختیار معامله وجود اهرم است که خریدار با مبلغ کمی می تواند صاحب قرارداد شود. (که معمولا 10 درصد ارزش کالاست) این مبلغ به عنوان وجه الضمان یا صرف (پرمیوم) به فروشنده قرارداد پرداخته میشود و فروشنده نیز ملزم به انجام تعهد بر اساس قرار داد می باشد. خریدار می تواند به تعهد خرید خود پاینبد نباشد و پیش از موعد قرارداد خود را بفروشند (نوسانگیری یا سفته بازی کند) یا قرارداد خود را تا موعود تحویل نگه دارد و کالا یا سهام را به قیمت قرارداد دریافت کند.
مزایای اختیار معامله را چیست؟
◾ صرفه جویی در هزینه به علت وجود اهرم معاملاتی
◾ دو طرفه بودن معاملات
◾ کاهش ریسک بورس (در صورت استفاده درست)
◾ افزایش بازدهی در سرمایه گذاری
◾ وجود استراتژی های متنوع
◾ خبری از صف خرید و فروش نیست
◾ بیمه سهام
«آپشن» به کمک بازار می‌آید
مدیر ابزارهای نوین مالی شرکت فرابورس ایران معتقد است: با توجه به شرایط اقتصادی کشور و نوسانات موجود در انواع متغیرهای کلان اقتصادی و بالطبع تاثیر آن بر روی قیمت انواع اوراق بهادار و افزایش ریسک سرمایه‌گذاران، وجود ابزارهای مشتقه می‌تواند گزینه خوبی برای پوشش‌دهی ریسک، افزایش اطمینان و در نتیجه جذب سرمایه‌گذاران به سوی بازار سرمایه باشد.
«آپشن» اوراق بهاداری است که به موجب آن فروشنده متعهد میشود در صورت درخواست خریدار، تعداد مشخصی از دارایی موضوع قرارداد را به قیمت اعمال، معامله کند. یکشنبه هفته گذشته معاملات آپشن به عنوان ابزار جدید مشتقه‌ای در بورس تهران رونمایی شد. اما این اختیار خرید چه کاربردها و منافعی متناسب با شرایط بازار سرمایه ما خواهد داشت؟ آیا فقدان اختیار فروش، کارایی اختیار خرید را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد؟ علیرضا توکلی‌کاشی، مدیر ابزارهای نوین مالی شرکت فرابورس ایران معتقد است: «با توجه به شرایط اقتصادی کشور و نوسانات موجود در انواع متغیرهای کلان اقتصادی و بالطبع تاثیر آن بر روی قیمت انواع اوراق بهادار و افزایش ریسک سرمایه‌گذاران، وجود ابزارهای مشتقه می‌تواند گزینه خوبی برای پوشش‌دهی ریسک، افزایش اطمینان و در نتیجه جذب سرمایه‌گذاران به سوی بازار سرمایه باشد.» او می‌گوید: «در دنیا عموماً اختیار خرید همزمان با فروش استقراضی و سایر مشتقات دارایی پایه انجام میشود. لذا به نظر می‌رسد تا اجرایی شدن فرآیند فروش استقراضی سهام، اختیار خرید کارایی لازم را نداشته باشد.»
اختیار خرید به عنوان ابزار جدید مشتقه در بازار سرمایه ایران چه کاربردها و منافعی متناسب با شرایط بازار سرمایه ما خواهد داشت؟
اختیار معامله یکی از انواع اوراق بهادار مشتقه است. این اوراق، اوراقی هستند که ارزش آنها بستگی به ارزش یک دارایی دیگر دارد و به این‌جهت حائز اهمیت هستند که می‌توانند به‌عنوان یک ابزار مدیریت ریسک مورد استفاده قرار گیرند. فعالان بازارهای اقتصادی و سرمایه‌گذاری به دلیل شرایط حاکم بر بازارها، نوسانات و عدم اطمینان از وضعیت آتی بازار همواره با ریسک‌هایی مواجه هستند که ممکن است آنها را در معرض زیان قرار دهد. با توجه به شرایط اقتصادی کشور و نوسانات موجود در انواع متغیرهای کلان اقتصادی و بالطبع تاثیر آن بر روی قیمت انواع اوراق بهادار و افزایش ریسک سرمایه‌گذاران، وجود ابزارهای مشتقه می‌تواند گزینه خوبی برای پوشش‌دهی ریسک، افزایش اطمینان و در نتیجه جذب سرمایه‌گذاران به سوی بازار سرمایه باشد. با مدیریت صحیح منابع تزریق‌شده به صنایع مولد، قطعاً شاهد تاثیر آن بر روی رونق اقتصادی نیز خواهیم بود. اما در خصوص چنین ابزاری نحوه استفاده و مهم‌تر از آن وجود بستر مناسب و تدوین فرآیند مناسب جهت پیاده‌سازی این ابزارها بسیار حائز اهمیت است. رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار نیز از ابتدای حضور خود به عنوان ریاست سازمان، راه‌اندازی معاملات مشتقه و در صدر آن اختیارهای معامله را در دستور کار خود قرار دادند. امکان‌پذیر شدن معامله اوراق مشتقه از اقدامات بسیار مهم سازمان بورس است.
چرا اختیار فروش در مقطع کنونی وارد بازار نشد؟ آیا فقدان اختیار فروش، کارایی اختیار خرید را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد؟ در حالت کنونی استراتژی‌های سرمایه‌گذاری به‌وسیله آپشن خیلی محدود نمی‌شوند؟
همانطور که پیشتر نیز عنوان شد، ایجاد بستر مناسب برای ورود ابزارهای جدید نظیر مشتقات، بسیار مهم است و در خصوص عدم ورود اختیارات فروش یکی از موانع، نبود بستر مناسب کنترلی و نظارتی است. قطعاً وجود هر دو ابزار (اختیار خرید و آپشن یا اختیار معامله آپشن یا اختیار معامله اختیار فروش) در کنار یکدیگر منجر به استفاده کاراتری از این ابزارها میشود. این موضوع نه‌تنها در خصوص آپشن بلکه هر ابزار دیگری نیز برقرار است. وجود هر دو ابزار (call option & put option) در موقعیت‌های Short& Long و ترکیب آنها با هم با اهداف آپشن یا اختیار معامله مختلف، موجب پیاده‌سازی استراتژی‌های سرمایه‌گذاری مختلف خواهد شد. در دنیا عموماً اختیار خرید همزمان با فروش استقراضی و سایر مشتقات دارایی پایه انجام میشود. لذا به نظر می‌رسد تا اجرایی شدن فرآیند فروش استقراضی سهام، اختیار خرید کارایی لازم را نداشته باشد.
ایجاد بستر مناسب برای ورود ابزارهای جدید نظیر مشتقات، بسیار مهم است و در خصوص عدم ورود اختیارات فروش یکی از موانع، نبود بستر مناسب کنترلی و نظارتی است.
آیا در هر دو سوی خریدوفروش (Short and Long position) اختیار خرید وارد هسته معاملات میشود یا صرفاً یکی از آنها؟
بله، ورود هر دو موقعیت long & short در سامانه معاملات امکان‌پذیر است، منتها نکته اصلی این است که تنها به اندازه‌ای می‌توان موقعیت short اتخاذ کرد که حداقل به همان میزان موقعیت long داشته باشیم. به عبارت دیگر در حال حاضر فقط برخی از سهامداران آپشن یا اختیار معامله عمده و اشخاص حقوقی می‌توانند موقعیت فروش را در این بازار داشته باشند.
آیا برای معامله اختیار، همانند آتی نیازمند احراز هویت شخص و گذر از فیلترهای خاصی است یا به همه مجوز معاملات آن داده میشود؟
در حال حاضر برای معامله قراردادهای اختیار معامله در بورس برای اشخاص ضوابط یا فیلترهای خاصی در نظر گرفته نشده است و اشخاص با دریافت کد معاملاتی از کارگزاران می‌توانند اقدام به معاملات این ابزار مالی کنند. همچنین در صورتی که اشخاص در حال حاضر دارای کد معاملاتی هستند، کافی است که درخواست خود را نسبت به معاملات قراردادهای آتی به کارگزار خود اعلام کنند.
مشخصات کلی اختیار معامله راه‌اندازی‌شده چیست؟ و نحوه معاملات آن به چه شکلی است؟ کارمزد هر نهاد چقدر است؟
مطابق دستورالعمل، بورس‌ها مشخصات اختیار معامله را تعیین و اعلام می‌کنند. فرابورس ایران حداقل دو روز پیش از اولین روز معاملاتی قرارداد اختیار معامله را در قالب اطلاعیه از طریق سایت این شرکت منتشر می‌کند. اشخاص می‌توانند اختیار را در قالب قرارداد منتشر‌شده معامله کنند. در حال حاضر مشخصات کلی اختیارهای معامله شامل نماد، اندازه، قیمت اعمال، سررسید، کارمزد، ساعت و روز معاملاتی و سایر مشخصات است. در حال حاضر اختیارهای معامله به صورت اروپایی بوده و اشخاص تنها در سررسید مجاز به اعمال اختیار هستند. همچنین همانطور که می‌دانید قراردادهای تعریف‌شده از نوع اختیار خرید هستند و سرمایه‌گذاران محترم می‌توانند فقط نسبت به اخذ موقعیت خرید در نمادهای ایجادشده اقدام کنند و اخذ موقعیت فروش تنها در صورت بستن موقعیت‌های قبلی اخذشده امکان‌پذیر خواهد بود. قیمت اعمال آپشن‌ها در سررسید، به سه شکل در سود، در زیان و بی‌تفاوت خواهد بود و مطابق دستورالعمل، اعمال به روش تسویه نقدی تنها برای قراردادهای اختیار معامله در سود ممکن خواهد بود. همچنین به سود ناشی از تسویه نقدی معاملات هیچگونه مالیاتی تعلق نمی‌گیرد. نکته حائز اهمیت دیگر این است که در مورد اختیار خرید به هیچ‌وجه لازم نیست که خریدار مالک سهم هم باشد و اشخاص می‌توانند بدون داشتن سهم پایه اختیار خرید آن را خریداری کنند. برای معامله در بازار مشتقه نیز لازم است اشخاص هزینه معاملاتی به علاوه ارزش معاملاتی قرارداد اختیار معامله یا وجه تضمین مورد نیاز را در حساب خود داشته باشند. ثبت سفارش در سامانه معاملاتی منوط به وجود وجه تضمین یا ارزش معاملاتی قرارداد در حساب عملیاتی کارگزار است و کارگزار مسوول ایفای تعهدات مشتریان خود در قبال اتاق پایاپای است. اجرای سفارش‌های ثبت‌شده در سامانه معاملاتی بر اساس اولویت قیمت و در صورت برابری قیمت‌ها بر اساس اولویت زمانی انجام میشود. کارمزدهای بازار قرارداد اختیار معامله، شامل کارمزد معاملات و کارمزد اعمال است. کارمزد اعمال از همه دارندگان موقعیت باز، که قرارداد اختیار معامله آنها تسویه نقدی یا فیزیکی شده است، اخذ میشود.
در حال حاضر برای معامله قراردادهای اختیار معامله در بورس برای اشخاص ضوابط یا فیلترهای خاصی در نظر گرفته نشده است و اشخاص با دریافت کد معاملاتی از کارگزاران می‌توانند اقدام به معاملات این ابزار مالی کنند.
شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه مسوول تسویه قراردادها در سررسید بوده و لذا به منظور پوشش ریسک‌های ناشی از عدم ایفای تعهدات، وثیقه‌ای را بر اساس ضوابط و مقررات مربوط از کارگزار دریافت می‌کند.
تسویه در قراردادهای اختیار معامله سهام به سه صورت امکان‌پذیر است که باید توسط دارندگان موقعیت بازخرید در صورت اعمال قرارداد و همچنین دارندگان موقعیت باز‌فروش به کارگزار مربوطه اعلام شود:
1- صرفاً نقدی: تسویه فقط به صورت نقدی انجام شود. 2-اول نقدی بعد فیزیکی: اولویت با تسویه نقدی است در غیر این صورت تسویه به‌طور فیزیکی انجام میگیرد. 3- صرفاً فیزیکی: تسویه فقط به صورت فیزیکی انجام شود. لازم به ذکر است که دارندگان موقعیت بازخرید امکان انتخاب هر سه گزینه را خواهند داشت، اما برای دارندگان موقعیت باز‌فروش تنها دو گزینه آخر قابل انتخاب است. همچنین زمان‌بندی فرآیند اعمال متعاقباً اعلام خواهد شد.
عموماً در بازارهای پیشرفته جهانی، ایفای تعهدات طرفین بر عهده شرکت‌های تسویه است و عموماً در بازارهای بزرگ مشتقه CCPها (Central Counterparty) نقش تسویه این ابزار مالی را دارند. بدین منظور این شرکت‌ها از دو طرف وثایقی را اخذ می‌کنند تا در صورت عدم ایفای تعهدات طرفین خود را پوشش داده باشند.
عده‌ای معتقدند راه‌اندازی آپشن با شرایط کنونی، به همان سرنوشت آتی سهام دچار خواهد شد. نظر شما چیست؟ آیا درس‌های لازم از تجربه آتی سهام در معاملات آپشن گرفته شده است؟
بدون شک به منظور داشتن بازاری کارا، نیازمند بسترهایی خواهیم بود. از جمله این بسترها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
3- نظارت دقیق بر بازار 4- وجود یک مرکز تسویه وجوه قوی به آپشن یا اختیار معامله منظور پوشش کلیه ریسک‌های ناشی از عدم ایفای تعهدات طرفین قرارداد.
با در نظر گرفتن موارد فوق طبعاً می‌توانیم بازار مشتقه کارایی داشته باشیم در غیر این صورت همچون تجربه آتی سهام، این پروژه نیز با شکست مواجه خواهد شد.
تسویه در قراردادهای اختیار معامله سهام به سه صورت صرفاً نقدی، اول نقدی بعد فیزیکی و صرفاً فیزیکی امکان‌پذیر است که باید توسط دارندگان موقعیت بازخرید در صورت اعمال قرارداد و همچنین دارندگان موقعیت باز‌فروش به کارگزار مربوطه اعلام شود.
علت اصرار بورس‌های سه‌گانه به پیش‌قدمی در راه‌اندازی آپشن چه بوده است؟ هماهنگی‌های لازم بین بورس‌ها و سپرده‌گذاری مرکزی چگونه صورت گرفته است؟
هرکدام از بورس‌های موجود در زمینه‌های متفاوتی فعالیت می‌کنند و بنابراین می‌توانند روی انواع کالاها و اوراق قابل معامله خود، انواع اوراق مشتقه را منتشر کنند. معمولاً و در تمامی موارد به این صورت است که وقتی ابزاری در بورسی بنیانش گذاشته میشود، به دلیل سیگنال‌هایی که به سرمایه‌گذاران می‌دهد، در جذب سرمایه‌گذار موثر خواهد بود. در خصوص هماهنگی‌های صورت‌گرفته با سپرده‌گذاری، باید این نکته را متذکر شد که در شرایط فعلی در ایران، با توجه به اینکه هنوز مقررات مربوط به settlement و Margin آن‌گونه که باید تدوین نشده است (و یکی از دلایل عدم ورود اختیار فروش نیز همین است)، همچنان بورس‌های سه‌گانه و شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه در حال تدوین شرایط و مقررات مربوطه هستند.
اگر دارایی پایه اختیار معامله‌ای، صکوک یا اوراق بادرآمد ثابت باشد، در حقیقت حقی برای خریدار اختیار برای خرید یا فروش آن اوراق در سررسید مشخص و به قیمت معین ایجاد می‌کند. عموماً اختیارهای معامله روی صکوک برای پوشش ریسک نوسان قیمت اوراق مورد استفاده قرار می‌گیرند. برای مثال اگر آپشن یا اختیار معامله سرمایه‌گذاران پیش‌بینی کنند که نرخ‌ها در آینده کاهشی خواهد بود، یک اختیار خرید را بر روی آن اوراق خریداری می‌کنند. بنابراین اختیارهای معامله بر روی صکوک، می‌تواند به خوبی ریسک نوسان نرخ سود را پوشش دهد.
درواقع مزایا و معایب اختیارهای معامله روی صکوک با مزایا و معایب این ابزار مالی با دارایی‌های پایه دیگر تفاوت چندانی ندارد. همانطور که می‌دانید از اختیارهای معامله برای پوشش ریسک و همچنین معاملات سوداگرانه استفاده میشود بنابراین این ابزار مالی به خوبی می‌تواند ریسک تغییرات قیمت اوراق (ناشی از تغییرات نرخ سود) را پوشش داده و به سرمایه‌گذاران حرفه‌ای این اجازه را می‌دهد تا از تغییرات نرخ بهترین استفاده را در سودآوری ببرند. همچنین اختیارهای معامله ابزار بسیار خوبی برای پوشش ریسک بازارگردانان اوراق محسوب میشود. به این ترتیب که اگر بازارگردان در بازار اقدام به فروش دارایی کند. البته در دنیا بازارگردانان برای پوشش ریسک خود از قراردادهای آتی استفاده می‌کنند اما شاید در شرایط نبود این قراردادها، اختیار معامله بتواند جایگزین خوبی برای پوشش ریسک باشد. همچنین فروشنده اختیار نیز علاوه بر استفاده از منافع حاصل از فروش اختیار معامله، می‌تواند تا حد مطلوبی ریسک تغییرات قیمت دارایی را پوشش دهد. با این حال اگر سرمایه‌گذاران بدون تحلیل درست و علمی دست به معاملات این ابزار مالی بزنند بدون شک ممکن است متحمل زیان بزرگی بشوند.
همانطور که اشاره شد، مزایا و معایب این ابزار مالی، فارغ از دارایی پایه، پوشش ریسک و ایجاد فرصت‌های کسب سود کوتاه‌مدت است.
عموماً بر روی همه اوراق بهاداری که به صورت عمومی مورد معامله قرار می‌گیرند می‌توان اختیار معامله، خریدوفروش کرد. معمولاً خود شرکت‌ها اقدام به ایجاد اختیارهای معامله نمی‌کنند و مسوولیتی نیز در قبال آن ندارند، در حقیقت ایفای تعهدات طرفین بر عهده شرکت‌های تسویه است و عموماً در بازارهای بزرگ مشتقه CCPها (Central Counterparty) نقش تسویه این ابزار مالی را دارند. بدین منظور این شرکت‌ها از دو طرف وثایقی را اخذ می‌کنند تا در صورت عدم ایفای تعهدات طرفین خود را پوشش داده باشند. عموماً اشخاص حقوقی که میزان قابل توجهی از دارایی پایه را در اختیار دارند امکان فروش اختیار را دارا هستند.
اختیار معامله از نظر شما می‌تواند نقش یا بخشی از نقش کدام یک از ارکان فعلی انتشار اوراق صکوک را ایفا کند؟
در دنیا نرم‌افزارهای آپشن یا اختیار معامله آپشن یا اختیار معامله زیادی جهت محاسبه قیمت اختیار معامله طراحی شده و در دسترس قرار دارد. نکته حائز اهمیت در قیمت‌گذاری اختیار معامله مبتنی بر صکوک، در نظر داشتن نرخ سود بدون ریسک و چشم‌انداز آن است.
به نظر شما بازار ثانویه اختیار معاملات صکوک چگونه می‌تواند باشد؟ اگر انتشار اختیار معاملات بازار ثانویه نداشته باشد، صدور و ابطال آن چگونه خواهد بود؟
در دنیا انواع اختیار معامله قابل معامله و غیرقابل معامله بر روی انواع صکوک طراحی و اجرایی شده است. سرمایه‌گذاران و ذی‌نفعان بازار با توجه به سلیقه و استراتژی‌های خود از بین چندین نوع موجود اختیار معامله آنها را برمی‌گزینند. اصولاً وجود بازار ثانویه، سبب میشود تا به صورت پیوسته، اطلاعات قیمت در اختیار کلیه ذی‌نفعان قرار بگیرد. در صورت نبود بازار ثانویه، کارایی اطلاعاتی این ابزار مالی از بین خواهد رفت.
معاملات آپشن در بورس تهران از هفته آينده آغاز مي شود
تهران- ايرنا- معاملات اختيار معامله (آپشن) يا قراردادهاي اختيار معامله خريد از هفته آينده در بورس آغاز مي شود.
به گزارش روز چهارشنبه ايرنا از بورس تهران، معاملات اختيار معامله (آپشن) قرار است بر روي سهام پايه شركت هاي ملي صنايع آپشن یا اختیار معامله مس ايران، فولاد مباركه اصفهان و ايران خودرو در روز يكشنبه (28 آذرماه) آغاز به كار كند.
قراردادهاي آپشن در كنار معاملات نقدي بازار سهام و با هدف تنوع بخشيدن به ابزارهاي معاملاتي و كاهش ريسك معاملات انجام مي شود.
قراردادهاي تعريف شده از نوع 'اختيار خريد' هستند و سرمايه گذاران مي توانند فقط نسبت به اخذ موقعيت خريد در نمادهاي ايجاد شده اقدام كنند و اخذ موقعيت فروش تنها به منظور بستن موقعيت هاي خريد قبلي اخذ شده، امكانپذير خواهد بود.
قراردادهاي فوق از نوع اروپايي بوده، به اين معنا كه فقط در سررسيد قابليت اعمال خواهند داشت.
نحوه اعمال قراردادها بصورت غيرخودكار است، به اين ترتيب كه دارندگان موقعيت باز خريد در صورت تمايل به اعمال بايد درخواست اعمال خود را از طريق كارگزار مربوطه و مطابق با قرارداد مشتري-كارگزار، به اتاق پاياپاي اعلام كنند.
تسويه آپشن یا اختیار معامله در قراردادهاي اختيار معامله سهام به سه صورت فقط نقدي، اول نقدي بعد فيزيكي و صرف فيزيكي امكانپذير است.
لازم به ذكر است در دوره سه ماهه اول آغاز معاملات قراردادهاي اختيار معامله و در راستاي كمك به توسعه بازار قراردادهاي اختيار معامله سهام، كارمزد همه اركان بجز كارگزار، صفر در نظر گرفته شده است.
به گزارش ايرنا، نزديك به 50 سال از تاسيس بازار سرمايه ايران مي گذرد و زمان توسعه ابزارهاي مالي جديد به منظور پوشش نياز فعالان اقتصادي حاضر در بازار سرمايه بيش از هر زماني احساس مي شود.
معاملات آپشن یا اختیار معامله آپشن از ابزارهاي جديد بازار سرمايه است كه با هدف پوشش ريسك و كاهش نوسانات بازار انجام مي شود.
اقتصام**2022**1561**خبرنگار:ميثم طاهري** انتشاردهنده: مژگان توانا
فیلم آموزشی اختیار معامله یا آپشن
اختیار معامله یا آپشن ( به انگلیسی: option ) یکی از انواع اوراق بهادار مشتقه است. (آنها مشتقه هستند چون قیمت یک اختیار معامله ارتباط مستقیمی با قیمت چیز دیگری دارد). اختیار معامله قراردادی است که به خریداران حق خرید یا فروش دارایی پایه با یک قیمت اعمال معین ( به انگلیسی: Strike Price ) و در یک تاریخ خاص ( به انگلیسی: Expiration Date ) را می‌دهد ولی خریدار در اجرای آن تعهد ندارد. فروشنده نزد کارگزاری برای انجام کامل معامله (خرید یا فروش) اگر خریدار خواهان اعمال باشد تعهد می‌دهد .
اختیاری که به دارنده آن اجازه می‌دهد که دارایی را به قیمت مشخص خریداری کند اختیار خرید نامیده ( به انگلیسی: Call Option ) میشود. اختیاری که به دارنده آن اجازه می‌دهد که دارایی را به قیمت مشخص به فروش برساند اختیار فروش ( به انگلیسی: Put Option ) نامیده میشود.
نکته مهم! خریداران حق خرید و خریداران حق فروش (کلن خریداران) اجباری ندارند که خرید یا فروش انجام بدهند. آنها می‌توانند اگر بخواهند از حقوق خود استفاده کنند. این ریسک خریداران اختیار معامله را محدود می‌کند، به این‌صورت که بیشترین ضرری که ممکن است متوجه آنها باشد از دست دادن وثیقه یا وجه تضمین ( به انگلیسی: Premium ) اختیار معامله است.
اما فروشندگان حق خرید و فروشندگان حق فروش (کلن فروشندگان) مجبور هستند بخرند یا بفروشند. به این معنا که فروشنده ممکن است به قول خود برای خرید یا فروش عمل کند. این یعنی فروشنده‌ی اختیار معامله ریسک نامحدود دارد، یعنی ممکن است خیلی بیشتر از مبلغ وثیقه اختیار معامله را از دست بدهد.
در زیر می توانید مفهوم این نوع ابزار معاملاتی را در قالب انیمیشن های زیبا مشاهده کنید.
قبل از دانلود حتما مطالب موجود در قسمت راهبری سایت را در این لینک مطالعه فرمایید، پسورد فایلها، روشهای دانلود و سایر اطلاعات لازم در این قسمت است.
دیدگاه شما