فرسودگی شغلی در معاملهگران
طبق تعریف سایت ویکیپدیا: «فرسودگی شغلی اصطلاحی روانشناختی است که به خستگی طولانیمدت و کاهش بازده کاری اشاره دارد.» این مورد اغلب زمانی رخ میدهد که به خودتان بیشازحد و برای مدتی طولانی فشار وارد کردهاید. نشانههای بسیاری وجود دارد که نشاندهندۀ فرسودگی شغلی در شما است. برای فهمیدن آن به این سؤالات پاسخ دهید.
آزمون
● آیا احساس کسلی و بیحالی میکنید؟
● ترجیح میدهید به جای معامله کردن در بستر خود باقی بمانید؟ محرک شاخص ثانویه چیست؟
● آیا شبها به دفعات از خواب بیدار میشوید و پس از آن در تمام طول روز احساس خستگی میکنید؟
● آیا احساس میکنید که معامله کردن درست مثل هر چیز دیگری تلاشی بیهوده است؟
● آیا خلق و خویی که هماکنون دارید قبلاً نداشتهاید؟
● آیا احساس میکنید که کنترل معاملات از دستتان خارجشده است؟
● هنوز به محرکهایی مثل کافئین (فراچارت: مانند انواع قهوه جات) نیاز دارید؟
اگر انرژی کافی برای تکمیل این سؤالات ندارید، این مسئله نشان میدهد که فرسوده شدهاید یا فردی بسیار تنبل هستید. پاسخ بله به بیش از یک یا دو سؤال حکایت از دو مورد مذکور دارد.
علل استرس
معامله کردن شغلی منحصربهفرد است، زیرا سنگینی جلوگیری از زیان کردن، چالشی روزانه است که باعث ایجاد استرس میشود. استرس بیشازحد برای فرسودگی شغلی مانند موتور موشک است؛ اما استرس اغلب به دلیل از دست دادن سرمایه است که بهصورت عامل محرک عمل میکند.
تمام موارد زیر نمونه عوامل ایجاد استرس است که مستقیم و غیر مستقیم روی معاملات شما تاثیر دارند:
● نگرانیهای مالی مانند بدهی و یا عدم وجود پول کافی برای پرداخت صورتحسابها
● ضرر و زیان بیشازحد و نیاز به «جبران آن»
● تغییر در شیوه زندگی مانند طلاق، تغییر شغل یا حتی مرگ اعضای خانواده
● درگیری با همسر، دوستان، همسایگان
● نزاع فیزیکی و یا حتی تهدید به خشونت
● ضربالاجل ها
● بیماری ها
● عادات بد
● درد
زمانی که استرس بیشازحد بالا میرود و برای مدتزمانی طولانی بهصورت پایدار باقی میماند، نشانههای فرسودگی شغلی ظاهر میشود.
ممکن است مشکلات خواب یا خشم شما افزایش یابد. این مسئله ممکن است به نقص سیستم ایمنی منجر شود و باعث سرماخوردگی، ورم مفاصل و غیره شود. معامله کردن باعث تحریک غدد آدرنال برای تولید آدرنالین میشود. آدرنالین به شما انرژی فوری میدهد و مانند پلهای در پدال گاز ماشین عمل میکند؛ اما باگذشت زمان، واکنشها کند میشود. یک سیستم آدرنال خسته به این معنی است که فرد برای خوابیدن مشکل دارد (بیخوابی)، پسازآن به خوابی کامل فرو میرود؛ اما هنگامیکه از خواب بیدار میشود هنوز هم خسته است و در طول روز کسل باقی میماند.
هنگامیکه فرسودگی شغلی رخ میدهد، اغلب معامله کردن به انتها میرسد. بسیاری شغل خود را تغییر میدهند و سایرین زمانی را صرف تعمیر جسم، ذهن و روابط آسیبدیدۀ خود میکنند. بهترین درمان برای فرسودگی شغلی، در وهله اول جلوگیری از ایجاد آن است.
چگونه آنها را تعمیر کنیم؟
چگونه میتوانید از فرسودگی شغلی جلوگیری کنید؟ در اینجا چند راهنمایی وجود دارد.
ورزش روزانه به مقدار کافی، نه بیشازاندازه؛ زیرا ورزش بیشازحد به عملکرد آدرنال لطمه میزند.
مرخصی مکرر. مرخصیها و تعطیلات لازم نیست طولانیمدت باشند، اما باید رهاییبخش شما از استرس باشند (بهعبارتدیگر پریدن با طناب از ارتفاع را ترک کنید).
تغذیۀ مناسب برای کمک به بدن جهت مقابله با استرس. از خوردن غذاییهایی با چربی بالا، تنقلات شور و مواد غذایی فرآوری شده اجتناب کنید.
تفکر. روشهایی برای کاهش استرس مانند مدیتیشن بیاموزید.
برای معاملات خود پلن بسازید و بر اساس پلن خود معامله کنید. یک معاملهگر منظم قوانین خاص خودش را دارد. هنگامیکه معاملات خارج از سیستم شما باشد، اشتباهات میتواند به استرس و تنش منتهی گردد و درنهایت منجر به فرسودگی شغلی شود.
یک شیوه زندگی متعادل را دنبال کنید. دفتر کار خود را ترک کنید. به بازی و سرگرمی بپردازید.
اخبار شاخص های اصلی سهام 📉
NFP چیست ؟ به مشاغل جدید غیر کشاورزی در مدت یک ماه در ایالات متحده را NFP می گویند و در اقتصاد ایالات متحده یک از مهم ترین شاخص ها می باشد و حتی به عنوان یک شاخص مهم در کل بازار نیز شناخته می شود. این شاخص تعداد کل کارهای اضاف شده به غیر بخش کشاورزی ، شاغلین دولتی ، افراد شاغل در منزل و شاغلین سازمان های غیر انتفاعی را طی یک ماه میلادی نشان می دهد.
بازار اوراق قرضه ( Bond market ) یا بازار درآمد ثابت ( Fixed income market ) ، نوعی بازار مالی است که در آن مشارکت کنندگان میتوانند قرض جدید منتشر کنند که به نام بازار اولیه شناخته میشود، یا میتوانند اوراق بهادار بدهی، معمولاً به شکل اوراق قرضه خرید و فروش کنند که به نام بازار ثانویه شناخته میشود. هدف اصلی بازار اوراق قرضه مهیا کردن سازوکاری جهت تأمین سرمایه بلند مدت دولت و بخش خصوصی است. در گذشته، بازار اوراق قرضه در انحصار دولت ایالات متحده آمریکا بود، اما امروزه آمریکا حدود ۴۴ درصد بازار را در اختیار دارد.
شاخص سهام نزدک (NASDAQ) آمریکا چیست؟
نزدک (Nasdaq) دومین بازار بزرگ مبادله سهام و اوراق بهادار در دنیاست. بزرگترین بازار سهام دنیا هم بورس سهام نیویورک (NYSE) است. تمامی تراکنشهای خرید و فروش سهام در بازار نزدک به صورت الکترونیکی انجام میشود. لذا مکان فیزیکی برای این بازار وجود ندارد. در کل، بازار سهام نزدک بیشتر شرکتهای فناوری را شامل میشود.
شاخص نزدک شامل بیش از ۳۲۰۰ کمپانی دارای تکنولوژی در زمینه فعالیت ارتباطی، مخابراتی، حمل و نقل، خدمات مالی و… است. برخلاف بازار والاستریت و بورس نیویورک، بازار نزدک کاملا الکترونیکی است.
نزدک دومین بازار سهام بزرگ دنیا از لحاظ ارزش کل بازاری است و گاهی اوقات به این بازار، فرابورس یا OTC هم گفته میشود.
گاهی اوقات بورس سهام نزدک با شاخص سهام نزدک اشتباه گرفته میشوند.
شاخص سهام نزدک، یکی از سه شاخص اصلی بورس آمریکا مثل داو جونز و S&P 500 است. این شاخص روند کلی بورس سهام نزدک را نشان میدهد. بورس سهام نزدک بیش از ۳۱۰۰ شرکت را در بر میگیرد و در آمریکا بالاترین حجم معاملات روزانه را دارد.
بازار بورس نزدک چیست؟ شاخص سهام نزدک (NASDAQ Composite)
شاخص سهام نزدک شامل تمام شرکتهایی میشود که در بورس سهام نزدک لیست شدهاند. شاخص سهام نزدک به همراه شاخصهای داوجونز (Dow Jones) و S&P 500 سه شاخص مهم و بورسی آمریکا را تشکیل میدهند.
به دلیل اینکه اکثر شرکتهای حاضر در بورس سهام نزدک (Nasdaq) شامل شرکتهای فناوری میشوند، سرمایهگذاران از شاخص سهام نزدک (NASDAQ) به عنوان معیاری برای ارزیابی عملکرد صنعت فناوری اطلاعات استفاده میکنند.
شاخص سهام نزدک ۱۰۰ (NASDAQ 100) هم شامل ۱۰۰ شرکت بزرگ غیر مالی در بورس سهام نزدک (Nasdaq) میشود و معمولاً بیش از ۹۰ درصد در نوسانات شاخص اصلی نزدک تأثیر دارند.
شاخص سهام S&P 500 آمریکا چیست؟
شاخص S&P 500 یکی از سه شاخص اصلی بورس آمریکاست که شامل سهام ۵۰۰ شرکت بزرگ آمریکایی میشود. این شاخص گزارشی از وضعیت ریسک و بازدهی شرکتهای بزرگ آمریکایی است. همچنین تصویر خوبی از عملکرد بازار سهام آمریکا به نمایش میگذارد. معمولاً سرمایهگذاران از این شاخص به عنوان معیاری برای ارزیابی عملکرد کلی بازار سهام، جریانات ریسکی و آینده اقتصادی آمریکا استفاده میکنند.
شاخص S&P 500 توسط دو شرکت مالی Standard و Poor ایجاد شده است. اسن شاخص در ۴ مارس سال ۱۹۵۷ به طور رسمی معرفی شده است. در سال ۱۹۶۶ شرکت McGrawhill این شاخص را به دست گرفت. اما در حال حاضر این شاخص یکی از شاخصهای Dow Jones است.
شاخص S&P 500 چگونه کار میکند؟ شاخص S&P 500 ارزش کلی سهام شرکتهای حاضر در شاخص را دنبال میکند. ارزش کلی شرکت یا مارکت کپ (Market Cap) ارزش تمامی سهمهای منتشر شده توسط شرکت در بازار است و از طریق ضرب قیمت سهام در تعداد کل سهام به دست میآید. شرکتی که ارزش کل آن ۱۰۰ میلیارد دلار است، ۱۰ برابر بیشتر از شرکتی که ارزش کل بازاری آن ۱۰ میلیارد دلار است، در شاخص تأثیر داده میشود. در ماه ژوئیه سال ۲۰۲۰ ارزش کل بازاری شاخص S&P 500 برابر ۲۷٫۰۵ تریلیون دلار بود.
همچنین این کمیته هر سه ماه یک بار (مارس، ژوئن، سپتامبر و دسامبر) شاخص را تعدیل میکند. برای اینکه شرکتی در این شاخص قرار گیرد، باید حتماً در داخل آمریکا باشد و ارزش بازاری آن هم حداقل ۸٫۲ میلیارد دلار باشد.
همچنین باید حداقل ۵۰ درصد سهام شرکت عرضه عمومی شده باشد. همچنین قیمت سهام شرکت نباید کمتر از یک دلار باشد و همچنین حداقل ۵۰ درصد داراییهای ثابت و درآمدهای شرکت در داخل آمریکا باشد. همچنین تنها شرکتی میتواند در این شاخص لیست شود که حداقل در چهار فصل گذشته رشد درآمدی مثبتی داشته باشد.
مقایسه شاخص سهام S&P 500 با سایر شاخصهای سهام
شاخص سهام S&P 500 در مقایسه با شاخص سهام داوجونز (Dow Jones) شامل شرکتهای بزرگ و بیشتری است. شاخص داوجونز سهام ۳۰ شرکت بزرگ و پیشرو صنایع را در بر میگیرد. شاخص سهام S&P 500 در مقایسه با شاخص سهام نزدک (NASDAQ) تعداد کمتری از شرکتهای فناوری را در بر میگیرد. به طور مثال در ماه آوریل سال ۲۰۲۰، ۵۷ درصد شاخص سهام نزدک آمریکا شامل شرکتهای فناوری میشد، در حالی که شاخص S&P 500 تنها ۲۳ درصد سهام از شرکتهای فناوری داشت.
با وجود تفاوتهایی که در شاخصهای سهام آمریکا دیده میشود، معمولاً این سه شاخص همسو با یکدیگر حرکت میکنند. اگر تنها به یکی از این سه شاخص تمرکز کنید، باز هم میتوانید تصویری از عملکرد کلی بازار سهام آمریکا به دست آورید.
شاخص داوجونز آمریکا (Dow Jones industrial Average) چیست؟
شاخص داوجونز (Dow Jones) یکی از مشهورترین شاخصهای سهام جهانی و سه شاخص اصلی بورس آمریکا است. با این حال بسیاری از فعالین بازارهای مالی شناخت درستی از این شاخص سهامی ندارند و حتی نمیدانند که این شاخص تنها شامل ۳۰ شرکت میشود. معمولاً فعالین بازار فارکس که خیلی خود را درگیر بازارهای سهام نمیکنند، آشنایی کمتری با شاخصهای سهام جهانی مهم دارند.
نوسانات بازارهای سهام میتواند بر بازار ارز تأثیر جدی بگذارد. به طور مثال وقتی جریانات ریسک گریزی شدیدی در بازارهای سهام روی میدهد (یعنی شاخصهای سهام سقوط میکنند)، تقاضا برای برخی ارزهای رایج دنیا مثل دلار آمریکا افزایش و برای برخی دیگر کاهش خواهد یافت.
به همین دلیل اگر تازهکار هستید و با شاخصهای سهام جهانی آشنا نیستید، توصیه میشود که حتماً روند نوسانات شاخصهای سهام جهانی خصوصا سه شاخص اصلی بورس آمریکا را دنبال کنید. شاخص سهام داوجونز آمریکا شامل ۳۰ شرکت بزرگ این کشور می شود. شاخص داوجونز می تواند تصویر نسبتا خوبی از عملکرد اقتصاد آمریکا را به نمایش بگذارد. نوسانات شاخص سهام داوجونز می تواند نشانگر روند جریانات ریسکی هم باشد.
تاریخچه شاخص داوجونز
شاخص متوسط داوجونز یا Dow محرک شاخص ثانویه چیست؟ Jones Industrial Average در تاریخ ۲۶ مه سال ۱۸۹۶ معرفی شد. در سال ۱۸۸۵ اشخاصی به نامهای چارلز داو، ادوارد جونز و چالز برگستریسر میانگین صنعتی بازار بورس و اوراق بهادار آمریکا را محاسبه کردند. این سه نفر به منظور دستیابی به ابزاری برای سنجش عملکرد واقعی بازار این شاخص را در یک ژورنال تخصصی به نام وال استریت منتشر کردند که با اقبال عمومی زیادی مواجه شد. آنها مخفف اسمهای خود را روی این شاخص نهادند و اختصارا نام شاخص داو جونز را DJIA گذاشتند.
در ابتدا این شاخص فقط از ۱۲ شرکت صنعتی تشکیل شده بود؛ اما به مرور زمان و با بزرگتر شدن بازار، تمرکز شاخص تغییر پیدا کرد تا سایر صنایع نوظهور را به اقتصاد صنعتی آمریکا وارد کند.
تغییرات شاخص داوجونز در طول زمان
در سال ۱۹۱۶، شاخص متوسط صنعتی داوجونز شامل ۲۰ شرکت میشد. تا سال ۱۹۲۸ این عدد به ۳۰ رسید. تا به امروز هم تعداد شرکتهای حاضر در شاخص سهام داوجونز ۳۰ عدد باقی مانده است.
معمولاً یک کمیته از نمایندگان شاخصهای S&P داوجونز و تحلیلگران Wall Street Journal شرکتها را برای اضافه کردن به شاخص سهام داوجونز انتخاب میکنند. این یعنی هیچ قانون خاصی برای انتخاب سهام وجود ندارد و تنها سهام شرکتهایی که سهم قابلتوجهی در اقتصاد آمریکا دارند انتخاب میشوند.
شاخص داوجونز چگونه بدست میآید؟
برای محاسبه شاخص داوجونز آمریکا، قیمت سهام ۳۰ شرکت حاضر در این شاخص با هم جمع میشوند و سپس بر فاکتور داو تقسیم میشوند. فاکتور داو عددی است که به طور پیوسته تغییر میکند. امروزه شرکتهای سهامی تنها در یک کشور فعالیت نمیکنند و اکثر شرکتهای بزرگ چند ملیتی هستند و در چندین کشور خارجی هم فعالیت میکنند. در اوایل ۱۹۰۰، شاخص داوجونز شامل شرکتهای بزرگ آمریکایی میشد که نشانگر کل اقتصاد آمریکا بودند. اما امروزه شرکتهای بزرگ در سرتاسر دنیا فعالیت دارند. به همین دلیل بسیاری از فعالین بازار معتقدند که شاخص سهام داوجونز دیگر نشانگر عملکرد اقتصاد آمریکا نیست.
در شبکه هاي اجتماعي همراه ما باشيد :
شامل آموزش، اخبار فاندامنتال ، تحلیل های روز ارزهای ديجيتال
نظریه یادگیری (پاولف، واتسون و اسکینر)
شرطی سازی کلاسیک یک نوع یادگیری همخوان یا تداعی است.
در شرطی سازی کلاسیک جانور یاد میگیرد که بین یک محرک بیاثر، با یک پاداش یا تنبیه کردن، ارتباط برقرار کند.
این سه نظریه پرداز مخالف جریان سنت رشد گرایی هستند. سنت رشد گرایی بر این اصل استوار شده اند که موارد محرک شاخص ثانویه چیست؟ اصلی رشد تحت کنترل نیروهای درونی ، یعنی رسش زیستی یا ساختار سازی خود شخص از تجربه ، قرار دارد. این سه نظریه پرداز پیرو سنت لاک هستند و بر فرایند هایی تاکید دارند که رفتار فرد را از بیرون ، یعنی از محیط خارجی شکل میدهد .
پاولف و شرطی سازی کلاسیک
مفاهیم اساسی :
۱.پارادایم شرطی سازی کلاسیک :در یک آزمایش معمولی سگی در یک اتاق تاریک بسته شده است وچراغ روشن میشود ، بعد محرک شاخص ثانویه چیست؟ سی ثانیه مقداری غذا در دهان سگ گذاشته میشود و بازتاب ترشح بزاق فرا خوانده میشود این فرایند چند بار تکرار میشود و هر بار ارائه همراه با نور میشود بعد از مدتی نور که در ابتدا با ترشح بزاق ارتباطی نداشت ،خودش پاسخ (ترشح بزاق ) را فرا میخواند .سگ شرطی شده و به نور پاسخ میدهد. بر اساس گفته پاولف ارائه غذا یک محرک غیر شرطی (US) بود ، زیرا نیازی نبود که برای ترشح بزاق در حیوان برای غذا اورا شرطی کند . در مقابل ، نور یک محرک شرطی (CS) بود زیرا اثر آن نیاز به شرطی شدن داشت .ترشح غذا در برابر غذا ، بازتاب غیر شرطی (UR) و ترشح بزاق به نور بازتاب شرطی (CR) نامیده شد. خود این فرایند نیز شرطی سازی کلاسیک خوانده شده است.
نکته : تحقیقات نشان دادند شرطی سازی وقتی به سریعترین شکل ممکن روی میدهد که CS در حدود نیم ثانیه قبل US ارائه شود.
۲.خاموشی: اگر محرک شرطی چندین بار بدون ارتباط با CS ارائه شود خاموشی صورت میگیرد .
۳.بهبودی خود به خودی:یک بازتاب شرطی اگر چه ظاهرا خاموش شده است ،اما معمولا مقداری بهبودی خود به خودی را از خود نشان میدهد. اگر فرایند خاموشی پاسخ بدون همراهی محرک شرطی و محرک غیر شرطی ادامه یابد، اثر بهبودی خود به خودی ناپدید خواهد شد.
۴.تعمیم محرک: پاسخ به دامنه ای از محرک ها ی مشابه بدون اینکه شرطی سازی های بعدی رخ داده باشند تعمیم می یابد. توانایی تعمیم به درجه شباهت آن محرک با محرک شرطی اصلی بستگی دارد. پاولف اعتقاد داشت ما به دلیل فرایند فیزیولوژیکی زیر بنایی که انتشار نامیده میشود تعمیم را مشاهده میکنیم .
۵.تمیز: تعمیم اولیه به تدریج به فرایند تمیز منجر میشود. میتوان با ارایه زنگ و بدون همراهی غذا فرایند تمیز را برای صدا های مختلف ایجاد نمود.
۶.شرطی شدن در سطح بالاتر :هنگامیکه محرک شاخص ثانویه چیست؟ یک سگ به مقدار زیادی به یک محرک شرطی شد ، آنگاه میتوان از این محرک شرطی به تنهایی برای ارتباط با محرک خنثی دیگری استفاده نمود.
نکته: پاولف اولین فردیست که نظریه یادگیری بر پایه علمی محکمی قرار داد.
واتسون
واتسون معتقد بود در روانشناسی باید ” اصطلاحاتی مانند هشیاری ،حالت های ذهنی ، محتوا ، شواهد درون نگرانه و تصویر سازی و مانند آن ” را کنار گذاشت و به جای آن ، هدف روانشناسی باید پیش بینی و کنترل رفتار باشد. بویژه این که روانشناس باید تنها محرک ها پاسخ ها وشکل گیری عادت ها را مطالعه نماید. بدین طریق است که روانشناسی ، علمی مانند سایر علوم طبیعی خواهد شد.
مفاهیم اساسی
۱.محیط گرایی : وی رفتار گرا و محیط گرا بود.جمله معروف وی : ” به من یک دوجین نوزاد صحیح و سالم و منحصر به دنیای خودم بدهید ، تا آنها را پرورش بدهم تضمین میدهم هر یک را بطور تصادفی انتخاب کنم و اورا بدون توجه به استعدادها آمادگی ها و تمایلاتشان و نژاد اجدادیشان طوری آموزش دهم که یک مهندس ،وکیل و یا هنرپیشه شوند و یا حتی دزدو گدا تبدیل شود.”
۲.مطالعه هیجان ها: یکی از علایق اصلی واتسون مطالعه شرطی سازی هیجان ها بود. او ادعا می کرد در هنگام تولد سه هیجان ناپخته وجود دارد :ترس، خشم ،عشق .
ترس :هنگامیکه نوزاد به یکباره پرتاب میشود ترس را تجربه میکند. فقط دو محرک غیر شرطی وجود دارد که ترس ایجاد میکند: صدای بلند و از دست دادن تکیه گاه
خشم : ابتدا یک پاسخ نا آموخته به محدود شدن بدن است که با افزایش سن تغییر می کند.
عشق :که در ابتدا پاسخی خود کار بر اثر لمس کردن پوست ، غلغلک دادن ، آرام تکان دادن ، نوازش کردن ، فرا خوانده میشود.کودک به لبخند زدن غان و غون کردن که محبت آمیزو خوشایند اند پاسخ میدهد (اگر چه واتسون با فروید هیچ ارتباطی نداشت ،اما متوجه شد این چنین پاسخ هایی بطور اختصاصی بوسیله تحریک قسمت هایی از بدن مانند نوک سینه ، لب ها، اندام های جنسی که بدلیل نبود کلمه بهتر مناطق تحریک زا نامیده میشوند ، به سادگی ایجاد میشوند)
نکته :وی در باره نحوه رشد پاسخ ها مطالب زیادی نگفته است .نکته قابل توجه درمورد کار آزمایشگاهی او ، آزمایش اصلی وی در مورد شرطی سازی ترس در یک کودک ۱۱ ماهه بنام آلبرت بود.
کاربرد های علمی : یکی از نوآوری های کاربردی وی در زمینه شرطی سازی ترس بود.او با توصیه های لازم به همکارش جونز روش شرطی زدایی از ترس را مطرح نمود که امروزه مدل نهایی آن حساسیت زدایی منظم در اصلاح رفتار است.
نکته : وی در زمینه تربیتی اصرار داشت تا والدین از در آغوش گرفتن ،بوسیدن اطفال خود داری کنند زیرا در این حالات کودکان چهره والدین را با پاسخ های اغماض کننده تداعی میکنند و هرگز یاد نمیگیرند که از والدین دور شوند و خودشان به برسی جهان بپردازند. بعدها بالبی ،اسپاک نظر وی را تحت تاثیر قرار داده و توصیه کردند والدین انعطاف پذیر باشند.
ارزشیابی :
این نظریه محدودیت هایی نیز دارد،یکی اینکه محققان متوجه شدند شرطی کردن پاسخ نوزادان بسیار سخت تر از چیزیست که واتسون گفته است . همچنین بنظر میرسد یکی دیگر از محدودیت ها ، نوع محرک های شرطی باشد که انسان می توانند آن ها را بیاموزند. ( ممکن است برای تداعی بعضی محرک ها با بعضی از پاسخ ها با محدودیت زیست شناختی رو برو باشیم .)بنظر می رسد که شرطی سازی کلاسیک به بعضی از انواع پاسخ ها محدود است ، ظاهرا بهترین کاربرد شرطی سازی کلاسیک مربوط به بازتاب ها و پاسخ های ذاتی است.
اسکینر و شرطی سازی کنشگر
وی در سال ۱۹۴۸ اولین رمان خود را به نام والدون دو که جامعهء آرمانی بر اساس اصول شرطی سازی توصف می کرد انتشار داد. وی رفتارگرا محیط گرا است و بر خلاف واتسون مدل اولیه شرطی سازی وی، پاولفی نبود.
مدل پاسخگر: وی معتقد بود پاسخ هایی که پاولف مطالعه کرد بهترین مثال از پاسخگر هاست.پاسخگرها ،پاسخ هایی هستند که بطور خود کار بوسیله یک محرک شناخته شده فراخوانده میشوند.
نکته:اغلب پاسخگرها بازتاب های ساده اند.
مدل کنشگر: در رفتار کنشگر حیوان مانند سگ پاولف دست و پایش بسته نمیشود، بلکه روی محیط عمل میکند.وی گربه ها را در جعبه معما قرار داد هنگامیکه به گیره ضربه زدند غذا در یافت کردند این پیامد رفتار وقوع ضربه زدن به گیره را افزایش داد(پیامد رفتار خوش آیند).مهمترین شاخص یادگیری برای اسکینر اندازه گیری نرخ پاسخ دهی بود، هنگامیکه پاسخ ها تقویت شوند نرخ رخ دادن آنها افزایش می یابد.
نکته بسیار مهم : در شرطی سازی پاسخگر (پاولفی) محرک ها مقدم بر پاسخ اند و بطور خودکار آنها را فرا میخوانند. اما در شرطی سازی کنشگر محرک آغازگر همیشه شناخته شده نیست.موجود زنده رفتاری را مرتکب میشود که بوسیله محرک های تقویت کننده ای که بدنبل آن میایند ،کنترل میشود.
اصول شرطی سازی
تقویت و خاموشی: هنگامی که پیامد پاداش گونه روی دهد رفتار تقویت میشود.اگر به رفتاری توجه نشود (تقویت نشود) رو به خاموشی میرود.
تقویت کننده ها:
- تقویت کننده های اولیه :مانند غذا و رهایی از درد
- تقویت کننده های شرطی : مانند لبخند بزرگسالان ،جایزه ؛ اثر انها از همراه شدن با تقویت کننده های اولیه ایجاد شده .
فوریت تقویت: هنگامیکه رفتار را فورا تقویت میکنیم پاسخ را میتوان با سریع ترین نرخ ایجاد کرد.
تعمیم محرک و پاسخ : تقویت نه تنها بر یک پاسخ ویژه بلکه بر طبقه کلی آن پاسخ اثر میگذارد.
شکل دهی : رفتار کنشگر بصورت همه یا هیچ بدست نمی آید بلکه بتدریج وکم کم رخ میدهد. شکل دهی را روش تقریب ها نیز می نامند، زیرا تقویت به تقریب های هر چه بهترپاسخ دلخواه ، وابسته است.
زنجیره های رفتار:گرچه رفتار بصورت ذره ذره شکل میگیرد اما بصورت زنجیره ای از پاسخ های یکپارچه و طولانی نیز در می آید.
برنامه های تقویت : پیوسته و متناوب
الف.برنامه فاصله ای ثابت :بعد ازدوره زمانی مشخص پاداش در یافت میکند.نرخ پاسخ دهی در این برنامه پایین است . مثلا بعد هر پنج دقیقه پاداش داده میشود.
ب.برنامه فاصله ای متغیر: تقویت بعد فاصله زمانی متوسط داده میشود اما این فواصل نامشخص اند.
ج. برنامه نسبی ثابت : مثلا بعد هر پنج بار نوک زدن پاداش داده میشود.
د.برنامه نسبی متغیر: تعداد پاسخ هایی را که لازمه تا تقویت صورت گیرد ، تغییر میدهیم.پاداش ممکن است در هر زمانی صورت گیرد.
اگر میخواهیم یک رفتار دلخواه را آموزش دهیم بهتر است با تقویت پیوسته شروع کنیم موثرترین راه برای شروع یک رفتار است. برای دوام رفتار باید آنرا در نقطه ای به یک برنامه متناوب تغییر دهیم.
تقویت منفی و تنببیه: تقویت منفی یعنی رفتار با از بین بردن محرک نامطبوع نیرومند گردد.
تنبیه : در پی حذف رفتاریم. این روش فقط پاسخ را بطور موقت عقب می اندازد و در دراز مدت سریعتر از خاموشی باعث حذف پاسخ نمیشود. اسکینر توصیه میکرد به جای تنبیه از خاموشی استفاده کنیم.
وقایع درونی : افکار ،احساسات و سایق ها
افکار: گاهی گفته میشود اسکینر نظریه موجود زنده تهی را پیشنهاد داده است. وی هرگز دنیای درونی را انکار نکرد. مخالف بود که افکار را علت رفتار بدانیم. در نظر او هر رفتاری به علت تقویت هایی که قبلا دیده روی میدهد.
احساسات : اسکینر اعتقاد داشت همانطور که دارای فکریم احساس نیز داریم اما معتقد بود احساسات هم مانند افکار نمیتوانند علت رفتار باشند.
سائق ها: اسکینر معتقد بود ما نیازی به در نظر گرفتن سایق ها و حالات درونی نداریم.
اصل پریماک : او اظهار کرد ما تقویت را صرفا به عنوان احتمال رویداد یک پاسخ در نظر میگیریم. رفتاری که دارای احتمال رخداد بالا در لحظه ای خاص است میتواند به عنوان یک تقویت کننده برای رفتار با احتمال کم در روی دادن بکار رود.
رفتار ویژه گونه (خاص گونه)
پیروان اسکینر با رفتار ویژه گونه به عنوان مکان نگار یک پاسخ برخورد میکنند.مکان نگاری فقط جنبه توصیفی دارد و بخش مهم تجزیه و تحلیل ، یعنی روشی که تقویت رفتار را شکل میدهد و حفظ میکند شامل نمیشود.اسکینر معتقد است رفتار ویژه گونه نیز محصول پیامد های محیطی است.در مراحل تکامل به بقای گونه کمک نموده است.
ارزشیابی
بطور کلی بین اسکینر و نویسندگان پیرو سنت رشد حول سه محور اساسی اختلاف نظر وجود دارد.:
- ۱.رشد گرا ها اغلب درباره وقایع درونی صحبت میکنند.
- ۲.بین این دو گروه در مورد معنا و اهمیت مراحل رشد توافق وجود ندارد .اسکینر در مورد اعتبار مراحل به عنوان روش های معینی از فکر کردن و رفتار کردن تردید داشت.بدلیل این که معتقد ند محیط ، رفتار را بتدریج به شیوه ای پیوسته شکل می دهد.
- ۳.منبع تغیرات رفتاری از منظر سنت رشد گرا ها بطور خود به خود و از درون است .(گزل رسش درونی)
منبع : نظریه های رشد ، کرین ، ترجمه خوی نژاد و رجایی، انتشارات رشد ، ۱۳۹۳، فصل ۸.
شاخص آلودگی هوا چیست؟
همانطور که وضعیت آب و هوا روز به روز و گاهی ساعت به ساعت تغییر میکند، کیفیت هوا نیز میتواند متغیر باشد. کیفیت هوا تنفس انسان و زندگی او را تحت تاثیر قرار میدهد. مدیریت نظارت و پایش کیفیت هوا در شهرهای بزرگ، دادههای مربوط به کیفیت هوا را به شاخص کیفیت هوا تبدیل کرده و اطلاعات مورد نیاز را در اختیار عموم مردم قرار میدهد. برای آشنایی با شاخص کیفیت هوا و همچنین شاخص آلودگی هوا با این مقاله از مجله از داروخانه اینترنتی مثبت سبز با ما همراه باشید.
شاخص آلودگی هوا و شاخص کیفیت هوا
شاخص آلودگی هوا یا Pollutant Standards Index معیاری برای سنجش آلودگی هوا است. شاخص کیفیت هوا یا همان AQI یا Air quality index نیز عددی است که از آن برای توصیف وضعیت آلودگی هوا استفاده میکنند. بهطور کلی شاخص کیفیت هوا که شاخصی است برای گزارش روزانه کیفیت هوا نشان میدهد که هوای اطرافتان چقدر تمیز و یا چه میزان آلوده است و این حد از آلودگی چه اثراتی ممکن است بر سلامتی داشته باشد. این شاخص بر اثراتی بر سلامتی متمرکز است که ممکن است چند ساعت یا چند روز بعد از تنفس در هوای آلوده و ناسالم با آنها مواجه شوید.
در واقع شاخص کیفیت هوا که یک ابزار کلیدی جهت آگاهی از کیفیت هوا و تعیین میزان آلودگی آن است برای پنج آلاینده اصلی هوا یعنی ذرات معلق، دی اکسیدنیتروژن، ازن سطح زمین (ازن بد)، مونواکسیدکربن و دی اکسیدگوگرد محاسبه میشود. با افزایش عددی شاخص کیفیت هوا، درصد بیشتری از مردم احتمالا دچار پیامدهای بهداشتی ناشی از آلودگی هوا میشوند. مقادیر شاخص آلودگی هوا معمولا به صورت طیفهایی گروهبندی میشوند. هر طیف با یک نام توصیفکننده، یک کد رنگی و توصیههایی برای بهداشت عمومی مشخص میشود. شاخصهای کیفیت هوا در کشورهای مختلف برحسب استانداردهای ملی مختلفی که دارند متفاوت هستند. در کشور ما حدود چهل سال است که برنامههای سنجش آلایندههای هوا در تهران و برخی از شهرهای بزرگ اجرا میشود.
طیفهای مختلف شاخص کیفیت هوا (AQI)
شاخص کیفیت هوا(AQI) به شش دسته زیر تقسیم بندی میشود.
- خوب(Good) :میزان AQI در این حالت بین دو رقم ۰ و ۵۰ است. در این شرایط، کیفیت هوا مطلوب و رضایت بخش بوده و فاقد ریسک سلامتی است و یا ریسک سلامتی آن ناچیز است. این حالت را با رنگ سبز نشان می دهند. در کشور ما معمولاً به این حالت، وضعیت “پاک” گفته می شود.
- متوسط (Moderate): میزان AQI در این حالت بین اعداد ۵۱ و ۱۰۰ است. کیفیت هوا در این شرایط قابل قبول است؛ ولی ممکن است آلودگی در این سطح برای تعداد بسیار کمی از افراد (گروههای حساس) با ملاحظات بهداشتی خاصی همراه باشد. در این شرایط افرادی که نسبت به ذرات معلق، دی اکسید نیتروژن و ازن حساسیت دارند ممکن است علائمی را بروز دهند که نشان دهنده مشکلات تنفسی است.
وقتی شاخص آلودگی هوا در وضعیت متوسط قرار دارد، افرادی که جزو گروههای حساس هستند حتی الامکان باید فعالیتهای طولانی یا سنگین را کاهش دهند. فعالیت طولانی عبارت است از هر گونه فعالیت خارج از منزل که بهطور متناوب، طی مدت چندین ساعت انجام شده و سبب شود که نفس کشیدن تا حدی سخت تر از حالت طبیعی شود. این حالت را با رنگ زرد نشان می دهند. فعالیت سنگین نیز عبارت است از هر گونه فعالیت شدید در خارج از منزل که سبب شود نفس کشیدن به سختی صورت گیرد. در کشور ما معمولاً به این طیف، وضعیت “سالم” گفته میشود.
- ناسالم برای گروه های حساس (Unhealthy for sensitive groups) : در این حالت میزان AQI بین ۱۰۱ و ۱۵۰ است و معمولا برای افرادی که جزو گروههای حساس نیستند مشکلی ایجاد نمیکند. بیماران قلبی- عروقی، بیماران تنفسی، افراد دارای نارسایی کبد و کلیه، خردسالان، افراد مسن، مادران باردار و بیمارانی که داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مصرف میکنند از جمله گروههای حساس و پرخطر هستند. این دسته از افراد باید از تردد در سطح شهر خودداری کنند. این سطح از آلودگی را با رنگ نارنجی نشان میدهند.
- ناسالم (Unhealthy) : میزان AQI در این حالت بین ۱۵۱ و ۲۰۰ است. در این شرایط هر فردی ممکن است سلامتیاش به خطر بیفتد. همچنین اعضای گروههای حساس در چنین شرایطی بیش از سایرین، اثر آلودگی هوا بر سلامتی خود را تجربه میکنند. این سطح از آلودگی را با رنگ قرمز نشان میدهند.
- بسیار ناسالم (Very unhealthy) :در این حالت AQI بین ۲۰۱ و ۳۰۰ قرار دارد و هشداری برای سلامتی محسوب میشود. در این شرایط کلیه گروهها (حساس و غیر حساس) ممکن است اثرات جدی را بر سلامت خود تجربه کنند. این حالت را با رنگ بنفش نشان میدهند.
- خطرناک(Hazardous) : در این وضعیت شاخص آلودگی هوا از ۳۰۰ بالاتر است و اخطاری جدی برای سلامت انسان محسوب شده و بیانگر شرایط بسیار اضطراری است. در این وضعیت، احتمال اینکه اکثر افراد جامعه دچار مشکلات جدی شوند بسیار زیاد است. این حالت را با رنگ خرمایی نشان میدهند.
روش محاسبه شاخص آلودگی هوا
برای محاسبه شاخص کیفیت هوا (AQI) باید غلظت یک ماده آلاینده در طول یک دوره میانگین مشخص را اندازه گیری کرد. این اندازه گیری به وسیله ایستگاههای پایش هوا یا مدلها انجام میشود. غلظت یک ماده آلاینده و مدت زمان حضور آن بیانگر میزان یک آلاینده در هوا است.
با استفاده از پژوهشهای اپیدمیولوژیک یا همهگیرشناختی، میزان محرک شاخص ثانویه چیست؟ هر آلاینده محاسبه میشود. آلایندههای هوا قدرت یکسانی نداشته و ضریبی که برای تبدیل غلظت آلاینده به AQI استفاده میشود بسته نوع آلاینده متفاوت است. بسیاری از کشورها میزان ذرات معلق، ازن موجود در سطح زمین، دیاکسید گوگرد، مونوکسید کربن و دیاکسید نیتروژن موجود در هوا را پایش و شاخص کیفیت هوا را بر اساس آنها محاسبه میکنند.
عوارض بهداشتی حاصل از مهمترین آلایندههای هوا
برای آگاهی از عوارض بهداشتی مرتبط با مهمترین آلایندههای هوا در ادامه این مطلب با ما همراه باشید.
ذرات معلق
به هر نوع ماده اعم از جامد یا مایع که از یک مولکول بزرگتر و از ۵۰۰ میکرون کوچکتر باشد، ذره گفته میشود. ذرات معلق در هوا اصطلاحی است که برای توصیف ذرات جامد و مایع پراکنده شده در هوا استفاده میشود. ذرات معلق هم از نظر جنس و هم از نظر سایز بسیار متنوع هستند ولی با توجه به اندازه به سه نوع ذرات درشت، ریز و بسیار ریز تقسیم بندی میشوند. ذرات معلق ریز میتوانند سبب بیماریهای قلبی و ریوی شده و یا آنها را تشدید کنند. ذرات معلق بسیار ریز نیز به قسمتهای تحتانی سیستم تنفسی و داخل آلوئول های ریه نفوذ کرده و سبب اثرات قلبی و ریوی متعددی میشوند.
دی اکسید گوگرد
دی اکسید گوگرد گازی است بیرنگ و غیر قابل انفجار که بویی خفه کننده داشته و تقریبا دو برابر هوا وزن دارد. دی اکسید گوگرد که یکی از مهمترین آلایندههای هوا است سبب بارانهای اسیدی نیز میشود. این آلاینده موجب نارساییهای تنفسی، کاهش سیستم دفاعی ریهها و تشدید بیماریهای قلبی میشود.
گاز ازن که از ترکیب سه اتم اکسیژن ایجاد میشود یک اکسید کننده قوی است. ازن در سطح زمین که از آن به عنوان ازن بد نیز یاد می شود، یکی از آلایندههای ثانویه هوا است که بهطور مستقیم در هوا منتشر نمیشود. این گاز توسط واکنش شیمیایی بین اکسیدهای نیتروژن و ترکیبات آلی فرار ایجاد میشود. ازن موجب درد قفسه سینه، حملات آسم و سرفه میشود.
مونوکسید کربن
مونوکسید کربن گازی اسـت بیرنگ و بیبو که حاصل احتراق ناقص زغال و سوختهای فسیلی است. این گاز یک ماده قابل استنشاق سمی است که بافتهای بدن را از اکسیژن لازم محروم میکند. غلظت بالای مونواکسید کربن در بدن میتواند باعث تغییرات فیزیولوژیک و پاتولوژیک و نهایتا مرگ شود. گاز مونو اکسید کربن باعث تشدید بیماریهای قلبی-عروقی، ایجاد ناهنجاری در رفتارهای عصبی و سقط جنین میشود.
دی اکسید نیتروژن
دی اکسید نیتروژن آلایندهای سمی است که از اگزوز اتومبیل، کامیون و اتوبوس منتشر میشود. این آلاینده به عنوان شاخص آلـودگی هـوا ناشی از تردد وسائط نقلیه در نظر گرفته شده است. این گاز خورنده، اکسیدان قوی بوده و از نظر فیزیولوژیکی محرک دستگاه تنفسی تحتانی است. سمیت دی اکسید نیتروژن چندین برابر مونواکسید نیتروژن است. تحقیقات اپیدمیولوژیک نشان داده است که مواجهه با دی اکسید نیتروژن با بروز علائم برونشیت در کودکان مبتلا به آسم و کاهش عملکرد ریه در ارتباط است.
وظایف مسئولین کنترلکننده کیفیت هوا به هنگام آلودگی هوا چیست؟
یکی از مهمترین وظایف مدیران کنترل کیفیت هوا در هر شهر این است که کیفیت هوا را با عبارات صحیح و کوتاه به اطلاع مردم برسانند که معمولا این کار را با انتشار اطلاعیههایی در رادیو، تلویزیون و روزنامهها انجام میدهند. در این اطلاعیهها باید به چند نکته اساسی زیر اشاره شود.
بازار مالی چیست؟
بازارهای مالی به طور گسترده به هر بازاری اطلاق میشود که در آن معاملات اوراق بهادار انجام میشود؛ از جمله بازار سهام، بازار اوراق قرضه و بازار مشتقات و غیره. بازارهای مالی برای عملکرد روان اقتصادهای سرمایه داری حیاتی هستند.
درک بازار مالی
بازارهای مالی با تخصیص منابع و ایجاد نقدینگی برای کسب و کارها و کارآفرینان، نقشی حیاتی در تسهیل عملکرد روان اقتصاد های سرمایه داری ایفا می کنند. بازارها نقل و انتقال دارایی های مالی را برای خریداران و فروشندگان آسان می کنند. بازارهای مالی محصولات اوراق بهاداری را ایجاد می کنند که برای کسانی که وجوه اضافی دارند (سرمایه گذاران / وام دهندگان) بازدهی ایجاد می کند و این وجوه را در اختیار کسانی قرار می دهد که به پول اضافی (قرض گیرندگان) نیاز دارند.
بازار سهام تنها یکی از انواع بازارهای مالی است. بازارهای مالی با خرید و فروش انواع مختلفی از ابزارهای مالی از جمله سهام، اوراق قرضه، ارزها و مشتقات ساخته می شوند. بازار مالی به شدت به شفافیت اطلاعاتی متکی است تا اطمینان حاصل کند که بازارها قیمت هایی را که کارآمد و مناسب هستند، تعیین می کنند. قیمت بازار اوراق بهادار ممکن است به دلیل نیروهای اقتصاد کلان مانند مالیات، نشان دهنده ارزش ذاتی آنها نباشد.
برخی از بازارهای مالی کوچک با فعالیت اندک هستند و برخی دیگر مانند بورس نیویورک (NYSE) روزانه تریلیون ها دلار اوراق بهادار معامله می کنند. بازار سهام یک بازار مالی است که سرمایه گذاران را قادر می سازد تا سهام شرکت های سهامی عام را خرید و فروش کنند. بازار سهام اولیه جایی است که انتشارات جدید سهام، به نام عرضههای اولیه عمومی (IPO) به فروش میرسند. هر گونه معامله بعدی سهام در بازار ثانویه اتفاق می افتد؛ جایی که سرمایه گذاران اوراق بهاداری را که قبلاً توسط شرکت عرضه اولیه شده اند، خرید و فروش می کنند.
انواع بازارهای مالی
بازار سهام
شاید فراگیرترین بازار مالی، بازار سهام باشد که شرکتها سهام خود را در آن فهرست میکنند و سهام آنها توسط معاملهگران و سرمایهگذاران خرید و فروش میشوند. بازارهای سهام، توسط شرکتها برای تامین سرمایه از طریق عرضه اولیه عمومی (IPO) استفاده میشوند و سهام متعاقباً بین خریداران و فروشندگان مختلف در بازاری که به عنوان بازار ثانویه شناخته میشود، معامله میشود.
سهام ممکن است در بورس های فهرست شده، مانند بورس نیویورک (NYSE) یا نزدک، یا خارج از بورس (OTC) معامله شود. بیشتر معاملات سهام از طریق بروکرها یا کارگزاری های مورد تایید قانون انجام می شود و اینها نقش مهمی در اقتصاد به عنوان معیاری برای سنجش سلامت کلی در اقتصاد و همچنین تأمین بازده سرمایه گذاری و سود تقسیمی برای سرمایه گذاران ایفا می کنند. شرکتکنندگان معمولی در بازار سهام شامل سرمایهگذاران و معاملهگران (هم خردهفروشی و هم نهادی) و همچنین بازارسازها (MM) و متخصصانی هستند که نقدینگی را حفظ میکنند و بازارهای دوطرفه را ارائه میکنند. کارگزاران نیز اشخاص ثالثی هستند که معاملات بین خریداران و فروشندگان را تسهیل میکنند.
بازارهای خارج از بورس
بازار خارج از بورس (OTC) یک بازار غیرمتمرکز است - به این معنی که مکان های فیزیکی ندارد و معاملات به صورت الکترونیکی انجام می شود - که در آن فعالان بازار، اوراق بهادار را مستقیماً بین دو طرف بدون کارگزار معامله می کنند. در حالی که بازارهای خارج از بورس ممکن است معاملات سهام خاصی را انجام دهند (به عنوان مثال، شرکت های کوچکتر یا پرریسک تر که معیارهای فهرست بندی بورس ها را ندارند)، بیشتر معاملات سهام از طریق بورس انجام می شود. با این حال، برخی از بازارهای مشتقه منحصراً خارج از بورس هستند و بنابراین بخش مهمی از بازارهای مالی را تشکیل می دهند. به طور کلی، بازارهای خارج از بورس و معاملاتی که در آنها رخ می دهد، بسیار کمتر تنظیم و قانونگذاری شده و دارای نقدشوندگی و شفافیت کمتر هستند.
بازارهای اوراق قرضه
اوراق قرضه، اوراق بهاداری است که در آن سرمایه گذار پول را برای مدت معینی با نرخ بهره از پیش تعیین شده وام می دهد. ممکن است یک اوراق قرضه را به عنوان توافقی بین وام دهنده و وام گیرنده در نظر بگیرید که شامل جزئیات وام و پرداخت های آن است. اوراق قرضه توسط شرکت ها و همچنین توسط شهرداری ها، ایالت ها و دولت های مستقل برای تامین مالی پروژه ها و سایر موارد منتشر می شود. به عنوان مثال، بازار اوراق قرضه، اوراق بهاداری مانند اسناد صادر شده توسط خزانه داری ایالات متحده را می فروشد. بازار اوراق قرضه، بازار بدهی، اعتباری یا با درآمد ثابت نامیده می شود.
بازار پول
معمولاً بازارهای پول محصولاتی با سررسید کوتاه مدت بسیار نقدشونده (کمتر از یک سال) را معامله میکنند و با درجه بالایی از ایمنی و بازده نسبتاً کم مشخص میشوند. در سطح عمده فروشی، بازارهای پول شامل معاملات با حجم بالا بین مؤسسات و معامله گران است. در سطح خرده فروشی، آنها شامل صندوق های متقابل بازار پول هستند که توسط سرمایه گذاران محرک شاخص ثانویه چیست؟ فردی خریداری می شوند و حساب های بازار پول که توسط مشتریان بانک افتتاح می شوند. افراد همچنین ممکن است با خرید گواهی سپرده کوتاه مدت (CD) یا اسناد خزانه داری ایالات متحده، در میان نمونه های دیگر، در بازار پول سرمایه گذاری کنند.
بازارهای مشتقات
مشتقه قراردادی است بین دو یا چند طرف که ارزش آن بر اساس یک دارایی مالی اساسی مورد توافق (مانند اوراق بهادار) یا مجموعه ای از دارایی ها (مانند یک شاخص) است. اوراق محرک شاخص ثانویه چیست؟ مشتقه، اوراق بهادار ثانویه ای هستند که ارزش آنها صرفاً از ارزش اوراق بهادار اساسی که به آن مرتبط هستند، ناشی می شود. یک مشتقه به خودی خود بی ارزش است. به جای معامله مستقیم سهام، در یک بازار مشتقه قراردادهای آتی و اختیار معامله و سایر محصولات مالی پیشرفته معامله می شود که ارزش خود را از ابزارهای اساسی مانند اوراق قرضه، کالا ها، ارزها، نرخ های بهره، شاخص های بازار و سهام به دست می آورند.
بازارهای آتی جایی هستند که قراردادهای آتی فهرست شده و مورد معامله قرار می گیرند. بازارهای آتی از مشخصات قراردادهای استاندارد شده استفاده میکنند، به خوبی تنظیم میشوند و از اتاقهای پایاپای برای تسویه و تایید معاملات استفاده میکنند. بازارهای اختیار معامله، به طور مشابه قراردادهای اختیار معامله را فهرست و تنظیم می کنند. هر دو بازار آتی و اختیار معامله ممکن است قراردادهایی را در طبقات مختلف دارایی، مانند سهام، اوراق بهادار با درآمد ثابت، کالاها و غیره فهرست کنند.
بازارهای کالا
بازارهای کالا مکان هایی هستند که تولیدکنندگان و مصرف کنندگان برای تبادل کالاهای فیزیکی مانند محصولات کشاورزی (مانند ذرت، دام، سویا)، محصولات انرژی (نفت و گاز)، فلزات گرانبها (طلا، نقره، پلاتین)، یا کالاهای دیگر (مانند پنبه، قهوه و شکر) با یکدیگر رو به رو می شوند. اینها به عنوان بازارهای کالای اسپات شناخته می شوند، جایی که کالاهای فیزیکی با پول مبادله می شوند.
با این حال، عمده معاملات در این کالاها در بازارهای مشتقه انجام می شود که از کالاها به عنوان دارایی های اساسی استفاده می کنند. معاملات آتی و اختیار خرید کالاها هم در خارج از بورس و هم در بورس های فهرست شده در سراسر جهان مانند بورس کالای شیکاگو (CME) و بورس بین قاره ای (ICE) مبادله می شوند.
بازار ارزهای دیجیتال
در چند سال گذشته شاهد معرفی و ظهور ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین و اتریوم، دارایی های دیجیتال غیرمتمرکز مبتنی بر فناوری بلاک چین، بوده ایم. امروزه، صدها توکن ارزهای دیجیتال در دسترس هستند و در سراسر جهان در مجموعه ای از صرافی های ارز دیجیتال مستقل آنلاین معامله می شوند. این صرافی ها میزبان کیف پول های دیجیتالی هستند تا معامله گران بتوانند یک ارز دیجیتال را با ارز دیگر یا پول های فیات مانند دلار یا یورو مبادله کنند.
از آنجایی که اکثر صرافی های رمزنگاری پلتفرم های متمرکز هستند، کاربران در معرض هک یا کلاهبرداری هستند. صرافی های غیرمتمرکز نیز در دسترس هستند که بدون هیچ مرجع مرکزی کار می کنند. این صرافی ها امکان تجارت مستقیم همتا به همتای (P2P) ارزهای دیجیتال را بدون نیاز به یک مرجع واقعی مبادله برای تسهیل تراکنش ها فراهم می کنند. معاملات آتی و اختیار معامله در برخی از ارزهای دیجیتال نیز موجود است.
مثالهایی از بازارهای مالی
مطالب فوق روشن می کند که بازارهای مالی از نظر دامنه و مقیاس گسترده هستند. برای ارائه دو مثال عینی دیگر، نقش بازارهای سهام را در آوردن یک شرکت به عرضه اولیه عمومی سهام و نقش بازار مشتقه خارج از بورس در بحران مالی 09-2008 را در نظر خواهیم گرفت.
بازارهای سهام و عرضه اولیه های عمومی
هنگامی که یک شرکت تأسیس می شود نیاز به دسترسی به سرمایه ی سرمایه گذاران دارد. همانطور که شرکت رشد می کند، اغلب خود را نیازمند دسترسی به مقادیر بسیار بیشتری از سرمایه ای می بیند که می تواند از عملیات جاری یا وام بانکی سنتی به دست آورد. شرکت ها می توانند این حجم از سرمایه را با فروش سهام به مردم از طریق عرضه اولیه عمومی (IPO) تامین کنند. این وضعیت شرکت را از یک شرکت "خصوصی" که سهام آن در اختیار چند سهامدار است به یک شرکت سهامی عام تغییر می دهد که سهام آن متعاقباً در اختیار افراد زیادی از عموم مردم خواهد بود.
IPO همچنین به سرمایه گذاران اولیه در شرکت فرصتی را ارائه می دهد تا بخشی از سهام خود را نقد کنند و اغلب در این فرآیند پاداش های بسیار خوبی را دریافت می کنند. در ابتدا، قیمت IPO معمولاً توسط پذیره نویسان از طریق فرآیند قبل از بازاریابی تعیین می شود.
هنگامی که سهام شرکت در بورس عرضه می شود و معاملات در آن آغاز می شود، قیمت این سهام با ارزیابی مجدد ارزش ذاتی و عرضه و تقاضای آن سهام در هر لحظه از زمان توسط سرمایه گذاران و معامله گران، تغییر می کند.
بازارهای مشتقه خارج از بورس و بحران مالی 09-2008
در حالی که بحران مالی 09-2008 در ایالات متحده توسط چندین عامل ایجاد و بدتر شد، یکی از عواملی که به طور گسترده شناسایی شده است، بازار اوراق بهادار با پشتوانه وام مسکن (MBS) است. اینها نوعی مشتقات خارج از بورس هستند که در آن جریانهای نقدی ناشی از وامهای مسکن فردی دستهبندی میشوند و به سرمایهگذاران فروخته میشوند. این بحران نتیجه توالی وقایع بود که هر کدام محرک خاص خود را داشت و با فروپاشی تقریبی نظام بانکی به اوج خود رسید. استدلال شده است که بذرهای این بحران در دهه 1970 با قانون توسعه جامعه کاشته شد که بانک ها را ملزم می کرد اعتبارات مورد نیاز خود را برای مصرف کنندگان کم درآمد کاهش دهند و بازاری برای وام های مسکن ویژه ایجاد کنند.
مقدار بدهی وام مسکن ویژه که توسط Freddie Mac و Fannie Mae تضمین شده بود، تا اوایل دهه 2000، زمانی که هیئت مدیره فدرال رزرو شروع به کاهش شدید نرخ بهره برای جلوگیری از رکود کرد، ادامه یافت. ترکیبی از الزامات اعتباری سست و بی پایه و پول ارزان باعث رونق مسکن شد که باعث افزایش سفته بازی، افزایش قیمت مسکن و ایجاد حباب در املاک شد. در این میان، بانکهای سرمایهگذاری که به دنبال سود های آسان در پی رکود سال 2001 بودند، نوعی MBS به نام تعهدات بدهی وثیقهشده (CDOs) از وامهای خرید شده در بازار ثانویه ایجاد کردند.
از آنجایی که وامهای مسکن ویژه با وامهای اصلی همراه بودند، هیچ راهی برای سرمایهگذاران وجود نداشت که ریسک های مرتبط با محصول را درک کنند. زمانی که بازار CDO ها شروع به گرم شدن کرد، حباب مسکن که چندین سال ایجاد شده بود، سرانجام ترکید. با کاهش قیمت مسکن، وام گیرندگان با قیمت پایین شروع به کوتاهی در پرداخت وام هایی کردند که ارزش آن ها بیشتر از خانه هایشان بود و کاهش قیمت ها را تسریع کرد.
زمانی که سرمایه گذاران متوجه شدند که MBS و CDO به دلیل بدهی مسمومی که نمایندگی می کنند، بی ارزش هستند، سعی کردند تعهدات را تخلیه کنند. با این حال، بازاری برای CDO ها وجود نداشت. آبشار بعدی ورشکستگی وامدهندگان وام های ویژه، سرایت نقدینگی ایجاد کرد که به سطوح بالای سیستم بانکی رسید. دو بانک بزرگ سرمایهگذاری، Lehman Brothers و Bear Stearns، تحت فشارِ قرار گرفتن در معرض بدهیهای وام های ویژه سقوط کردند و بیش از 450 بانک طی پنج سال آینده شکست خوردند. چندین بانک بزرگ در آستانه شکست بودند و با کمک مالی مالیات دهندگان نجات پیدا کردند.
سوالات پرتکرار در مورد بازارهای مالی
انواع مختلف بازارهای مالی چیست؟
برخی از نمونههای بازارهای مالی و نقشهای آنها شامل بازار سهام، بازار اوراق قرضه، کالاها و بازار املاک و مستغلات و چندین مورد دیگر است. این بازارها را می توان به بازار سرمایه در مقابل بازار پول، بازارهای اولیه در مقابل ثانویه و بازارهای فهرست شده در مقابل بازارهای خارج از بورس تقسیم کرد.
بازارهای مالی چگونه کار می کنند؟
علیرغم پوشش بسیاری از طبقات دارایی های مختلف و داشتن ساختارها و مقررات مختلف، همه بازارهای مالی اساساً با گرد هم آوردن خریداران و فروشندگان در یک دارایی یا قرارداد و اجازه دادن به آنها برای تجارت با یکدیگر کار می کنند. این اغلب از طریق یک مزایده یا مکانیزم کشف قیمت انجام می شود.
کارکردهای اصلی بازارهای مالی چیست؟
بازارهای مالی به دلایل مختلفی وجود دارند، اما اساسی ترین کارکرد این است که امکان تخصیص کارآمد سرمایه و دارایی ها در یک اقتصاد مالی را فراهم کنند. بازارهای مالی با اجازه دادن به یک بازار آزاد برای جریان سرمایه، تعهدات مالی و پول، اقتصاد جهانی را روانتر میکنند و در عین حال به سرمایهگذاران اجازه میدهند تا با هدف رشد سرمایه خود در طول زمان مشارکت کنند.
چرا بازارهای مالی مهم هستند؟
بدون بازارهای مالی، سرمایه نمی تواند به طور کارآمد تخصیص یابد و فعالیت های اقتصادی مانند بازرگانی و تجارت، سرمایه گذاری و فرصت های رشد به شدت کاهش می یابد.
شرکت کنندگان اصلی در بازارهای مالی چه کسانی هستند؟
شرکت ها از بازارهای سهام و اوراق قرضه برای جذب سرمایه از سرمایه گذاران استفاده می کنند. سفته بازان به طبقات مختلف دارایی نگاه می کنند تا روی قیمت های آینده شرط بندی کنند. پوششدهندهها از بازارهای مشتقه برای کاهش ریسکهای مختلف استفاده میکنند و آربیتراژورها به دنبال سود بردن از قیمتگذاری نادرست یا ناهنجاریهای مشاهده شده در بازارهای مختلف هستند. کارگزاران اغلب به عنوان واسطه ای عمل می کنند که خریداران و فروشندگان را با هم جمع می کنند و برای خدمات خود کارمزد یا هزینه ای را دریافت می کنند.
جمع بندی
در این مطلب به طور کامل با بازارهای مالی، کارکردهای آنها، نقش مهم آنها در اقتصاد و انواع آنها آشنا شدیم. بازارهای مالی را به روش های مختلف می توان دسته بندی کرد؛ مثلا بازار مالی را می توان به دو دسته ی بازار پول و بازار سرمایه تقسیم کرد. دسته بندی بر اساس دیگر موارد نیز وجود دارد. همچنین بعضی از این بازارها مانند بازار بورس به طور کامل قانونگذاری و تنظیم می شوند. برخی دیگر مانند بازار های خارج از بورس ویا ارزهای دیجیتال از قانونگذاری کمتری برخوردار هستند. در هر صورت فعالیت در هر کدام از آنها نیازمند دانش کافی و مهارت های لازم می باشد.
دیدگاه شما